भारत माता मंदिर, वाराणसी

भारतातील वाराणसी येथे काशी विश्वविद्यालयाच्या प्रांगणात भारत माता मंदिर नावाचे एक देऊळ आहे. पारंपरिक हिंदू देवदेवतांच्या मूर्तीऐवजी ह्या मंदिरात भारत मातेचा मोठा नकाशा लावला आहे.

^{[१][२][३]}

भारत माता मंदिराचे बांधकाम बाबू शिवप्रसाद गुप्ता यांनी केले आहे व उद्घाटन १९३६ साली महात्मा गांधींंनी केले. मंदिराचे बांधकाम दगडी आहे. भारत माता ही फ़ाळणीपूर्व नकाशाच्या रूपात संगमरवरी दगडाने कोरलेली आहे. हा नकाशा अगदी मापात नकाशा बनवण्याच्या तंत्राचा वापर करून सर्व भौगोलिक घटक त्यांच्या वास्तविक आकाराच्या प्रमाणात दाखवतो. ^[४]

• 
  मंदिरातील भारत मातेचा नकाशा
• 
  मंदिरातील भारत मातेचा नकाशा
• 
  मंदिरातील भारत मातेचे चित्र

भारत मातेचे हे मंदिर महात्मा गांधी काशी विद्यापीठाच्या आवारात (जुने नाव काशी विश्वविद्यालय) आहे. हे वाराणसी रेल्वे स्थानकापासून दीड किमी अंतरावर, तसेच बनारस हिंदू विद्यापीठापासून ६ किमी अंतरावर आहे.^[५]

अशा प्रकारची भारतमातेची मंदिरे इंदूर, उज्जैन, औरंगाबाद, कानपूर, झांशी, दांतिया, हरिद्वार आदि गावांत आहेत.

• भारत माता
• हिंदू मंदिरे वाराणसी