राम बारात
राम बारात (हिंदी : राम बारात) हा भारतातील आग्रा येथील रामलीला उत्सवाचा एक भाग आहे. हा उत्तर भारतातील सर्वात मोठ्या वार्षिक कार्यक्रमांपैकी एक आहे. राम बारात चा शब्दशः अर्थ " श्री रामाची यांच्या लग्नाची मिरवणूक" असा होतो. दरवर्षी आग्रामध्ये नवीन परिसर निवडला जातो आणि जनकपुरीसाठी दिवे आणि फुलांनी सजवले जाते. दैवी विवाहाच्या स्थळाला साजेशा भागाला एक मोठा फेसलिफ्ट देण्यात आला आहे.
इतिहास
राम बारातचा इतिहास सांगितला जातो की १२५ वर्षांपूर्वी याचे सुरुवात केली गेली होती. जेव्हा लाला कोकमळ, प्रतिष्ठित व्यापारी पुरुष, यांनी शाही विवाहाभोवती फिरत तीन दिवसांच्या उत्सवाची परंपरा सुरू केली. त्याचा प्रभाव या उत्सवावर इतका वाढला आहे की ज्या रस्त्याने त्यांच्या लग्नाची मिरवणूक निघाली होती त्या रस्त्याला 'लाला कोकमळ मार्ग' असे नाव देण्यात आले. ज्या मैदानावर रामलीला आयोजित केली जाते त्या मैदानाला लाला कोकमळ यांचे नाव देण्यात आले. १९६६ मध्ये त्यांचा मृत्यू झाला तेव्हा त्यांचा मुलगा राधारमण यांनी १९७८ मध्ये त्यांचा मृत्यू होईपर्यंत रामलीलाचे सचिव म्हणून जबाबदारी सांभाळली. २०१६ मध्ये त्यांच्या मृत्यूपर्यंत, त्यांचा धाकटा मुलगा राज नारायण रामलीलाचा खजिनदार होता आणि त्यांचा नातू हरी किशन अग्रवाल या प्रतिष्ठित संस्थेचा उपाध्यक्ष होता. आता लाला कोकमळ यांचे नातू राजीव के अग्रवाल यांनीही निधी उभारणीच्या उपक्रमांना पाठिंबा देऊन कार्यक्रमासाठी आपला वेळ घालवण्यास सुरुवात केली आहे.
- २००८ मध्ये कमला नगर परिसरात राम बारात झाली होती.
- २०१० मध्ये बाळकेश्वर परिसरात झाला होता. [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (August 2010)">उद्धरण आवश्यक</span> ]
- २०१३ मध्ये कमला नगर आग्रा येथे जनकपुरी साजरी झाली.
- २०१५ मध्ये, गांधी नगर परिसरात ८ ते १० ऑक्टोबर दरम्यान जनकपुरी साजरी करण्यात आली.
- २०१८ मध्ये, जनकपुरी विजय नगर परिसरात ७ ते १० ऑक्टोबर दरम्यान साजरा करण्यात आला.
तयारी
कार्यक्रमाची तयारी अगोदरच सुरू होते आणि जनक महाल आणि इतर विस्तृत वास्तू उभारण्यासाठी देशातील सर्वोत्तम कारागीरांना आमंत्रित केले जाते. राम बारातसाठी निवडलेल्या परिसराला विशेष निधी दिला जातो आणि वधूच्या पैतृक घराप्रमाणे सजवले जाते, बाराती (श्री राम आणि त्यांचे कुटुंबीय) स्वीकारण्यासाठी तयार असतात.
उत्सव
उत्सव सहसा तीन दिवस चालतो. पहिल्या दिवशी लग्नाची मिरवणूक काढली जाते. संपूर्ण आग्रा तसेच राजस्थान आणि मध्य प्रदेशातील शेजारील जिल्ह्यांतून आलेल्या लाखो लोक हे पाहण्यासाठी जमतात. हा परिसर हजारो दिव्यांनी उजळून दिसतो. तिथे नॉन-स्टॉप संगीत वाजवले जाते आणि स्थलांतरित गर्दीला सामावून घेण्यासाठी सिनेमा थिएटर्स रात्रभर फिल्म शो चालवतात. हे तीन दिवस एका मोठ्या जत्रेसारखे पाहिले जाऊ शकते जिथे सर्व स्तरातील लोक एकत्र येऊन आनंद लुटतात.
हे सुद्धा पहा
- आग्रा
- लाठ मार होळी
- ताजमहोत्सव