हस्त मुद्रा

हस्त मुद्रा म्हणजे आपल्या दोन्ही हातांच्या विविध अवस्था होय. विविध हस्त मुद्रा ह्या ध्यान, योगासने किंवा हठयोग साठी पूरक ठरतात.^[१] हस्त मुद्रांं स्थान परत्वे विविध प्रकार सापडतात. त्यामुळे निश्चित संख्या सांगणे कठीण ठरते.

1. ज्ञान मुद्रा
2. ब्रह्म मुद्रा
3. वायु मुद्रा
4. शक्तिपान मुद्रा
5. आकाश मुद्रा
6. शून्य मुद्रा
7. पृथ्वी मुद्रा
8. सूर्य / अग्नि मुद्रा
9. वरुण मुद्रा
10. पुष्पांजलि मुद्रा
11. प्राण मुद्रा
12. अपान मुद्रा
13. अपान वायु मुद्रा
14. लिंग मुद्रा
15. योनि मुद्रा

• योगासन
• ध्यान
• हठयोग
• गौतम बुद्धांच्या १० हस्त मुद्रा