प्राजक्ता लवंगारे

प्राजक्ता लवंगारे वर्मा या भारतीय प्रशासकीय सेवेतील अधिकारी आहेत. त्या मराठी भाषा विभाग, मराठी भाषा मंत्रालयाच्या सचिव होत्या आणि त्यांनी मराठी विभागासाठी आंतरराष्ट्रीय कार्यक्रम सुरू केले.^[१] जून २०२१ मध्ये नागपूर विभागाच्या विभागीय आयुक्तपद भूषवणाऱ्या त्या पहिल्याच महिला ठरल्या.^{[२][३][४]}

प्राजक्ता लवंगारे यांचा जन्म मध्यमवर्गीय कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील मुंबई महानगरपालिकेचे कर्मचारी तर आई एका खाजगी रुग्णालयात परिचारिका म्हणून काम करत होत्या. त्यांना इतर तीन बहिणी आहेत.^[२] प्राजक्ता लवंगारे या पहिल्याच प्रयत्नात उत्तीर्ण झाल्या. त्या भारतीय प्रशासकीय सेवेच्या २००१ च्या तुकडीतील अधिकारी आहेत.^[५]

एका कार्यक्रमात आपल्या हलाखीचं वर्णन करताना त्या म्हणतात,

आम्ही चार बहिणी. घरची परिस्थिती हलाखीची. बीडीडी चाळीत डासांचा खूप त्रास होता. पण मच्छरदाणी घ्यायला पैसे नव्हते. मागासवर्गातून आलो, पण आई-वडिलांचे विचार श्रेष्ठ होते. दर्जेदार शिक्षणच मुलींचं भविष्य घडवू शकतं, असा विश्वास त्यांना होता.^[५]

प्राजक्ता लवंगारे या २००१ मध्ये त्या भारतीय प्रशासकीय सेवेत रुजू झाल्या.

• अहमदनगरच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी

लवंगारे वर्मा यांनी अहमदनगर जिल्ह्यातील महिलांच्या सक्षमीकरणावर लक्ष केंद्रित केले आणि त्यांच्यासाठी विविध कार्यक्रम सुरू केले.

• नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ प्रकल्प

प्राजकता लवंगारे वर्मा यांनी नवी मुंबई विमानतळाच्या उभारणीत महत्त्वाची भूमिका बजावली.^[६] पुनर्वसनाबाबत ग्रामस्थ चिंतेत असल्याने भूसंपादन हा मुद्दा होता. त्यांनी १० गावांची जबाबदारी घेतली आणि त्यांच्या कार्यकाळात त्यांचे पुनर्वसन करण्यात आले.

• उत्पादन शुल्क विभाग

उत्पादन शुल्क विभागात तिने आपल्या कार्यकाळात विविध महत्त्वाकांक्षी उपक्रम राबवले. उत्पादन शुल्क आयुक्त या नात्याने त्यांनी मुंबई शहरात बुटलेगरांचे रॅकेट उद्ध्वस्त करण्यासाठी छापे टाकले.^[७]

• मराठी भाषा विभाग

लवंगारे वर्मा या २०२० मध्ये मराठी भाषा विभागात रुजू झाल्या. त्यांनी आंतरराष्ट्रीय मराठी डायस्पोरांना जोडण्यासाठी खास कार्यक्रम सुरू केले. भारताबाहेर मराठी भाषा लोकप्रिय करण्यासाठी त्यांनी विविध उपक्रम सुरू केले. मराठी भाषेत काम करणाऱ्या यूएस स्थित संस्थांना प्रोत्साहन दिल्याबद्दल यूएस कॉन्सुल जनरलचा सत्कार करण्यात आला.^[८]

1. ^ "Prajakta L Verma IAS posted as Secretary- Marathi Bhasha Dept, Maharashtra | Indian Bureaucracy is an Exclusive News Portal" (इंग्रजी भाषेत). 2020-03-06. 2022-03-02 रोजी पाहिले.
2. ^ ^{a b} "आई नर्स, वडील BMC मध्ये कर्मचारी; मुलीनं IAS होऊन दाखवलं". Loksatta. 2022-03-02 रोजी पाहिले.
3. ^ "Prajakta Verma appointed as the New Divisional Commissioner of Nagpur division - The Live Nagpur" (इंग्रजी भाषेत). 2021-06-22. 2022-03-02 रोजी पाहिले.
4. ^ m.bhaskarhindi.com https://m.bhaskarhindi.com/state/news/prajakta-verma-nagpurs-new-divisional-commissioner-262396. 2022-03-02 रोजी पाहिले. Missing or empty |title= (सहाय्य)
5. ^ ^{a b} लोकमत, मराठी (२०२०). "बीडीडी चाळीतली खोली ते मंत्रालयातील चेंबर; IAS अधिकारी प्राजक्ता लवंगारेंची Must Read Story".
6. ^ "These women of steel are rebuilding Mumbai". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2018-03-08. 2022-03-02 रोजी पाहिले.
7. ^ "Nagpur Today | Nagpur News | Latest Nagpur News". Nagpur Today : Nagpur News (इंग्रजी भाषेत). 2022-03-02 रोजी पाहिले.
8. ^ "Mumbai: US Consulate General representatives promoting Marathi felicitated". Mumbai Live (इंग्रजी भाषेत). 2022-03-02 रोजी पाहिले.