Jump to content

१०८ शिव मंदिरे

कुऱ्हाडीसह परशुराम

शिवालय स्तोत्रममध्ये नमूद केलेल्या १०८ शिव मंदिरांची ही यादी आहे.[][] 

पार्श्वभूमी

हिंदू मान्यतेनुसार, भगवान परशुरामाने गोकर्ण आणि कन्याकुमारी दरम्यानची भूमी निर्माण केली. राजा कार्तवीर्य अर्जुन आणि इतर क्षत्रियांच्या वधानंतर ब्राह्मणांना दान देण्यासाठी त्याच्या कुऱ्हाडीचा वापर करून केरळला महासागरातून परत मिळवण्यात आले, असे म्हणले जाते.[] या जमिनीचे त्यांनी ६४ गावांमध्ये (६४ ग्राम) विभाजन केले. या ६४ गावांपैकी ३२ गावे पेरुमपुझा आणि गोकर्णम यांच्यामध्ये आहेत आणि बोलली जाणारी भाषा तुलु होती. उर्वरित ३२ गावे पेरुमपुझा आणि कन्याकुमारी दरम्यान मल्याळम भाषिक भागात होती.[][]

परशुराम हा महाविष्णूचा सहावा अवतार आहे. तो जमदग्नी आणि रेणुका ऋषींचा धाकटा मुलगा होता. आख्यायिकेनुसार, ब्राह्मणांना जमीन दान केल्यानंतर या ६४ गावांमध्ये एकशे आठ महा शिवलिंग आणि दुर्गा मूर्तीची स्थापना करण्यात आली. या एकशे आठ शिवमंदिरांचा उल्लेख शिवाला सोत्रममध्ये आहे आणि एक गाणे मल्याळम भाषेत लिहिले आहे.[] १०८ शिवमंदिरांपैकी १०५ मंदिरे केरळ राज्यात, दोन मंदिरे कर्नाटकात आणि एक मंदिर तामिळनाडूच्या कन्याकुमारी जिल्ह्यात आहेत.[]

मंदिराची यादी

क्रमांक मंदिराचे नाव देवता सण फोटोग्राफर स्थान चित्र
वडक्कुन्नाथन मंदिर वडक्कुन्नाथन,
राम,
शंकर नारायण,
पार्वती
महाशिवरात्री, तिरुवतिरा, त्रिश्शूर पूरमश्री मद. दक्षिणा कैलासमतृशुर,
तृशुर जिल्हा

उदयमपेरूर एकादशी पेरुमथ्रीकोविल मंदिर शिवशंकरनारायण विलक्कू, शिवरात्रिक श्रीपरूरउदयमपेरूर
अर्नाकुलम जिल्हा
रविस्वरपुरम शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीएरविश्वरमकोडुंगल्लूर
तृशुर जिल्हा
सुचिंद्रम स्थानुमलयन मंदिर शिवरथोत्सव,
मरकाझी,
चिथिरा,
महाशिवरात्री
सुचेंद्रमसुचेंद्रम
कन्याकुमारी जिल्हा
चौवाडा चिदंबरस्वामी मंदिर नटराजमहाशिवरात्रीचोव्वराचोव्वरा
अर्नाकुलम जिल्हा
माथुर शिव मंदिर शिव, पार्वतीमहाशिवरात्रीमाथुरपन्नीथाडम
तृशुर जिल्हा
त्रिप्रांगोडे शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीत्रिप्रांगोडेत्रिप्रांगोडे
मलप्पुरम जिल्हा
मुंडयुर महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीमुंडयुरअंजुर
तृशुर जिल्हा
तिरुमंधमकुन्नू मंदिर शिव, पार्वतीतिरुमंधमकुन्नू पूरम तिरुमंधमकुन्नूअंगदीपुरम
मलप्पुरम जिल्हा
१० चौल्लूर शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीचौल्लूरगुरुवायूर
तृशुर जिल्हा
११ अ पानांचेरी महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपानांचेरीपानांचेरी
तृशुर जिल्हा
११ ब मुडीकोडे शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपानांचेरीपानांचेरी
तृशुर जिल्हा
१२ अ अन्नमानदा महादेवाचे मंदिर किरता मुर्ती महाशिवरात्रीकोरट्टीअन्नमानदा
तृशुर जिल्हा
१२ ब मन्नार थ्रिक्कुरट्टी महादेवाचे मंदिर किरता, विष्णुमहाशिवरात्रीकोरट्टीमन्नार
अलप्पुळा जिल्हा
१३ पुरमुंडेक्कडू श्री महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपुरमुंडेकट्टूएडप्पल
मलप्पुरम जिल्हा
१४ अवनूर श्रीकांतेश्वरम महादेवाचे मंदिर श्रीकंदामहाशिवरात्रीअवनूरअवनूरr
तृशुर जिल्हा
१५ कोल्लूर मुकांबिका मंदिर आदि परशक्ति, शिवशारदीय नवरात्रकोल्लूरकोल्लूर
उडुपी जिल्हा, कर्नाटक
१६ तिरुमंगलम श्री महाविष्णू शिव मंदिर शिव
विष्णु
महाशिवरात्री, अष्टमीरोहिणी तिरुमंगलमइंगांडियूर
तृशुर जिल्हा
१७ थ्रिक्करीयूर महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीथ्रिक्करीयूरथ्रिक्करीयूर
अर्नाकुलम जिल्हा
१८ कुडप्पनकुन्नू कुन्नथु श्री महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीकुनप्रमकुडप्पनकुन्नू
तिरुवनंतपुरम जिल्हा
१९ वेल्लूर पेरुणहट्टा शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीश्रीवेलूरवेल्लूर
कोट्टायम जिल्हा
२० अष्टमंगलम शिव मंदिर अष्टमूर्तीमहाशिवरात्रीअष्टमंगलमअष्टमंगलम
तृशुर जिल्हा
२१ इराणीकुलम श्री महादेवाचे मंदिर थेक्केडथप्पन, वदक्कदथपापनमहाशिवरात्रीइराणीकुलमइराणीकुलम, माला
तृशुर जिल्हा
२२ कैनूर शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीकैनूरकैनूर
तृशुर जिल्हा
२३ महाबळेश्वर मंदिर, गोकर्ण महाबळेश्वरमहाशिवरात्री, रथोत्सव गोकर्णगोकर्ण
उत्तर कन्नड जिल्हा, कर्नाटक
२४ एर्नाकुलम शिव मंदिर Rishinagakulathappanमहाशिवरात्री, कष्टुनी उत्सव एर्नाकुलमअर्नाकुलम
अर्नाकुलम जिल्हा
२५ पझूर पेरुमथ्रिकोविल पेरुमथ्रिकोविलप्पनमहाशिवरात्रीपरिपालूरपिरावम
अर्नाकुलम जिल्हा
२६ अडत शिव मंदिरशिवमहाशिवरात्रीअडतअडत
तृशुर जिल्हा
२७ परिपू महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्री, उत्सव नलपरप्पिलआयमनम
कोट्टायम जिल्हा
२८ षष्ठमंगलम महादेव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीचथामंगलमसस्थामंगलम
तिरुवनंतपुरम जिल्हा
२९ पेरुमपरंपू श्री महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपरपरंपूएडप्पल
मलप्पुरम जिल्हा
३० त्रिक्कूर महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीत्रिक्कूरत्रिक्कूर
तृशुर जिल्हा
३१ पणयुर शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपणयुरठाठमंगलम
पालक्काड जिल्हा
३२ तिरुनेत्तूर महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्री, वावुबळीव्यतिलानेट्टूर
अर्नाकुलम जिल्हा
३३ वैकोम महादेवाचे मंदिर वैकथप्पन, पार्वतीवैकोम अष्टमी, महाशिवरात्री, उत्सव वैकोमवैकोम
कोट्टायम जिल्हा
३४ कोल्लम रामेश्वरम महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीरामेश्वरमकोल्लम
कोल्लम जिल्हा
३५ अमरविला रामेश्वरम श्री महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीरामेश्वरमअमरविला
तिरुवनंतपुरम जिल्हा
३६ एत्तुमनूर महाद्वार मंदिर अघोरा (शिव)महाशिवरात्री
उत्सव
एत्तुमनूर एत्तुमनूर
कोट्टायम जिल्हा
३७ कांजिलासेरी महा शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीएडाकोलमक्विलँडी
कोळिकोड जिल्हा
३८ चेमंथट्टा महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीचेमंथट्टा चेमंथट्टा
तृशुर जिल्हा
३९ अलुवा महादेवाचे मंदिर शिवअलुवा शिवरात्री उत्सव अलुवाअलुवा
अर्नाकुलम जिल्हा
४० तिरुमित्ताकोड मंदिर शिव, उयवंदा पेरुमलमहाशिवरात्रीतिरुमित्ताकोड तिरुमित्ताकोड
पालक्काड जिल्हा
४१ वेलोर्वट्टम श्री महादेवाचे मंदिर वडक्कनप्पन, थेक्कनप्पनमहाशिवरात्रीचेर्थलावेलोर्वट्टम
Alappuzha District
४२ मुत्तीचूर कल्लाट्टुपुझा श्री महा शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीकल्लाट्टुपुझाअंतिकड
तृशुर जिल्हा
४३ त्रिकुन्नथु महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीथ्रिक्कुनू कांजणी
तृशुर जिल्हा
४४ चेरुवथुर महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीचेरुवथुरकुनमकुलम
तृशुर जिल्हा
४५ पुनकुन्नम शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपुनकुन्नम पुनकुन्नम
तृशुर जिल्हा
४६ निराणम त्रिक्कापालेश्वरम दक्षिणामूर्ती मंदिर दक्षिणामूर्ती महाशिवरात्रीत्रिक्कापालेश्वरम निरणम
Pathanamthitta District
४७ कडचिरा श्री थ्रिकापलम शिव मंदिर दक्षिणामूर्ती
(दोन देवता)
महाशिवरात्रीथ्रिकापलमकडचिरा
पेरलासेरी
कण्णुर जिल्हा
४८ नादापुरम इरिंगन्नूर शिव मंदिर दक्षिणामूर्ती महाशिवरात्रीथ्रिक्कपालेश्वरमनादापुरम
कोळिकोड जिल्हा
४९ अवित्तथुर महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीअवित्तथुरअवित्तथुर
तृशुर जिल्हा
५० परुमाला वालिया पनयन्नरकावू देवी मंदिर शिव, महाकाली महाशिवरात्री
नवरात्री
परुमाला मन्नार, अलप्पुळा
अलप्पुळा जिल्हा
५१ आनंदवल्लेश्वरम श्री महादेव मंदिर शिव, आनंदवल्लीमहाशिवरात्रीकोल्लमकोल्लम
कोल्लम जिल्हा
५२ कट्टकंपल मंदिर शिव, भगवती पूरम कट्टकंपलाकट्टकंपला
तृशुर जिल्हा
५३ कोंडाळी त्रिथम तळी शिव मंदिर शिव, पार्वतीमहाशिवरात्रीपळायन्नुरूकोंडाळी
तृशुर जिल्हा
५४ परकम महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपरकमचावक्कड
तृशुर जिल्हा
५५ चक्कमकुलंगरा शिव मंदिर शिव, पार्वतीमहाशिवरात्रीअदमबिलीत्रिपुनीतूर
अर्नाकुलम जिल्हा
५६ वीराणीमंगलम महादेवाचे मंदिर शिव, Narasimhaमहाशिवरात्रीअंबालिक्कडवडक्कनचेरी
तृशुर जिल्हा
५७ चेरनाल्लूर महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीचेरनाल्लूरकलाडी
अर्नाकुलम जिल्हा
५८ मनियूर महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीमनियूरमन्कडा
मलप्पुरम जिल्हा
५९ कोझिकोडे ताली मंदिर शिवमहाशिवरात्रीथालीकोळिकोड
कोळिकोड जिल्हा
६० कडूथरुथी महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीथालीकडुतुरुथी
कोट्टायम जिल्हा
६१ कीझतली महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीथालीकोडुंगल्लूर
तृशुर जिल्हा
६२ तालिकोट्टा महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीथालीकोट्टायम
कोट्टायम जिल्हा
६३ कोडुंगल्लूर भगवती मंदिर शिव, Kodungallooramma Kodungallur Bharani कोडुंगल्लूरकोडुंगल्लूर
तृशुर जिल्हा
६४ श्रीकांतेश्वरम महादेवाचे मंदिर श्रीकंदनमहाशिवरात्रीवांच्युरश्रीकांतेश्वरम
तिरुवनंतपुरम जिल्हा
६५ तिरुवंचीकुलम मंदिर तिरुवंचीकुलथप्पनमहाशिवरात्रीVanchuleswaramतिरुवंचीकुलम
तृशुर जिल्हा
६६ पदनायरकुलंगरा महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपंचकुलमकरुणागप्पल्ली शहर
कोल्लम जिल्हा
६७ त्रिचट्टुकुलम महादेवाचे मंदिर वदुथलेस्वानमहाशिवरात्रीचित्तुकुलमपनवल्ली
अलप्पुळा जिल्हा
६८ पोक्कुनी शिव मंदिर पोक्कुनियप्पनमहाशिवरात्रीअलाथुरापोक्कुनी
पालक्काड जिल्हा
६९ कोट्टियूर शिव मंदिर कोट्टीयुरप्पनकोट्टियूर वैशाखा महोत्सवम कोट्टियूर कोट्टियूर
कण्णुर जिल्हा
७० त्रिपालूर महादेवाचे मंदिर थ्रिप्पलूरप्पन, नृसिंह, कृष्णमहाशिवरात्री, अष्टमी रोहिणी त्रिपालूर अलाथुरा
पालक्काड जिल्हा
७१ श्री पेरुणहट्टा शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपेरुणहट्टागुरुवायूर
तृशुर जिल्हा
७२ त्रिथला महा शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीथ्रिथलाथ्रिथला
पालक्काड जिल्हा
७३ तिरुवत्स महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीतिरुवल्लातिरुवल्ला
पत्तनम्तिट्टा जिल्हा
७४ वाशप्पल्ली महा शिव मंदिरतिरुवझपल्लीप्पन, वज्जप्पल्ली भगवती, गणपतीपांगुनी उत्सव, महाशिवरात्री, मुडीयेडुप्पू, गणेश चतुर्थीवाढपल्लीचांगणसेरी
कोट्टायम जिल्हा
७५ चांगणकुलंगारा महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपुथुपल्लीचांगणकुलंगारा
कोल्लम जिल्हा
७६ अंकमूर्ती मंगलम मंदिर शिवमहाशिवरात्रीमंगलमअलाथुरा
पालक्काड जिल्हा
७७ तिरुनाक्कारा श्री महादेव मंदिर तिरुनाक्करा तेवरीमहाशिवरात्री, पाकल पूरम तिरुनाक्कारातिरुनाक्कारा
कोट्टायम जिल्हा
७८ कोडुंबू महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीकोडुंबूचित्तुर
पालक्काड जिल्हा
७९ अष्टमीचीरा महादेवाचे मंदिर थेक्कम तेवर, वदकुम तेवरमहाशिवरात्रीअष्टमीकोविलअष्टमीचीरा
तृशुर जिल्हा
८० पट्टणक्कड महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीपट्टणक्कडपट्टनक्काड
अलप्पुळा जिल्हा
८१ उलियानॉर महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीअष्टयिलउलियानॉर
अर्नाकुलम जिल्हा
८२ किल्लिक्कुरुसिया महादेवाचे मंदिर दक्षिणामूर्ती महाशिवरात्रीकिल्लिक्कुरीसीकिल्लिक्कुरुसीमंगलम्
पालक्काड जिल्हा
८३ पुथूर महादेवाचे मंदिर पुथुरप्पनमहाशिवरात्रीपुथूरकरिवल्लूर
कण्णुर जिल्हा
८४ चेंगन्नूर महादेवाचे मंदिर चेंगन्नुरप्पन, चेंगनूर भगवतीमहाशिवरात्रीकुंभसभावा मंदिरम्Chengannur
अलप्पुळा जिल्हा
८५ सोमेश्वरम महादेवाचे मंदिर Someswarमहाशिवरात्रीसोमेश्वरमपळापडी
तृशुर जिल्हा
८६ वेंगनेल्लोर तिरुविम्बिलप्पन मंदिर तिरुविंबिलप्पनमहाशिवरात्रीवेंगनेल्लोरचेलक्करा
तृशुर जिल्हा
८७ कोट्टरक्करा महादेवाचे मंदिर इलायदाथप्पनमहाशिवरात्रीकोट्टरक्कराकोट्टरक्करा
कोल्लम जिल्हा
८८ कंदीयूर श्री महादेवाचे मंदिर कंदियुरप्पनमहाशिवरात्रीकंदीयुरMavelikkara
अलप्पुळा जिल्हा
८९ पलयुर महादेवाचे मंदिर शिव- पलयुरPalayoor
Kodungalloor
तृशुर जिल्हा
९० तालिपरंबा राजराजेश्वर मंदिर राजा राजेश्वरनमहाशिवरात्रीमहादेवाचेल्लोरतालिपरंबा
कण्णुर जिल्हा
९१ नेदुमपुरा कुलशेखरनेल्लूर मंदिर कुलशेखरथप्पनमहाशिवरात्रीनेदुमपूरचेरुतुरुथी
तृशुर जिल्हा
९२ श्री मन्नूर शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीमन्नूरकडलुंडिया
कोळिकोड जिल्हा
९३ थ्रिसलेरी शिव मंदिर अघोरा मूर्तीमहाशिवरात्रीथ्रिचालीयूरThirunelli
वायनाड जिल्हा
९४ श्रींगापुरम महादेवाचे मंदिर दाक्षायनी वल्लभनमहाशिवरात्रीश्रींगापुरमकोडुंगल्लूर
तृशुर जिल्हा
९५ करिवल्लूर महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीकोट्टूरकरिवल्लूर
कण्णुर जिल्हा
९६ मम्मूर महादेवाचे मंदिर मम्मीयुरप्पनमहाशिवरात्रीमम्मूरगुरुवायूर
तृशुर जिल्हा
९७ परमपंथली श्री महादेवाचे मंदिर तालिसवरन, शिवमहाशिवरात्रीपरमपंथलीमुल्लासेरी
तृशुर जिल्हा
९८ तिरुनावया नवमुकुंद मंदिर शिव, ब्रह्मदेवमहाशिवरात्रीतिरुनावयातवनूर
मलप्पुरम जिल्हा
९९ कांजीरामट्टम श्री महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीकरिकोडतोडुपुळा
इडुक्की जिल्हा
१०० नलपथनीश्‍वरम श्री महादेवाचे मंदिर नलपथनीश्‍वरममहाशिवरात्रीचेर्थलापनवल्ली
अलप्पुळा जिल्हा
१०१ कोट्टापुरम शिव मंदिर शिवमहाशिवरात्रीकोट्टापुरमकोट्टापुरम
तृशुर जिल्हा
१०२ मुथुवरा महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीमुथुवरामुथुवरा
तृशुर जिल्हा
१०३ वेलप्पाया महादेवाचे मंदिर वदकुम तेवर, थेक्कम तेवरमहाशिवरात्रीवेलप्पायावेलप्पाया
तृशुर जिल्हा
१०४ चेन्नामंगलम कुननाथली मंदिर शिवमहाशिवरात्रीचेन्नामंगलमचेन्नामंगलम
अर्नाकुलम जिल्हा
१०५ थ्रिक्कंदियूर महादेवाचे मंदिर थ्रिक्कंदियुरप्पनमहाशिवरात्रीथ्रिक्कंदियूरतिरूर
मलप्पुरम जिल्हा
१०६ पेरूवनम महादेवाचे मंदिर एरट्टायप्पन,
मदाथिलप्पन
पेरुवनम पूरम, महाशिवरात्रीपेरूवनमचेरपू
तृशुर जिल्हा
१०७ तिरुवलूर महादेवाचे मंदिर तिरुवलुरप्पनमहाशिवरात्रीतिरुवलूरअलंगद
अर्नाकुलम जिल्हा
१०८ चिरक्कली महादेवाचे मंदिर शिवमहाशिवरात्रीचिरक्कलीअंगमाली
अर्नाकुलम जिल्हा

संदर्भ

  1. ^ Stotram, 108 Shivalayangal (2021-12-13). "108 Shiva temples of Kerala". shaivam.org. 30 March 2019 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  2. ^ Stotram Song, 108 Shivalayangal (2021-12-13). "108 Shivalayangal Stotram Song". shaivam.org. 30 December 2016 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  3. ^ Book Title: Pilgrimage to Temple Heritage; Author: Info kerala Communications Pvt. Ltd; Editor: Mr.Biju Mathew; Publisher: Info Kerala Communications Pvt Ltd, 2017; आयएसबीएन 819345670X, 9788193456705
  4. ^ Book Title: The Collected Aithihyamaala - The Garland of legends from Kerala Volume 1-3, Author: Kottarathil Sankunni Translated by Leela James, आयएसबीएन 978-93-5009-968-1; Publisher: Hachette Book Publishing india Pvt Ltd, 4/5 floor, Corporate Centre, Plot No.:94, Sector 44, Gurgaon, India 122003; (First published in Bhashaposhini Literary Magazine in 1855~1937)
  5. ^ Book Title: Kerala District Gazetteers: Palghat; Gazetteer of India Volume 6 of Kerala District Gazetteers, Kerala (India) Authors Kerala (India), C. K. Kareem Publisher printed by the Superintendent of Govt. Presses, 1976 Original from the University of Michigan Digitized 2 Sep 2008 Subjects History › Asia › India & South Asia History / Asia / India & South Asia Kerala (India)
  6. ^ Book Title A handbook of Kerala, Volume 2 A Handbook of Kerala, T. Madhava Menon Authors T. Madhava Menon, International School of Dravidian Linguistics Publisher International School of Dravidian Linguistics, 2002 Original from the University of Michigan Digitized 2 Sep 2008 आयएसबीएन 8185692319, 9788185692319 Length: 496 pages; Kerala (India)
  7. ^ Book Title: 108 Siva Kshetrangal, Author:Kunjikuttan Ilayath, Publishers: H and C Books