मिशेल डॅनिनो

मिशेल डॅनिनो
जन्म	१९५६ फ्रान्स
राष्ट्रीयत्व	फ्रेंच(माजी) भारतीय
प्रशिक्षणसंस्था	आयआयटी गांधीनगर
पेशा	लेखक
पुरस्कार	पद्मश्री पुरस्कार

मिशेल डॅनिनो (जन्म 4 जून 1956) हे एक फ्रेंच वंशाचे भारतीय लेखक आहेत.^[१] ते आयआयटी गांधीनगर येथे अतिथी प्राध्यापक आहेत.^[२] तसेच ते भारतीय ऐतिहासिक संशोधन परिषदेचे सदस्य होते. स.न. २०१७ मध्ये, भारत सरकारने साहित्य आणि शिक्षण क्षेत्रातील योगदानासाठी चौथा-सर्वोच्च नागरी सन्मान पद्मश्री त्यांना बहाल केला.^[३]

मिशेल डॅनिनो यांनी निलगिरी पर्वतावर स्थलांतरित होण्यापूर्वी ऑरोविल, तामिळनाडू येथे काही वर्षे घालवली. जिथे त्यांनी दोन दशके वास्तव्य केले ह्ते. स.न २००३ मध्ये, ते कोईम्बतूरजवळ स्थायिक झाले. त्यांनी भारतीय नागरिकत्व स्वीकारले.^[१]

मिशेल डॅनिनो यांनी द लॉस्ट रिव्हर: ऑन द ट्रेल ऑफ द सरस्वती (२०१०) पुस्तक लिहिले. या पुस्तकाने तात्पुरत्या स्वरूपात प्रख्यात सरस्वती नदीची ओळख करून दिली. या नदीचा ज्याचा ऋग्वेदात सध्याच्या घग्गर-हकरा नदीसह उल्लेख आहे.^[४] व्ही राजमनी यांनी करंट सायन्सवर त्याचे अनुकूल शब्दांत पुनरावलोकन केले आणि मिशेल डॅनिनोने केलेल्या सूक्ष्म संशोधनाची प्रशंसा केली.^[५]

मिशेल डॅनिनोच्या श्री अरबिंदो आणि इंडियन सिव्हिलायझेशनची काम अत्यंत चोख केलेले आहे. परंतु या कामाबद्दल पीटर हेह्सचे मत असे आहे की त्यात भाषिक ज्ञानाचा अभाव होता. ते वसाहतवादी प्राच्यविद्यांवरील हल्ले आणि राष्ट्रवादी प्राच्यविद्यांच्या अर्ध-माहिती आमंत्रणांनी बनलेला होता.^[६] हेह्सने डॅनिनोच्या इतर कामांवरही टीका केली आहे की त्यांनी इंडो-आर्यन स्थलांतरांविरुद्धच्या मोहिमेमध्ये श्री अरबिंदोला अनुमोदन दिले. अरबिंदोच्या सट्टावादी विचारांच्या विधानांचा विपर्यास केला. ^[६] हेह्स जोडले की डॅनिनोने त्याच्या मसुदा-हस्तलिखितांमधून निवडकपणे चेरी-पिक केलेले अवतरण आणि त्याच्या प्रकाशित कामांकडे दुर्लक्ष केले, जे अधिक सूक्ष्म होते. ^[६] इतरांनी डॅनिनोवर ऐतिहासिक नकारात्मकतेवर आधारित सांप्रदायिक हिंदुत्वाभिमुख शिष्यवृत्तीचा पाठपुरावा केल्याचा आरोप केला आहे.^{[७][८][९]} हेह्स यांचे हे विचार चुकिचे आहेत आणि पाश्चिमात्य विचारसरणीला पसरविण्याचे काम करतात. त्यांच्या या विचारांना पुष्टी करण्यासाठी पुरेसे पुरावे नाहीत.

दक्षिण आशियाई इतिहास आणि पुरातत्वशास्त्र या विषयावर, इंडस व्हॅली संस्कृतीच्या क्षेत्राविषयी विली-ब्लॅकवेलच्या ज्ञानकोशीय खंडासाठी डॅनिनो हे योगदान देणारे लेखक आहेत.^[१०]

• स्वदेशी आर्यवादी

1. ^ ^{a b} Pande Daniel, Vaihayasi. "The Sarasvati was more sacred than Ganga". Rediff.com. 8 August 2011 रोजी पाहिले. Technically, I am not a 'foreigner': I adopted Indian citizenship some years ago.Pande Daniel, Vaihayasi. "The Sarasvati was more sacred than Ganga". Rediff.com. Retrieved 8 August 2011. Technically, I am not a 'foreigner': I adopted Indian citizenship some years ago.
2. ^ "Michel Danino - IIT Gandhinagar". www.iitgn.ac.in. 4 January 2017 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 12 November 2013 रोजी पाहिले.
3. ^ "PadmaAwards-2017" (PDF). 2017-01-29 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित.
4. ^ "TOI Crest: Quick review". The Times of India. 29 May 2010. 17 February 2020 रोजी पाहिले.
5. ^ Rajamani, V. (2010). "Review of The Lost River – On the Trail of the Sarasvati". Current Science. 99 (12): 1842–1843. ISSN 0011-3891. JSTOR 24073512.
6. ^ ^{a b c} Heehs, Peter (2003). "Shades of Orientalism: Paradoxes and Problems in Indian Historiography". History and Theory. 42 (2): 169–195. doi:10.1111/1468-2303.00238. ISSN 0018-2656. JSTOR 3590880.
7. ^ Guha, Sudeshna (2005). "Negotiating Evidence: History, Archaeology and the Indus Civilisation". Modern Asian Studies. 39 (2): 399–426. doi:10.1017/S0026749X04001611. ISSN 0026-749X. JSTOR 3876625.
8. ^ Chadha, Ashish (2011-02-01). "Conjuring a river, imagining civilisation: Saraswati, archaeology and science in India". Contributions to Indian Sociology (इंग्रजी भाषेत). 45 (1): 55–83. doi:10.1177/006996671004500103. ISSN 0069-9667.
9. ^ Bhatt, Chetan (2000-01-01). "Dharmo rakshati rakshitah : Hindutva movements in the UK". Ethnic and Racial Studies. 23 (3): 559–593. doi:10.1080/014198700328999. ISSN 0141-9870.
10. ^ Schug, Gwen Robbins; Walimbe, Subhash R., eds. (2016-06-08). A Companion to South Asia in the Past (इंग्रजी भाषेत). doi:10.1002/9781119055280. ISBN 9781119055280.

• आयआयटी-जी येथील मिशेल डॅनिनो मुख्यपृष्ठ येथे Archived 2017-01-04 at the Wayback Machine.</link>