भारतीय व्यवस्थापन संस्था
भारतीय व्यवस्थापन संस्था (हिंदी: भारतीय प्रबंध संस्थान, इंग्रजी: Indian Institutes of Management इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेन्ट - आय.आय.एम) या भारतातील अग्रगण्य मॅनेजमेन्ट संस्था आहेत.या संस्थांमध्ये मॅनेजमेन्टवर दोन वर्षांचा पदव्युत्तर अभ्यासक्रम शिकविला जातो. प्रवेश मिळविण्यासाठी विद्यार्थ्याला कॅट (कॉमन अॅडमिशन टेस्ट) या अत्यंत स्पर्धात्मक परीक्षेतून आणि त्यानंतर मुलाखतींमधून जावे लागते.
देशातील सर्वात पहिले आय.आय.एम कलकत्ता येथे १९५९ मध्ये स्थापन झाले. त्यानंतर अहमदाबाद येथे १९६१ मध्ये, बंगलोर येथे १९७३ मध्ये, लखनौ येथे १९८४ मध्ये, कालिकत (कोझिकोडे-कोळ्हिकोड) आणि इंदूर येथे १९९६ मध्ये, शिलॉंग येथे २००७ मध्ये, रोहतक, रांची आणि रायपूर येथे २०१० मध्ये तर त्रिचनापल्ली, उदयपूर आणि काशीपूर येथे २०११ मध्ये आय.आय.एमची स्थापना झाली. २०१४ च्या अर्थसंकल्पात सरकारने पंजाब (बहुधा अमृतसर येथे), महाराष्ट्र (बहुधा नागपूर येथे), बिहार (बहुधा गया येथे), हिमाचल प्रदेश (बहुधा सिरमौर येथे) आणि ओरिसा (बहुधा भुवनेश्वर येथे) या राज्यांमध्ये नव्या आय.आय.एमची स्थापना केली जाईल अशी घोषणा केली.
संस्थाने
# | संस्थेचे नाव | छायाचित्र | संक्षिप्त नाव | स्थापना[१] | स्थान | राज्य/केंद्रशासित प्रदेश | NIRF Ranking 2021[२] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था अहमदाबाद | IIM-A | 1९61 | अहमदाबाद | गुजरात | 1 | |
2 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था अमृतसर | IIM-Amritsar | 2015 | अमृतसर | पंजाब | 67 | |
3 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था बेंगलोर | IIM-B | 1९73 | बंगळूर | कर्नाटक | 2 | |
4 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था बोधगया | IIM-BG | 2015 | बोधगया | बिहार | ||
5 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था कलकत्ता | IIM-C | 1९61 | कोलकाता | पश्चिम बंगाल | 3 | |
6 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था इंदोर | IIM-I | 1९९6 | इंदूर | मध्य प्रदेश | 6 | |
7 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था जम्मू | IIM-J | 2016 | जम्मू | जम्मू आणि काश्मीर | ||
8 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था काशीपूर | IIM-Kashipur | 2011 | काशीपूर | उत्तराखंड | 33 | |
9 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था कोळिकोड | IIM-K | 1९९6 | कोळिकोड | केरळ | 4 | |
10 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था लखनौ | IIM-L | 1९84 | लखनौ | उत्तर प्रदेश | 7 | |
11 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था नागपूर | IIM-N | 2015 | नागपूर | महाराष्ट्र | 40 | |
12 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था रायपूर | IIM-Raipur | 2010 | रायपूर | छत्तीसगढ | 15 | |
13 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था रांची | IIM-Ranchi | 2010 | रांची | झारखंड | 21 | |
14 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था रोहतक | IIM-Rohtak | 2010 | रोहतक | हरियाणा | 28 | |
15 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था संबलपूर | IIM-Sambalpur | 2015 | संबलपूर | ओडिशा | 61 | |
16 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था शिलाँग | IIM-S | 2007 | शिलाँग | मेघालय | 23 | |
17 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था सिरमौर | IIM-Sirmaur | 2015 | सिरमौर जिल्हा | हिमाचल प्रदेश | ||
18 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था तिरुचिरापल्ली | IIM-T | 2011 | तिरुचिरापल्ली | तमिळनाडू | 17 | |
19 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था उदयपूर | IIM-U | 2011 | उदयपूर | राजस्थान | 18 | |
20 | भारतीय व्यवस्थापन संस्था विशाखापट्टणम | IIM-V | 2015 | विशाखापट्टणम | आंध्र प्रदेश |
इतिहास
शैक्षणिक
हे सुद्धा पहा
संदर्भ
- ^ "Technical Education | Government of India, Ministry of Human Resource Development". mhrd.gov.in. 26 April 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 20 December 2018 रोजी पाहिले.
- ^ "India Rankings 2020: Management". National Institutional Ranking Framework. 2022-04-09 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 19 June 2021 रोजी पाहिले.