पेशी

पेशी हे सर्व सजीवांचे संरचनात्मक, कार्यात्मक आणि जैविक एकक आहे. पेशी हे जीवनाचे सर्वात लहान एकक आहे जे स्वतंत्रपणे प्रजनन करू शकते. हे विविध पदार्थांचे असे संघटीत रूप आहे ज्यामध्ये अशा काही क्रिया घडतात ज्यांना आपण एकत्रितपणे जीवन म्हणतो.

विशिष्ट प्रोकैरोटिक सेलची संरचना प्रोकारायट्समध्ये जीवनाच्या तीन डोमेन्सपैकी दोन जीवाणू आणि आर्चेचा समावेश होतो. पृथ्वीवरील जीवनाचा प्रथम प्रकार प्रोकारायोटिक पेशी होता, ज्यामध्ये सेल सिग्नलिंगसह महत्त्वाचे जैविक प्रक्रियांचे वैशिष्ट्य होते. ते युकेरियोटिक पेशींपेक्षा सोपे आणि लहान आहेत आणि नाभिकांसारख्या झिल्ली-बाहेरील ऑर्गेनेल्स नसतात. प्रोकॅरियोटिक सेलच्या डीएनएमध्ये एक क्रोमोसोम असतो जो सायटोप्लाझमशी थेट संपर्कात असतो. सायटोप्लाझममधील परमाणु क्षेत्राला न्यूक्लिओडॉइड म्हणतात. बहुतेक प्रोकैरियोट्स 0.5 ते 2.0 मायक्रोमीटर व्यासापासून सर्व जीवनातील सर्वात लहान असतात.

पेशी प्रथम रॉबर्ट हुक यांनी १६६५ साली शोधला होता,जो त्यांच्या पुस्तकात मायक्रोग्राफियामध्ये वर्णन केला आहे. या पुस्तकात त्यांनी ६० पेक्षा अधिक ऑब्जेक्ट्सचा तपमान एका खडतर, मिश्रित सूक्ष्मदर्शकाखाली दिला. इतिहास आणि पार्श्वभूमी सूक्ष्मदर्शकयंत्र वापरून रॉबर्ट हुकने १६६५ मध्ये हा पेशी शोधला होता. १८३० च्या दशकात थियोडर श्वाइन आणि मथायस जॅकोब श्लेएडेन यांच्या कामात पहिला पेशी सिद्धांत दिलेला आहे.

१) वनस्पती पेशी २) प्राणी पेशी