हराळी

हराळी हे उस्मानाबाद जिल्ह्यातल्या लोहारा तालुक्यातील ६४६.८५ हेक्टर क्षेत्रफळाचे गाव आहे.

हराळी हे उस्मानाबाद जिल्ह्यातल्या लोहारा तालुक्यातील ६४६.८५ हेक्टर क्षेत्राचे गाव आहे. ह्याच्या सर्वात जवळचे शहर उमरगा १८ किलोमीटर अंतरावर आहे. २०११ च्या जनगणनेनुसार हराळी गावात ३४८ कुटुंबे असून गावाची एकूण लोकसंख्या १२५२ आहे. त्यामध्ये ६५४ पुरुष आणि ५९८ स्त्रिया आहेत. यांमध्ये अनुसूचित जातीचे ३४४ लोक आहेत. हराळी गावाचा जनगणना स्थल निर्देशांक ५६१६६० ^[१] आहे. ३० सप्टेंबर १९९३ रोजी झालेल्या प्रलयंकारी लातूर भूकंपात हराळी गाव पूर्ण उद्ध्वस्त झाले होते. पुनर्वसन होताना भागोलिकदृष्ट्या गावाचे दोन भाग झाले आहेत.

• एकूण साक्षर लोकसंख्या: ९१८ (७३.३२%)
• साक्षर पुरुष लोकसंख्या: ५०६ (७७.३७%)
• साक्षर स्त्री लोकसंख्या: ४१२ (६८.९%)

गावात एक शासकीय पूर्व-प्राथमिक शाळा,दोन शासकीय प्राथमिक शाळा,एक खाजगी प्राथमिक शाळा, एक खाजगी कनिष्ठ माध्यमिक शाळा व एक खाजगी माध्यमिक शाळा आहे. सर्वात जवळील उच्च माध्यमिक शाळा व पदवी महाविद्यालय माकणी येथे ५ ते १० किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळील अभियांत्रिकी महाविद्यालय तुळजापूर येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील वैद्यकीय महाविद्यालय, व्यवस्थापन संस्था व पॉलिटेक्निक उस्मानाबाद येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील व्यावसायिक प्रशिक्षण शाळा लोहारा येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील अपंगांसाठी खास शाळा सास्तूर येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

३० सप्टेंबर १९९३ रोजी झालेल्या प्रलयंकारी लातूर भूकंपात हराळी गाव पूर्ण उद्ध्वस्त झाले होते. पुनर्वसन कार्याच्या निमित्ताने ज्ञान प्रबोधिनी संस्थेचा^[२] या गावाशी संपर्क आला. ग्रामस्थांच्या सहकार्यातून संस्थेने १९९५ साली निवासी विद्यालय सुरू केले. आज हे विद्यालय संपूर्ण जिल्ह्यात अभिनव शिक्षण केंद्र म्हणून ओळखले जाते.^[३]

सर्वात जवळील सामूहिक आरोग्य केंद्र दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील प्राथमिक आरोग्य केंद्र पाच ते दहा किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळील प्राथमिक आरोग्य उपकेंद्र पाच किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे. सर्वात जवळील प्रसूति व बालकल्याण केंद्र पाच ते दहा किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळचे क्षयरोग उपचार केंद्र पाच ते दहा किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळील ॲलोपॅथी रुग्णालय पाच ते दहा किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळील पर्यायी औषधोपचार रुग्णालय दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील दवाखाना पाच ते दहा किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळील पशुवैद्यकीय रुग्णालय पाच किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे. सर्वात जवळील फिरता दवाखाना दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील कुटुंबकल्याण केंद्र पाच ते दहा किलोमीटर अंतरावर आहे.

गावात एक बाह्यरुग्ण वैद्यकीय सुविधा आहे. गावात एक इतर पदवीधर वैद्यक व्यवसायी आहे.

गावात उघडी गटारव्यवस्था आहे. सांडपाणी थेट जलस्रोतांमध्ये सोडले जाते. या क्षेत्राचा संपूर्ण स्वच्छता अभियानात समावेश आहे. गावात सार्वजनिक स्वच्छता गृह उपलब्ध नाही.

सर्वात जवळील पोस्ट ऑफिस दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावाचा पिन कोड ४१३६०4 आहे. गावात दूरध्वनी उपलब्ध आहे. गावात सार्वजनिक दूरध्वनी केंद्र व मोबाईल फोन सुविधा उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील इंटरनेट व खाजगी कूरियर सुविधा दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात शासकीय बस सेवा उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील खाजगी बस सेवा व रेल्वे स्थानक 100 किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील ऑटोरिक्षा व टॅक्सी पाच ते दहा किलोमीटर अंतरावर आहे. राष्ट्रीय महामार्ग गावाला जोडलेला नाही.सर्वात जवळील राष्ट्रीय महामार्ग 15 किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. राज्य महामार्ग गावाला जोडलेला नाही.सर्वात जवळील राज्य महामार्ग दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील जिल्यातील मुख्य रस्ता पाच ते दहा किलोमीटर अंतरावर आहे. जिल्ह्यातील दुय्यम रस्ता गावाला जोडलेला आहे.

सर्वात जवळील एटीएम दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील व्यापारी बँक पाच ते दहा किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळील सहकारी बँक पाच किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे. गावात शेतकी कर्ज संस्था, स्वयंसहाय्य गट व रेशन दुकान उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील आठवड्याचा बाजार पाच ते दहा किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळील कृषी उत्पन्न बाजार समिती दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

गावात एकात्मिक बाल विकास योजना (पोषण आहार केंद्र) व अंगणवाडी (पोषण आहार केंद्र) उपलब्ध आहे. गावात आशा स्वयंसेविका उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील क्रीडांगण व चित्रपटगृह / व्हिडिओ केंद्र दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील सार्वजनिक ग्रंथालय व सार्वजनिक वाचनालय दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात वृत्तपत्र पुरवठा आहे. गावात विधानसभा मतदान केंद्र उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील जन्म व मृत्यु नोंदणी केंद्र पाच किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे.

प्रतिदिवस १२ तासांचा वीजपुरवठा उन्हाळ्यात (एप्रिल-सप्टेंबर) घरगुती वापरासाठी, शेतीसाठी व व्यापारी वापरासाठी उपलब्ध आहे. प्रतिदिवस १८ तासांचा वीजपुरवठा हिवाळ्यात (ऑक्टोबर-मार्च) घरगुती वापरासाठी, शेतीसाठी व व्यापारी वापरासाठी उपलब्ध आहे.

हराळी ह्या गावात जमिनीचा वापर खालीलप्रमाणे होतो (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

• बिगरशेती वापरात असलेली जमीन: ३.०८
• कुरणे व इतर चराऊ जमीन: २४.६९
• सद्यस्थितीतील पडीक जमीन: १२.०८
• पिकांखालची जमीन: ६०७
• एकूण कोरडवाहू जमीन: १३
• एकूण बागायती जमीन: ५९४

सिंचनाचे स्रोत खालीलप्रमाणे आहेत (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

• विहिरी / कूप नलिका: १३

हराळी या गावी पुढील वस्तूंचे उत्पादन होते ( महत्त्वाच्या उतरत्या क्रमाने):

• हराळी नावाचे आणखी एक गाव सातारा जिल्ह्यातील खंडाळा तालुक्यात आहे.
• हरली खुर्द आणि हरली बुद्रुक नावाची गावे कोल्हापूर जिल्ह्यातील गडहिंग्लज तालुक्यात आहेत.