बिल्किस दादी

बिल्किस दादी 

भारतीय कार्यकर्ता
माध्यमे अपभारण करा
विकिपीडिया
जन्म तारीख	जानेवारी १, इ.स. १९३८ उत्तर प्रदेश
नागरिकत्व	भारत
निवासस्थान	Shaheen Bagh
व्यवसाय	कार्यकर्ता
पुरस्कार	BBC 100 Women (इ.स. २०२०)
अधिकार नियंत्रण  Q99540901
रिसोनेंटेर पेटस्केन सखोलीया ओपनस्ट्रीट मॅप शोधक साधन चित्रित शोध

बिल्किस दादी (जन्म नाव - बिल्किस बानो) एक अष्टपैलू भारतीय कार्यकर्ता आहे जो भारत सरकारच्या नागरिकत्व (सुधारणा) कायदा, २०१९ (सीएए)च्या विरोधात आंदोलनात आघाडीवर होता.^{[१] [२]}दिल्लीतील शाहीन बाग येथे झालेल्या धरणे आंदोलनादरम्यान तिला राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय प्रसिद्धी मिळाले. शाहीन बाग विरोधात तिच्या भूमिकेसाठी, ती 'शाहीन बागच्या दादी' (मराठी: शाहीन बागच्या आजी) म्हणून ओळखली गेली आणि २०२० मध्ये टाइम १०० आणि १०० महिला (बीबीसी) मध्ये सूचीबद्ध झाली. २०२० साठी जगातील ५०० सर्वात प्रभावशाली मुस्लिमांमध्ये तिला "वुमन ऑफ द इयर" असे नाव देण्यात आले.

बिल्किसचा जन्म भारताच्या उत्तर प्रदेशातील हापूर जिल्ह्यातील एका गावात झाला.^[३] तिने कोणतेही औपचारिक शिक्षण घेतले नाही आणि कुराण शरीफ वाचून मोठी झाली. वाइस मीडिया तिच्या आयुष्याचा सारांश देते - "तिने तिचे आयुष्य तिच्या सहा मुलांचे संगोपन, शेती आणि गुरेढोरे पाळण्यात घालवले".^[४] जेव्हा ती ७० वर्षांची होती तेव्हा तिचा पती मरण पावला. ती दिल्लीच्या शाहीन बागमध्ये आपली सून आणि नातवंडांसोबत राहते.^[५]

बिल्कीस तिच्या दोन मैत्रिणी, अस्मा खातून (९० वर्षे) आणि सरवारी (७५ वर्षे) आणि शाहीन बाग येथे शेकडो महिलांसह तीन महिन्यांपासून दिल्लीतील प्रमुख महामार्ग रोखून बसल्या होत्या.^[६] बिल्किस आणि तिचे दोन मित्र शाहीन बागेचे दादी (शाहीन बागेचे आज्या) म्हणून ओळखले जाऊ लागले. बिल्कीसच्या संयुक्त कुटुंबातील दुसऱ्या महिलेनेही आंदोलनात सहभागी होण्यासाठी वळण घेतले. स्वतः बिल्किसने निषेधाचा एक दिवसही चुकवला नाही. दिल्लीच्या हिवाळ्यात, ती दररोज सकाळी ८ पासून निषेधस्थळी बसायची. शाहीन बाग जवळ असलेल्या जामिया मिलिया विद्यापीठात पोलिसांच्या हिंसाचाराला प्रतिसाद म्हणून हे आंदोलन सुरू झाले. "पाऊस पडला किंवा पारा घसरला किंवा तापमान वाढले तरीही आम्ही आमचे बसणे चालू ठेवले. आमच्या मुलांना जामियामध्ये मारहाण झाल्यापासून आम्ही बसलो होतो. आमच्यासमोर गोळ्या झाडल्या गेल्या, तरीही आम्हाला काहीही अडथळा आला नाही"^[७]

लिव्हमिंटमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका मुलाखतीत ती म्हणाली की बहुवचन भारताची कल्पना आहे की ती आणि तिचा दिवंगत पती मोठा झाला आहे, ज्यासाठी ती लढत आहे, "सर्व अडचणी असूनही... त्यांनी बाबरी मशिदीचा निकाल दिला, तिहेरी तलाक कायदा, नोटाबंदी, आम्ही काहीही बोललो नाही, पण आम्ही या विभाजनासाठी उभे राहणार नाही."^[८]. २०२०-२०११ भारतीय शेतकऱ्यांच्या आंदोलनादरम्यान, बिल्किस बानोने आंदोलनात सामील होण्याचा प्रयत्न केला पण पोलिसांनी त्याला दूर नेले. ओपीभारत आणि झी न्युज सारख्या भारतातील उजव्या विचारसरणीच्या माध्यमांनी तिच्यावर टीका केली आहे, तिला कट्टरपंथी आणि फुटीरतावादी घटकांसाठी कव्हर आणि "भारतविरोधी शक्तींचे सहानुभूती" असे म्हणले आहे.^[९]