जेट एरवेझ

IATA:9W, ICAO:JAI, कॉलसाइन:JETAIRWAYS

जेट एरवेझ (इंग्लिश: Jet Airways) ही भारतातील दुसरी सर्वात मोठी प्रवासी वाहतूक करणारी विमान कंपनी आहे. ^[१] जेट एरवेझचे मुख्यालय मुंबई येथे आहे. भारतातील व जगभरातील एकूण ६८ शहरांमध्ये जेट एरवेझची विमानसेवा आहे. कंपनीच्या विमानांसाठी अबूधाबी हे मुख्य विश्रांतिस्थळ असून मुंबई, दिल्ली, कलकत्ता, चेन्नई, बंगलोर ही दुय्यम विश्रांतिस्थळे आहेत. ^[२] बेल्जियम येथील ब्रुसेल्स विमानतळ हा आंतरराष्ट्रीय विमानतळ आहे. भारतात विमानवाहतूक क्षेत्रात थेट परकीय गुंतवणूक (एफडीआय) आणणारी जेट एरवेझ ही पहिली कंपनी आहे.^[३]

१ एप्रिल १९९२ रोजी जेट एरवेझ ही कंपनी एर टॅक्सी ऑपरेटर म्हणून अस्तित्वात आली. ५ मे १९९३ रोजी भाड्याने घेतलेल्या ४ बोइंग ७३७-३०० विमानाच्या उड्डाणाने खऱ्या अर्थाने कंपनीची विमानवाहतूक सुरू झाली.

२०१०-सद्यःस्थिती

भारतामधील विमानवाहतूक क्षेत्रातील सर्वांत मोठया कंपनीचा उदयः

प्रेस ट्रस्ट ऑफ इंडिया अहवालानुसार प्रवासी वाहतूक करण्याच्या क्षमतेमध्ये जेट एरवेझ (जेट + जेटलाईट) या कंपनीचा इ.स. २०१०च्या अखेरीसचा बाजारपेठेतील हिस्सा भारतामध्ये सर्वांत जास्त, २२.६ % इतका आहे.^[४] त्याखालोखाल किंगफिशरचा हिस्सा १९.९% इतका असून विमानसेवा देण्यामध्ये ती कंपनी दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. २४ एप्रिल २०१३ रोजी जेट एरवेझने २४% समभाग युनायटेड अरब अमिरातीच्या मालकीची असलेल्या एथिॲड विमानकंपनीला ३७९ मिलियन अमेरिकन डॉलरना विकण्याची तयारी दर्शविली होती.^[५] परंतु याबाबतची अंतिम कार्यवाही अद्यापपर्यंत पूर्ण होऊ शकलेली नाही.^[६]

रुपयाचे अवमूल्यन झाल्यानंतर जेट एरवेझने कंपनीला नफा मिळविण्याच्या उद्देशाने संपूर्ण कंपनीचा लेखाजोगा घेऊन विमानाने प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांना तिकिटांमध्ये प्रथमच चार वेगवेगळ्या प्रकारच्या सवलती देऊ केलेल्या आहेत.

मुंबईतील अंधेरी येथे असलेल्या सियोरा सेंटर या जेट एरवेझच्या मुख्यालयामधून विमान प्रवासाबाबतच्या जागतिक उलाढाली होत असतात.^[७]

२० सप्टेंबर १९९१ पासून सहारा एरलाइन्सची जेटलाईट ही जेट एरवेझची सह-कंपनी म्हणून काम करते आहे. ३ डिसेंबर १९९३ रोजी २ बोइंग ७३७-२०० विमानाच्या उड्डाणाने जेटलाईटने विमानवाहतूक करण्यास सुरुवात केलेली आहे.

जेट एरवेझची जेटकनेक्ट, पूर्वीची जेट एरवेझ कनेक्ट ही सर्वांत कमी दर असलेली सह-कंपनी आहे. ८ मे २००९ रोजी या कंपनीने विमानवाहतुकीसाठी बोइंग ७३७ या विमानाचा वापर सुरूकेला आहे.^[८]

जेटकनेक्ट ही कंपनी आशिया, युरोप आणि उत्तर अमेरिका या देशांमध्ये ५२ स्थानिके आणि २१ आंतराराष्ट्रीय स्थानके अशा एकूण ७३ स्थानकांपर्यंत प्रवाशांना विमानसेवा उपलब्ध करून देते.^[९] बोईंग ७३७ ही विमाने जवळच्या ठिकाणी प्रवाशांना पोहोचविण्यासाठी, आणि एरबस ए३३०-२०० आणि बोइंग 777-३०० ई आर ही विमाने लांब पल्ल्याच्या प्रवासासाठी वापरली जातात. २००५ मध्ये, जेटकनेक्टची लंडन, इंग्लंड सारख्या दूरच्या स्थानकांपर्यंत विमानसेवा सुरू झाली.

जून २०१३ रोजी जेट एरवेझने खालील विमानसेवा कंपन्यांशी सांकेतांक करार केलेला आहे.^{[१०] [११]}

फिकट निळा, करडा आणि सोनरी हे तीन रंग जेट एरच्या विमानावरील पृष्ठभागावर वापरलेले असून 'उडता सूर्य' हा या विमान कंपनीचा लोगो आहे.^[१७]

सर्व विमानामध्ये पॅनासॉनिक ईएफएक्स आयएफई सारख्या सुविधा दिल्यामुळे चित्रपट, दूरचित्रवाणीवरील कार्यक्रम, संगीत, जगभरातील चॅनेलवरील सर्व कार्यक्रम यासारखी मनोरंजनाची साधने कोणत्याही वर्गाच्या प्रवाशांना विमानामध्ये बसल्या जागेवरून बघता येणे शक्य झाले आहे.^[१८]

• जेट एरवेजची अधिकृत वेबसाईट