तुंगत

तुंगत हे सोलापूर जिल्ह्यातल्या पंढरपूर तालुक्यातील गाव आहे.

मंदिरे गावात माळावरती धनगर समाजाचे देवत विठ्ठल बिरूदेवाचे पुरातन हेमाड पंथी मंदिर आहे.गावाच्या ओढ्या लगत नवसाला पावणारी देवी जानुबाई आहे दोन्ही देवताची पुजा धनगर समाज करतो गावात मोठी यात्रा भरते

२०११ च्या जनगणनेनुसार ह्या गावात १११४ कुटुंबे व एकूण ५२७५ लोकसंख्या आहे. ह्याच्या सर्वात जवळचे शहर पंढरपूर १९ किलोमीटर अंतरावर आहे. यामध्ये २७१२ पुरुष आणि २५६३ स्त्रिया आहेत. यामध्ये अनुसूचित जातीचे लोक ९५० असून अनुसूचित जमातीचे १०८ लोक आहेत. ह्या गावाचा जनगणना स्थल निर्देशांक ५६२३५६ ^[१] आहे. या गावाचे क्षेत्रफळ १९८९.५४ हेक्टर आहे.

• एकूण साक्षर लोकसंख्या: ३०२४
• साक्षर पुरुष लोकसंख्या: २४८० (९१%)
• साक्षर स्त्री लोकसंख्या: ५४४ (२१%)

गावात १४ शासकीय पूर्व-प्राथमिक शाळा आहेत. गावात एक खाजगी पूर्व-प्राथमिक शाळा आहे. गावात आठ शासकीय प्राथमिक शाळा आहेत. गावात एक खाजगी प्राथमिक शाळा आहे. गावात सात शासकीय कनिष्ठ माध्यमिक शाळा आहेत. गावात एक खाजगी कनिष्ठ माध्यमिक शाळा आहे. गावात तीन शासकीय माध्यमिक शाळा आहेत. गावात दोन शासकीय उच्च माध्यमिक शाळा आहेत. गावात दोन शासकीय पदवी महाविद्यालय आहेत. सर्वात जवळील अभियांत्रिकी महाविद्यालय (पंढरपूर पासून) पाच किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील व्यवस्थापन संस्था (पंढरपूरपासून ) पाच किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील पॉलिटेक्निक (पंढरपूरपासून ) पाच किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील व्यावसायिक प्रशिक्षण शाळा (पंढरपूरपासून) पाच किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

गावामध्ये सामूहिक आरोग्य केंद्र आहे. तसेच प्राथमिक आरोग्य केंद्र सुद्धा आहे. सर्वात जवळील प्रसूति व बालकल्याण केंद्र १५ किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळचे क्षयरोग उपचार केंद्र १५ किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील ॲलोपथी रुग्णालय जास्त अंतरावर आहे. गावात एक पशुवैद्यकीय रुग्णालय आहे. कुटुंब नियोजन करिता कुटुंबकल्याण केंद्र गावामध्ये आहे.

गावात आठ बाह्यरुग्ण वैद्यकीय सुविधा, दोन निवासी व बाह्यरुग्ण वैद्यकीय सुविधा, एक खाजगी धर्मादाय रुग्णालय आहे. गावात एक एमबीबीएस पदवीधर वैद्यक व्यवसायी व आठ इतर पदवीधर वैद्यक व्यवसायी आहेत. गावात पाच औषधाची दुकाने आहेत.

गावात शुद्धीकरण केलेल्या व शुद्धीकरण न केलेल्या नळाच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात न झाकलेल्या विहिरीच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात हॅन्डपंपच्या, ट्यूबवेलच्या/बोअरवेलच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात नदी / कालव्याच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात तलाव /तळे/सरोवर यातील पाण्याचा पुरवठा आहे. गावाला उन्हाळ्यात पाणीटंचाईला तोंड द्यावे लागते.

गावात बंद गटारे व उघडी गटारे आहेत. सांडपाणी थेट जलस्रोतांमध्ये सोडले जाते. या क्षेत्राचा संपूर्ण स्वच्छता अभियानात समावेश आहे. गावात न्हाणीघरासह व न्हाणीघराशिवाय सार्वजनिक स्वच्छता गृहे आहेत. गावात ग्रामीण उत्पादक केंद्रे आहेत व सॅनिटरी हार्डवेरचे एक दुकान आहे.

गावात पोस्ट व तार ऑफिस आहे. सर्वात जवळील उपपोस्ट ऑफिस दहा किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावाचा पिन कोड ४१३३०४ आहे. गावात सार्वजनिक दूरध्वनी केंद्र आहे. गावात मोबाईल फोन सुविधा, इंटरनेट सुविधा आहेत; खाजगी कुरियरसेवा आहे. गावात शासकीय बस सेवा व खाजगी बस सेवा आहेत. गावात ऑटोरिक्षा, टमटम, टॅक्सी व व्हॅन उपलब्ध आत. गावात ट्रॅक्टर उपलब्ध असतात.

राष्ट्रीय महामार्ग गावाला जोडलेला नाही.सर्वात जवळील राष्ट्रीय महामार्ग २१ किलोमीटरहून कमी अंतरावर आहे. राज्य महामार्ग गावाला जोडलेला आहे. तुंगत गाव सातारा मोहोळ राज्य महामार्ग वसलेला आहे. जिल्यातील मुख्य रस्ता गावाला जोडलेला आहे. जिल्ह्यातील दुय्यम रस्ता गावाला जोडलेला आहे.

गावात एटीएम उपलब्ध आहे. गावात व्यापारी बँका; सहकारी बँका; शेतकी कर्ज संस्था उपलब्ध आहे. गावात स्वयंसहाय्य गट आहेत. गावात रेशन दुकान आहे. गावात मंडया/कायमचा बाजार व आठवड्याचा बाजार आहे. आठवड्याचा बाजार दर शुक्रवारी आसतो. गावात कृषी उत्पन्न बाजार समिती आहे.

गावात एकात्मिक बाल विकास योजना (पोषण आहार केंद्र); अंगणवाडी (पोषण आहार केंद्र) तसेच इतर पोषण आहार केंद्रे उपलब्ध आहेत. गावात 'आशा' कर्मचारी उपलब्ध आहे. गावात समाज भवन (टीव्ही सह/शिवाय) उपलब्ध आहे. गावात क्रीडांगण उपलब्ध आहे. गावात खेळ/करमणूक केंद्र उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील चित्रपटगृह / व्हिडिओ केंद्र १९ किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात सार्वजनिक ग्रंथालय व सार्वजनिक वाचनालय उपलब्ध आहे. गावात वृत्तपत्र पुरवठा आहे. गावात विधानसभा मतदान केंद्र उपलब्ध आहे. गावात जन्म-मृत्यू नोंदणी केंद्र आहे.

घरगुती, शेती व व्यापारी वापरासाठी उन्हाळ्यात (एप्रिल-सप्टेंबर) व हिवाळ्यात (ऑक्टोबर-मार्च) प्रतिदिवस १५ ते १६ तासांचा वीजपुरवठा उपलब्ध असतो.

तुंगत ह्या गावात एकूण १६६३ हेक्टर क्षेत्रापैकी जमिनीचा वापर खालीलप्रमाणे होतो (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

• वन : नाही
• बिगरशेती वापरात असलेली जमीन: ५३
• ओसाड व लागवडीला अयोग्य जमीन: नाही
• कुरणे व इतर चराऊ जमीन: नाही
• फुटकळ झाडीखालची जमीन: नाही
• लागवडीयोग्य पडीक जमीन: १७५
• कायमस्वरूपी पडीक जमीन: नाही
• सद्यस्थितीतील पडीक जमीन: नाही
• पिकांखालची जमीन: १४३५
• एकूण कोरडवाहू जमीन: ५४२
• एकूण बागायती जमीन: ८९३

सिंचनाचे स्रोत खालीलप्रमाणे आहेत (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

• कालवे : आहेत
• विहिरी / कूप नलिका : ९२
• तलाव / तळी: नाहीत
• ओढे : आहेत एक ओढा पावसाळ्यात भरून वाहतो.
• इतर : ३५०

कमी पावसाचा प्रदेश असूनसुद्धा शेतकऱ्यांनी कष्टाने लिंबू, डाळिंब यांच्या बागा फुलविल्या आहेत. हवामान बदलामुळे अनियमित पाऊस, गारपीट इ.त्यादींमुळे मोठ्या नुकसानीला सामोरे जावे लागते.^[२]

• कृषी अवजारे

1. नारायण चिंचोली २ किलोमीटर
2. पेनूर ५ किलोमीटर
3. येवती ६ किलोमीटर
4. रोपळे ४ किलोमीटर
5. सुस्ते ४ किलोमीटर

1. ^ http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB.html
2. ^ "सांगा कसं जगायचं? महिला शेतकर्‍याची आर्त हाक - सकाळ दैनिक". सकाळ दैनिक. १४ मार्च,इ.स.२०१४ रोजी पाहिले. |accessdate= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य)^{[permanent dead link]}