बहरोट लेणी

बहरोट लेणी ही बारड या नावाने ओळखले जाणारे, डहाणु (महाराष्ट्र) जवळील भारतातील एकमेव पारशी / झोराष्ट्रियन गुंफा मंदिर आहे. बहरोट गुंफा गुजरात राज्यातील संजान पासून २५ कि.मी. अंतरावर दक्षिणेला असून त्या बोर्डी गावापासून ८ किमी अंतरावर वसलेल्या आहेत तसेच राष्ट्रीय महामार्ग ४८ वरील तलासरी पासून ९ कि.मी. वर आहे.ह्या्या लेणी बौद्ध भिक्खुंनी उत्खनन केलेल्या बौद्ध लेणी होत्या. इ.स. १३९३ साली मुहम्मद बिन तुघलक या अलाफ खान यांनी संजन येथील भिक्खूंच्या या आश्रयस्थानावर आक्रमण केल्यानंतर, ते या पर्वतांमध्ये १३ वर्षे लपून बसले होते. या काळात (१३९३ - १४०५) 'इरानशाह ज्योत' बराडकडे हलविण्यात आला. आजही, पवित्र जळत आहे आणि जगातल्या समर्पित अग्नीचा सर्वात प्रतिष्ठित दर्जा दिला जातो. बहरोट गुंफांना जागतिक वारसा स्थळ घोषित केले गेले आहे आणि भारतीय पुरातत्त्व सर्वेक्षण (एएसआय)च्या अंतर्गत हे एक संरक्षित स्मारक आहे.^{[१][२][३][४]}