भूतान-भारत संबंध
bilateral relations between India and Bhutan | |||
माध्यमे अपभारण करा | |||
विकिपीडिया | |||
प्रकार | bilateral relation | ||
---|---|---|---|
स्थान | भारत, भूतान | ||
| |||
भूतानचे हिमालयीन राज्य आणि भारतीय प्रजासत्ताक यांच्यातील द्विपक्षीय संबंध परंपरागतपणे जवळचे आहेत.[१][२][३] भूतानचे परराष्ट्र धोरण, संरक्षण आणि वाणिज्य यावर भारताचा प्रभाव कायम आहे. भूतान हा भारताच्या परकीय मदतीचा सर्वात मोठा लाभार्थी आहे.
९ ऑगस्ट १९४९ रोजी, भूतान आणि भारताने मैत्रीच्या करारावर स्वाक्षरी केली, दोन्ही राष्ट्रांमध्ये शांतता आणि एकमेकांच्या अंतर्गत बाबींमध्ये हस्तक्षेप न करण्याचे आवाहन केले. [४] तथापि, भूतानने भारताला त्यांच्या परराष्ट्र धोरणाचे "मार्गदर्शक" करू देण्याचे मान्य केले आणि दोन्ही देश परराष्ट्र आणि संरक्षण प्रकरणांवर एकमेकांशी जवळून सल्लामसलत करतील. या कराराने मुक्त व्यापार आणि प्रत्यार्पण प्रोटोकॉल देखील स्थापित केले.[४]
कम्युनिस्ट चीनने तिबेटचा ताबा घेतल्याने दोन्ही देश आणखी जवळ आले.[४] [५] १९५८ मध्ये, तत्कालीन भारतीय पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांनी भूतानला भेट दिली आणि भूतानच्या स्वातंत्र्यासाठी भारताच्या पाठिंब्याचा पुनरुच्चार केला आणि नंतर भारतीय संसदेत घोषित केले की भूतानवरील कोणत्याही आक्रमणास भारताविरूद्ध आक्रमकता म्हणून पाहिले जाईल. [४]
भारताने भूतानसोबत १९४९ च्या करारावर पुन्हा बोलणी केली आणि २००७ मध्ये मैत्रीच्या नवीन करारावर स्वाक्षरी केली. नवीन कराराने भूतानने परराष्ट्र धोरणाबाबत भारताचे मार्गदर्शन घेणे आवश्यक नसल्याचे नमुद केले आणि भूतानला शस्त्रास्त्र आयातीसाठी भारताची परवानगी घेण्याची आवश्यकता नाही. [६] [७] [५] २००८ मध्ये, भारताचे तत्कालीन पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग यांनी भूतानला भेट दिली आणि लोकशाहीच्या दिशेने भूतानच्या वाटचालीला जोरदार पाठिंबा दर्शविला.[८]
हे सुद्धा पहा
संदर्भ
- ^ Handle with care, Bhutan is a friend Archived 2017-02-15 at the Wayback Machine.
- ^ Narendra Modi leaves for Bhutan on his first foreign visit as PM Archived 2017-02-15 at the Wayback Machine.
- ^ Peacebuilding and International Administration: The Cases of Bosnia and Herzegovina and Kosovo: "Crawford (2006) distinguishes three different types of protectorates: protected states, international protectorates, and colonial protectorates. First, protected states are entities which still have substantial authority in their internal affairs, retain some control over their foreign policy, and establish their relation to the protecting state on a treaty or another legal instrument. Protected states still have qualifications of statehood."
- ^ a b c d Savada, Andrea Matles, ed. (1993). Nepal and Bhutan: Country Studies (3rd ed.). Washington, D.C.: Federal Research Division, Library of Congress. pp. 330–331. ISBN 0-8444-0777-1. OCLC 27429416. या लेखात वापरलेल्या स्रोतांंमधील मजकूर सार्वजनिक अधिक्षेत्रात आहे. line feed character in
|postscript=
at position 45 (सहाय्य) चुका उधृत करा: अवैध<ref>
tag; नाव "BI" वेगवेगळ्या मजकूराशी अनेकदा जोडलेले आहे - ^ a b Asia Times Online Archived 2014-06-15 at the Wayback Machine.
- ^ "INDIA-BHUTAN FRIENDSHIP TREATY" (PDF). mea.gov.in. 2007-03-02. 2016-05-09 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित (PDF). 2017-08-13 रोजी पाहिले.
- ^ "India-Bhutan Friendship Treaty | Institute for Defence Studies and Analyses". idsa.in. 2017-08-15 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2017-08-15 रोजी पाहिले.
- ^ Singh Visits Bhutan to Show India Backs Its Democratic Changes Archived 2014-06-15 at the Wayback Machine.