शुतीया साम्राज्य
| शुतीया साम्राज्य | |
| [[Image:{{{जागतिक_स्थान_नकाशा}}}|300px|center|शुतीया साम्राज्यचे स्थान]]शुतीया साम्राज्यचे जागतिक नकाशावरील स्थान | |
| राजधानी (व सर्वात मोठे शहर) | {{{राजधानी_शहर}}} |
| महत्त्वपूर्ण घटना | |
|---|---|
| क्षेत्रफळ | |
| - एकूण | {{{क्षेत्रफळ_वर्ग_किमी}}} किमी२ ({{{क्षेत्रफळ_क्रमवारी_क्रमांक}}}वा क्रमांक) |
| लोकसंख्या | |
| - गणती | {{{लोकसंख्या_गणना}}} {{{लोकसंख्या_गणना_वर्ष}}} |
| - घनता | {{{लोकसंख्या_घनता}}}/किमी² |
| राष्ट्रीय चलन | [[]] |
| आय.एस.ओ. ३१६६-१ | |
| आंतरराष्ट्रीय दूरध्वनी क्रमांक | |
| मालिकेचा भाग |
| आसामचा इतिहास |
|---|
| Deopahar-head.jpg |
| वर्ग |
शुतीया साम्राज्य[१] (सादिया [२] किंवा तिओरा [१]) हे मध्ययुगीन उत्तरार्धातील साम्राज्य होते. जे सध्याच्या आसाममधील सादिया आणि अरुणाचल प्रदेशातील लगतच्या भागात विकसित झाले होते.[३] लखीमपूर, धेमाजी, तिनसुकिया, आणि आसाममधील दिब्रुगढचा काही भाग,[४] तसेच अरुणाचल प्रदेशातील मैदानी आणि पायथ्याशी [५] असलेल्या सध्याच्या जिल्ह्यांतील जवळपास संपूर्ण प्रदेशात त्याचा विस्तार झाला होता.[६] इ.स. १५२३ -१५२४ मध्ये घडलेल्या अनेक संघर्षांनंतर हे साम्राज्य अहोम राज्याच्या ताब्यात गेले. शुतीया शासकांनी शासित राजधानी क्षेत्र हे अहोम राज्याच्या सादिया खोवा गोहेनच्या कार्यालयाचे प्रशासकीय क्षेत्र बनले.[७]
शुतीया राज्य १४ व्या शतकाच्या उत्तरार्धात प्रसिद्ध झाले.[८] ते १३ व्या आणि १६व्या शतकाच्या दरम्यान या प्रदेशातील आदिवासी राजकीय रचनेतून उदयास आलेल्या अनेक प्राथमिक राज्यांपैकी (अहोम, दिमासा, कोच, जैंतिया इ.) एक राज्य होते.[९] यापैकी शुतीया राज्य सर्वात प्रगत होते.[१०] त्याचे ग्रामीण उद्योग,[११] व्यापार,[१२] अतिरिक्त अर्थव्यवस्था आणि प्रगत सांस्कृतिकरण होते.[१३][१४] शुतीयांनी अवलंबलेली कृषी प्रणाली नेमकी कोणती हे माहीत नाही,[१५] परंतु असे मानले जाते की ते स्थायिक शेती करणारे होते.[१६] इ.स. १५२३ मध्ये अहोमांनी राज्याचा ताबा घेतल्यानंतर, शुतीया राज्य अहोम राज्यात विलीन झाले. त्यानंतर खानदानी आणि व्यावसायिक वर्गांना अहोम अधिकृततेमध्ये महत्त्वाची पदे देण्यात आली.[१७][१८] ओल्या तांदूळ लागवडीसाठी जमिनीचे पुनर्वसन करण्यात आले.[१९]
हे सुद्धा पहा
- शुतीया लोक
- आसामचा इतिहास
संदर्भ
- ^ a b "In the past, there was a kingdom in Upper Assam that the Ahom chronicles called Tiora and the Assamese chronicles called Chutiya."
- ^ "Their kingdom called Sadiya.
- ^ "(T)he Chutiyas seem to have assumed political power in Sadiya and contiguous areas falling within modern Arunachal Pradesh."
- ^ "Their kingdom called Sadiya extended in the north over the entire region from the Sisi in the west to the Brahmaputra in the east.
- ^ (Shin 2020:57) "The ruins of two forts in Lohit district of Arunachal Pradesh is said to be the remains of Bhīṣmaka’s city, viz.
- ^ "In the main, however, their territory was confined to the river valleys of the Suvansiri, Brahmaputra, Lohit, and the Dihing and hardly extended to the hills at its zenith."
- ^ "The Chutiya power lasted until 1523 when the Ahom king Suhungmung, alias Dihingia Rāja (1497–1539), conquered their kingdom and annexed it to his sphere of influence.
- ^ "It is more likely that if there was a Chutiya state at this time, it was of little significance until the second half of the fourteenth century."
- ^ "The period from the 13th to the 16th century saw the emergence and development of a large number of tribal political formations in northeast India.
- ^ "The most developed of the tribes in the 15th century were the Chutiya."
- ^ "The growth of a number of professions among the people of this kingdom like tanti (weaver), kahar (bell-metal worker), sonari (goldsmith) ... indicates the growth of some rural industries among the Chutiyas."
- ^ "(T)he Chutias, who held power by regulating the easterly trade and migration of people to and from Tibet, Southern China, and Assam."
- ^ "(T)he Chutiyas were one of the earliest tribes to be Hinduised and to form a state, may point to their surplus economy."
- ^ (At the time of annexation by the Ahoms) caste system had become prevalent in (the Chutiya) society."
- ^ "It is not definitely known as to the system of agriculture adopted by them."
- ^ "It must be noted, however, that the word ‘khā’ of Tai-Ahom language, which is usually prefixed to names of non-Ahom people practicing shifting cultivation, does not appear for the Chutiyas, probably because they were neither stateless nor were they solely shifting cultivators in the early phase of Ahom rule.
- ^ (Baruah 1986:186)
- ^ "The Ahoms accepted many Chutiyas to their fold and offered them responsible offices in the administration"(Dutta 1985:30)
- ^ "[T]he Chutiya kingdom consisted of a vast plan level and fertile territory which provided for the Ahoms possibility of easy extension of wet rice culture in the region."
संदर्भग्रंथ
- आचार्य, नागेंद्र नाथ (१९६६). मध्ययुगीन आसामचा इतिहास, तेराव्या ते सतराव्या शतकापासून (पीडीएफ). दत्ता बरुआ. मे २०२० रोजी मूळ (पीडीएफ) वरून संग्रहित.
- निओग, महेश्वर (१९८०). आसाममधील वैष्णव विश्वास आणि चळवळीचा प्रारंभिक इतिहास: शंकरदेव आणि त्याचा काळ. दिल्ली: मोतीलाल बनारसीदास.
- बुरागोहेन, रोमेश (१९८८). आसाममधील अहोम राज्य निर्मिती: मध्ययुगीन उत्तर पूर्व भारतातील राजकीय निर्मितीच्या घटकांची चौकशी (पीएचडी). उत्तर-पूर्व हिल विद्यापीठ. एचडीएल:१०६०३/६१११९.
- लैचेन, सन (२००३). "मिलीटरी टेक्नॉलॉजी ट्रान्सफर फ्रॉम मिंग चायना अँड द इमर्जन्स ऑफ नॉर्दर्न मेनलँड दक्षिणपूर्व आशिया (c. १३९०-१५२७)". जर्नल ऑफ साउथईस्ट एशियन स्टडीज. केंब्रिज युनिव्हर्सिटी प्रेस. ३४ (३): ४९५–५१७. जेएसटीओआर २००७२५३५.
- रमीराज, फिलिप (२०१४). मार्जिनचे लोक - ईशान्य भारतातील वांशिक सीमा ओलांडून.
- बरुआ, स्वर्णलता (२००७). शुतीया जतीर बुरंजी (आसामीमध्ये).
- बरुआ, एस एल (१९८६), आसामचा सर्वसमावेशक इतिहास, मुन्शीराम मनोहरलाल
- भुयान, सूर्य कुमार (१९६२). देवधाई आसाम बुरंजी: आसामच्या अनेक लहान इतिवृत्तांसह (जुन्या आसामी बुरंजीपासून संकलित) (आसामीमध्ये).
- बुरागोहेन रमेश (२०१३). मध्ययुगीन आसाममध्ये राज्य निर्मिती: चुटिया राज्याचा एक केस स्टडी (पीडीएफ).
- दत्ता, एस (१९८५). मटक आणि त्यांचे राज्य (पीडीएफ).
- गैट, सर एडवर्ड अल्बर्ट (१९६३). आसामचा इतिहास. ठाकर, स्पिंक.
- गोगोई, जान्हवी (२००२). मध्ययुगीन आसामची कृषी प्रणाली. नवी दिल्ली: संकल्पना प्रकाशन कंपनी.
- गोगोई, काकोली (२०११). "एन्व्हिजनिंग देवी तारा: आसाममधील तारा परंपरांचा अभ्यास". इंडियन हिस्ट्री काँग्रेसची कार्यवाही. ७२: २३२–२३९. आयएसएसएन २२४९-१९३७. जेएसटीओआर ४४१४६७१५.
- गोगोई, पद्मेश्वर (१९६८), द ताई अँड ताई किंग्डमस्
- गुहा, अमलेंदू (१९९१), मध्ययुगीन आणि प्रारंभिक वसाहत आसाम: समाज, राजकीय आणि अर्थव्यवस्था, के.पी. बागची अँड कंपनी, कलकत्ता
- गुहा, अमलेंदू (डिसेंबर १९८३), "द अहोम पॉलिटिकल सिस्टीम: मध्ययुगीन आसाममधील राज्य निर्मिती प्रक्रियेची चौकशी (१२२८-१७१४)", सामाजिक शास्त्रज्ञ, ११ (१२): ३-३४, डीओआय:१०.२३०७/३५१६९६३, जेएसटीओआर ३५१६९६३
- जॅकसन, फ्रँकोइस (२०१७). व्हॅन ब्रुगेल, सेनो यांनी अनुवादित केले. "भूतकाळाची भाषिक पुनर्रचना: बोरो-गारो भाषांचे प्रकरण". तिबेटो-बर्मन क्षेत्राचे भाषाशास्त्र.
- खणीकर, सुर्ज्य कांता (२००३). शुतीया जातीर इतिहॅक्स अरु लुको-संस्कृती.
- नाथ, डी (२०१३), "परिधीय क्षेत्रांमध्ये राज्य निर्मिती: ब्रह्मपुत्रा खोऱ्यातील शुतीया राज्याचा अभ्यास", भट्टारचार्जी, जे बी;
- निओग, महेश्वर (१९७७). "चौदाव्या आणि पंधराव्या शतकातील अरुणाचल प्रदेशातील सत्ताधारी राजवंशावर प्रकाश". भांडारकर प्राच्यविद्या संशोधन संस्थेचे इतिहास. ५८/५९: ८१३–८२०. ISSN ०३७८-११४३. जेएसटीओआर ४१६९१७५१.
- प्रकाश, कर्नल वेद (२००७), एनसायक्लोपीडिया ऑफ नॉर्थ ईस्ट इंडिया, खंड. २, अटलांटिक पब्लिशर्स आणि जि.
- पाठक, गुप्तजित (२००८), आसामचा इतिहास आणि त्याचे ग्राफिक्स, मित्तल पब्लिकेशन्स
- सैकिया, यास्मिन (२००४). खंडित आठवणी: भारतात ताई-अहोम होण्यासाठी धडपड. ड्यूक युनिव्हर्सिटी प्रेस. आयएसबीएन ०८२२३८६१६X.
- शिन, जे-युन (२०२०). "भूतांपासून उतरणे, क्षत्रियांकडे चढणे: वंशावळीचे दावे आणि पूर्व-आधुनिक ईशान्य भारतातील राजकीय प्रक्रिया, चुटिया आणि दिमास". भारतीय आर्थिक आणि सामाजिक इतिहास पुनरावलोकन. ५७ (१): ४९–७५.
- मोमिन, मिग्नोनेट (२००६). ईशान्य भारतातील समाज आणि अर्थव्यवस्था, खंड २ : प्रागज्योतिसा-कामरूपाच्या घटामध्ये सामाजिक-आर्थिक संबंध. इतिहास विभाग, नेहु प्रेस. आयएसबीएन ९७८८१८९२३३३४१.
- सैकिया, पी.सी. (१९७६). दिबोंग्या. बी.आर. प्रकाशन महामंडळ. आयएसबीएन 9780883863503.
- दत्ता, सृष्टिधर (१९८५), द मटॅक्स अँड देअर किंग्डम, अलाहाबाद: चुग पब्लिकेशन्स