Jump to content

युती सरकार

Gobierno de coalición (es); 聯合政府 (yue); koalíciós kormány (hu); Samsteypustjórn (is); коалиционное правительство (ru); Llywodraeth glymblaid (cy); Comhrialtas (ga); دولت ائتلافی (fa); 聯合政府 (zh); Koalitionsregering (da); koalisyon hükûmeti (tr); 連立政権 (ja); koalitionsregering (sv); коаліційний уряд (uk); 聯合政府 (zh-hant); गठबन्धन सरकार (hi); 연합 정부 (ko); koalicia registaro (eo); koaliční vláda (cs); கூட்டணி அரசு (ta); governo di coalizione (it); gouvernement de coalition (fr); koalisjonsregjering (nn); Koalitsioonivalitsus (et); 联合政府 (zh-hans); Guvern de coaliție (ro); ਗੱਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ (pa); קאאליציע (yi); युती सरकार (mr); รัฐบาลผสม (th); governo de coalizão (pt); गठबन्धन सरकार (ne); govern de coalició (ca); Hukmatê koalisyoni (diq); regeringscoalitie (nl); koalicijska vlada (sl); 聯合政府 (zh-hk); Chính phủ liên hiệp (vi); Koalitiohallitus (fi); pemerintah koalisi (id); koalicja rządowa (pl); koalisjonsregjering (nb); Koalicijska vlada (sh); gabungan kerajaan (ms); ממשלת אחדות (he); gobierno di coalicion (pap-aw); Koalitionsregierung (de); coalition government (en); حكومة ائتلافية (ar); κυβέρνηση συνασπισμού (el); Gobierno di coalicion (pap) tipo de gobierno (es); gouvernement formé d'au minimum deux partis politiques (fr); forma de govern en el qual els partits polítics cooperen per formar un executiu estable (ca); government consisting of two or more parties (en); Regierungsform (de); 议会民主制下的政府或内阁组成形式 (zh); birden çok siyasi parti veya grubun ortaklaşa kurduğu hükûmet ve yönetim biçimi, ortak yönetim (tr); 複数の政党による政権 (ja); regering som består av två eller flera partier (sv); forma rządu (pl); flerpartiregjering (nb); ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ (pa); सरकार का एक प्रकार (hi); vlada, sestavljena iz dveh ali več strank (sl); useamman puolueen muodostama hallitus (fi); government consisting of two or more parties (en); governo formato da una coalizione di due o più partiti politici (it); vláda složená ze zástupců více stran (cs); правительство при многопартийной парламентской системе управления, образованное несколькими политическими партиями. чаще всего создаётся для получения абсолютного большинства в парламенте (ru) Gobierno de coalicion, Coalicion de gobierno, Coalición de gobierno (es); Coalition cabinet, 多黨政府, Coalition government (yue); koalíciós kormányzás, koalíciós kormányzat, kormánykoalíció (hu); pemerintahan koalisi (id); coalitieregering (nl); 自公, 自公保政権, 連立与党, 自自連立政権, 自自公政権, 連立内閣, 自公政権, 自自政権 (ja); Koalisyon hükümeti (tr); 연정, 연립 정부, 연립정부, 연합정부 (ko); governing coalition, coalition cabinet (en); حكومة إئتلافية, حكومه ائتلافيه (ar); 大联立政权, 執政聯盟主要政黨, 聯合政權, 联合政府, 執政聯盟少數政黨, 联立政权 (zh); Coalition gouvernementale (fr)
युती सरकार 
government consisting of two or more parties
माध्यमे अपभारण करा
  विकिपीडिया
उपवर्गpolitical coalition (राजकीय पक्ष),
सरकार,
power sharing
ह्याचा भागराजकारण
अधिकार नियंत्रण
साचा:Translations:Template:Wikidata Infobox/i18n/msg-editlink-alttext/mr

युती सरकार हा सरकारचा एक प्रकार आहे ज्यामध्ये दोन किंवा अनेक राजकीय पक्ष सरकार स्थापन करण्यासाठी सहकार्य करतात.

अशा व्यवस्थेचे नेहमीचे कारण असे आहे की कोणत्याही एका पक्षाला निवडणुकीनंतर पूर्ण बहुमत मिळालेले नाही. राष्ट्रीय अडचणीच्या किंवा संकटाच्या वेळी (उदाहरणार्थ, युद्धकाळात किंवा आर्थिक संकटाच्या वेळी) सरकारला उच्च दर्जाची राजकीय वैधता किंवा सामूहिक ओळख देण्यासाठी युती सरकार तयार केले जाऊ शकते, जी अंतर्गत राजकीय तणाव कमी करण्यातही भूमिका बजावू शकते. अशा काळात पक्षांनी सर्वपक्षीय युती स्थापन केली आहे. युती तुटल्यास, अविश्वासाच्या मताने पंतप्रधान आणि मंत्रिमंडळाची हकालपट्टी केली जाऊ शकते,व पुन्हानिवडणुका बोलावल्या जाऊ शकतात.

भारत

१५ ऑगस्ट १९४७ रोजी भारताच्या स्वातंत्र्यानंतर, भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील प्रमुख राजकीय पक्ष, भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसने देशावर राज्य केले. पहिले पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू, त्यांचे उत्तराधिकारी लाल बहादूर शास्त्री आणि तिसऱ्या पंतप्रधान इंदिरा गांधी हे सर्व काँग्रेस पक्षाचे सदस्य होते. तथापि, १९७१ मध्ये रायबरेली मतदारसंघातून इंदिराजींच्या विरोधात अयशस्वी निवडणूक लढविणारे राज नारायण यांनी निवडणूक गैरव्यवहाराचा आरोप करत खटला दाखल केला. जून १९७५ मध्ये, इंदिराजींना दोषी ठरवण्यात आले आणि उच्च न्यायालयाने त्यांना सहा वर्षांसाठी सार्वजनिक पदावर राहण्यास मनाई केली. प्रत्युत्तर म्हणून, राष्ट्रीय सुरक्षेच्या सबबीखाली आणीबाणी घोषित करण्यात आली. पुढील निवडणुकीचा परिणाम मोरारजी देसाई यांच्या पंतप्रधानपदाखाली भारतातील पहिले युती सरकार स्थापन करण्यात आले, जे पहिले गैर-काँग्रेस राष्ट्रीय सरकार देखील होते. हे २४ मार्च १९७७ ते १५ जुलै १९७९ पर्यंत अस्तित्वात होते, ज्याचे नेतृत्व जनता पक्षाने केले होते व १९७५ आणि १९७७ दरम्यान लादलेल्या आणीबाणीला विरोध करणाऱ्या राजकीय पक्षांचे एकत्रीकरण होते.[] जनता पक्षाची लोकप्रियता कमी झाल्यामुळे देसाई यांना राजीनामा द्यावा लागला आणि त्यांचे प्रतिस्पर्धी चौधरी चरण सिंह हे पाचवे पंतप्रधान बनले. मात्र, पाठिंब्याअभावी या युती सरकारने आपला पाच वर्षांचा कार्यकाळ पूर्ण केला नाही.

१९८० मध्ये इंदिरा गांधी आणि नंतर राजीव गांधी यांच्या नेतृत्वाखाली सहावे पंतप्रधान म्हणून काँग्रेस पुन्हा सत्तेवर आली. तथापि, १९८९ च्या सार्वत्रिक निवडणुकीने पुन्हा एकदा नॅशनल फ्रंट अंतर्गत युतीचे सरकार आणले, जे १९९१ पर्यंत टिकले, दोन पंतप्रधानांसह. १९९१ च्या निवडणुकीच्या परिणामी पाच वर्षांसाठी काँग्रेसच्या नेतृत्वाखालील स्थिर अल्पसंख्याक सरकार बनले. अकराव्या संसदेने दोन वर्षात तीन पंतप्रधान निर्माण केले आणि १९९८ मध्ये देशाला पुन्हा निवडणुकीसाठी भाग पाडले. १९९९ ते २००४ पर्यंत पंतप्रधान म्हणून अटल बिहारी वाजपेयी यांच्या नेतृत्वाखालील भारतीय जनता पक्षाच्या नेतृत्वाखालील राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी हे भारतातील पहिले यशस्वी युती सरकारने पूर्ण पाच वर्षांचा कार्यकाळ पूर्ण केला. त्यानंतर आणखी एक युती, काँग्रेसच्या नेतृत्वाखालील युनायटेड प्रोग्रेसिव्ह अलायन्स, ज्यामध्ये १३ वेगळ्या पक्षांचा समावेश होता. २००४ ते २०१४ या काळात मनमोहन सिंग पंतप्रधान असताना दोन वेळा भारतावर राज्य केले. तथापि, मे २०१४ मधील १६ व्या सार्वत्रिक निवडणुकीत, भाजपने स्वबळावर बहुमत मिळवले.

संदर्भ

  1. ^ Kuldip Singh (1995-04-11). "OBITUARY: Morarji Desai". The Independent. 2009-06-27 रोजी पाहिले.