लक्ष्मी शर्मा
| लक्ष्मी शर्मा | |
|---|---|
 Sharma in 2017. | |
| जन्म | Kathmandu, Nepal |
| राष्ट्रीयत्व | नेपाळी |
| प्रसिद्ध कामे | ऑटोरिक्षा चालवणाऱी पहिली महिला |
लक्ष्मी शर्मा या नेपाळी उद्योजिका आहेत. त्यांना ऑटोरिक्षा चालवणाऱ्या पहिल्या महिला बनण्याचे श्रेय दिले जाते. त्यांनी नेपाळमध्ये पहिला बटण कारखाना स्थापन केला. लक्ष्मी शर्मांचे लहान वयात लग्न झाले होते. घटस्फोट घेतल्यानंतर त्यांनी सोळा वर्षे गृहिणी म्हणून काम केले. नंतर त्यांनी रिक्षा चालवायला सुरुवात केली. महिला चालक असल्याने त्यांना त्रास दिला जात असे. नंतर त्यांनी लक्ष्मी वुड क्राफ्ट उद्योग ही बटण बनविणारी कंपनी उघडली. जर्मनी, स्वित्झर्लंड, झांबिया, डेन्मार्क आणि यूएसए मध्ये बटणे निर्यात केली जातात.
वैयक्तिक जीवन
लक्ष्मी शर्मा यांनी राजवाड्यात काम केले जेथे तिला पुजेच्या वेळी फुले उचलायचे काम दिले होते. त्यानंतर त्यांना खोली स्वच्छ करावी लागायची आणि राजकुमारीबरोबर वेळ घालवावा लागायचा. [१] लक्ष्मी शर्मा यांना महिन्याला सुमारे २० नेपाळी रुपये मिळायचे. [१] राणीचे निधन झाल्यानंतर, तिला घरीच रहावे लागले. [१] त्या म्हणाल्या: "लहानपणी माझ्यासाठी अशा कठोर जीवनशैलीतील बदलांशी जुळवून घेणे कठीण होते - एका वाड्यात राहण्यापासून, जिथे लोकांनी माझी काळजी घेतली, तिथून घरी परत जाईपर्यंत, जिथे मला स्वयंपाक आणि स्वच्छ करायला शिकायचे होते". [१]
वयाच्या १३ व्या वर्षी लक्ष्मी शर्मांचे लग्न झाले, तिच्या पतीपासून तिला तीन मुली झाल्या. [२] लहान वयात ती तयार नसतानाही तिला मूल करण्यास भाग पाडले गेले. [१] तिने आपले पहिले मूल गमावले कारण ती "शारीरिक किंवा मानसिकदृष्ट्या मुलाच्या आईसाठी तयार नव्हती". [१] ती या प्रक्रियेचे वर्णन "भावनिक आघात करणारी" असे करते. [२] लग्नाच्या चौदा वर्षानंतर, त्यांचा घटस्फोट झाला कारण पतीकडून तिचा अनादर होत होता. [२] [३] तिची मुलेही अनादरयुक्त वातावरणात वाढू इच्छित नव्हती. [१] आपल्या मुलांचा उदरनिर्वाह करण्यासाठी तिने सुमारे १६ वर्षे इतरांकडे घरकाम करण्याचे काम केले. [२]
कारकीर्द
स.न. १९८१ मध्ये शर्मा यांनी १०,००० नेपाळी रुपयांमध्ये (२०२० मध्ये अंदाजे ८० डॉलर) एक ऑटो-रिक्षा (टेम्पो) खरेदी केली. ही रक्कम तिने तिच्या कुटुंबातील सदस्यांकडून उधार घेतली होती.[२] तिने टेम्पो चालवण्यासाठी एका माणसालाही ठेवले. [२] लक्ष्मी शर्मा यांनी मेकॅनिक म्हणून प्रशिक्षण घेतले, नेपाळमध्ये आठ महिने आणि भारतात तीन महिने शिक्षण घेतले. [२] त्यांना या टेम्पोमधून काही नफा मिळत नसल्याने त्यांनी स्वतः टेम्पो चालवण्याचा निर्णय घेतला. [२] त्यांनी परवाना न घेता सुमारे चार वर्षे टेम्पो चालवला. त्यावेळेस त्यांना माहित नव्हते की परवाना आवश्यक असतो. [२] ऑटोरिक्षा चालवणाऱ्या पहिल्या महिला म्हणून तिला श्रेय दिले जाते. [३] [२] [४] [५] शर्मा यांनी नंतर उघड केले की टेम्पो चालवल्यामुळे तिचा अपमान आणि तिच्या समाजाकडून छळ केला जात होता. [३] ती पुढे म्हणाली: "पुरुषांनी तिला खुप त्रास दिला, लैंगिक त्रास देणे, तिचे केस ओढणे, तिला स्पर्श करण्याचा प्रयत्न करणे. कधीकधी महिला प्रवाशांनीही भाडे देण्यास नकार दिला कारण, त्यांना तिच्याकडून कोणताही धोका नव्हता ". [२] नंतर तिने दिवसाला १०० नेपाळी रुपये (२०२० मध्ये ०.८० डॉलर) कमवायला सुरुवात केली. [२] नंतर पुढे त्यांनी पाच टेम्पो खरेदी केले. [२]
दोन वर्षांनंतर, ड्रायव्हिंग सोडल्यानंतर तिने लक्ष्मी वुड क्राफ्ट उद्योग नावाने बटण कारखाना उघडला. [१] नेपाळमधील ही पहिली बटन फॅक्टरी होती. [६] त्यांनी कारखान्यात काम करण्यासाठी चार लोकांना कामावर ठेवले. [१] त्यांनी जनावरांची हाडे आणि शिंगे, विशेषतः म्हशीच्या हाडांपासून पासून बटणे बनवली. [१] [७] त्यांची बटणे जर्मनी, स्वित्झर्लंड, झांबिया, डेन्मार्क आणि अमेरिकेत निर्यात केली गेली. [१] त्या विक्रीचे वर्णन करताना त्या म्हणतात "ती बटणे गरम केकसारखी विकायला लागली" पण सुरुवातीला तिला "तिच्या श्रमाचे फळ गोळा करण्यासाठी गेल्यावर शारीरिक अत्याचाराच्या किस्से आठवत होते" . [८] राल्फ लॉरेन आणि झारासह प्रमुख कंपन्यांकडून बटणे आयात केली जातात. [८] कंपनीने बटणांच्या सुमारे पंधरा हजार वेगवेगळ्या रचना केल्या आहेत. [६] लक्ष्मी शर्मा यांनी लायब्ररीत बराच वेळ घालवला होता जिथे त्यांनी युरोपियन कला, हस्तकला आणि त्यात वापरलेली जाणारी उपकरणे शिकुन घेतली [९]
प्रशंसा
| वर्ष | पुरस्कार | श्रेणी | परिणाम | Ref(s) |
|---|---|---|---|---|
| 1999 | "नेपाळची पहिली महिला टेम्पो चालक"चे शीर्षक | - | सन्मानित | [३] [१०] |
संदर्भ
- ^ a b c d e f g h i j k "A true trailblazer". M&S Vmag (इंग्रजी भाषेत). 2 July 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2 July 2020 रोजी पाहिले. चुका उधृत करा: अवैध
<ref>tag; नाव ":2" वेगवेगळ्या मजकूराशी अनेकदा जोडलेले आहे - ^ a b c d e f g h i j k l m "Nepal's First Female Tempo Driver Establishes Reliable Route to Financial Independence". Global Press Journal (इंग्रजी भाषेत). 16 April 2014. 2 July 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2 July 2020 रोजी पाहिले. चुका उधृत करा: अवैध
<ref>tag; नाव ":0" वेगवेगळ्या मजकूराशी अनेकदा जोडलेले आहे - ^ a b c d "Interview with Laxmi Sharma" (PDF). Liverpool John Moores University. 10 June 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित (PDF). 2 July 2019 रोजी पाहिले. चुका उधृत करा: अवैध
<ref>tag; नाव ":1" वेगवेगळ्या मजकूराशी अनेकदा जोडलेले आहे - ^ "Women On Wheels". The Rising Nepal (इंग्रजी भाषेत). 2 July 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2 July 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "पहिलो महिला टेम्पो चालक" (PDF). Hot Nepal. p. 22. 1 July 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित (PDF). 2 July 2020 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Laxmi Wood Craft Udhyog" (PDF). UN Global Compact. 10 June 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित (PDF). 2 July 2019 रोजी पाहिले.
- ^ "Devis and our women". The Himalayan Times (इंग्रजी भाषेत). 2 October 2007. 2 July 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2 July 2020 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Past Highlights #2 Spirit of Entrepreneurship Celebrated at GEW 2014". GENglobal (इंग्रजी भाषेत). 2 July 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2 July 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "The Curious Case of Laxmi's Buttons". ECS NEPAL (इंग्रजी भाषेत). 2 July 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2 July 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Guest lecture by Allen Bailochan Tuladhar on 'Entrepreneurship and Steps To Be Successful in Life'" (इंग्रजी भाषेत). Kathmandu Don Bosco College. 2 July 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2 July 2020 रोजी पाहिले.