गुरव
गुरव हा बारा बलुतेदारांपैकी एक आहे.हा तिसऱ्या क्रमांकाचा बलुतेदार. गुरवाने देवळात देवाची पूजा करायची, आणि घरोघरी बेल, पत्री वगैरे पोचवायच्या. अजूनही अनेक गावांतील देवळांत पुजारी गुरव असतो.(खतावणी गुरव अपवाद आहेत जे की गावडे गुरव)
गुरव समाजाचा देवभगवान शिव शंकर | |
भगवान शिव शंकर | |
लोक | शैव,कैलास |
मंत्र | गुरुमंत्र - (रूद्र गायत्री मंत्र):-ॐ तत्पुरुषाय विद्महे महादेवाय धीमहि; तन्नो रुद्रः प्रचोदयात्॥ |
गुरव समाज हा शैव समाज आहे. भगवान शंकराची भक्ती करणारे म्हणजे शैव. आजही गावागावात गुरव समाज मंदिरामध्ये पूजा अर्चना करताना दिसतात. कारण त्यांच्याकडे हे काम पारंपरिक रित्या चालत आलेले आहे.
गुरव |
---|
एकुण लोकसंख्या |
ख़ास रहाण्याची जागा |
India |
भाषा |
|
धर्म |
हिंदू (पुजारी) |
संत काशीबा गुरव हे गुरव समाजातील थोर संत होऊन गेले. संत सावता माळी यांचे ते समकालीन होते. त्यांनी लिहिलेले ग्रंथ आजही आहेत. भगवान शंकरांच्या पूजेचा मान शैव लोकाना असायचा तेच आजचे गुरव. आणि काळानुरूपे ते गुरवच राहीले. मंदिरातील पूजा अर्चना गुरव समाज करत असल्याने गावातून त्यांना धान्य किंवा काही वार्षिक मानधन अस दिल जात. आणि गुरवांचा उल्लेख हा 12 बलुतेदार मध्ये आता येतो. गुरवांचा इतिहास तसा खूप पुरातन काळापासून आहे फक्त त्यावर साहित्य निर्माण झालं नाही .
गुरव/जाती/उपजाति/शाखा/भेद (62पजाती)
गुरव:- शैव पुजारी(प्रचलित नाम), शैव गुरव,पुजारी, गुरव पुजारी, लिंगायत गुरव, जैन गुरव, हिन्दू गुरव, हिन्दू शैव गुरव, मराठा गुरव,देवलक , गुरव,भाटिया , शिवपूजक गुरव, शैव पुजारी,नगरे (नगरचे नगारची नागरी/जुन्नरे (जुन्नरचे जुनरी)निलकंठ गुरव, स्वयंभू गुरव,कडू गुरव,कोटसने गुरव किंवा गसरात(घासरट) गुरव, हुगार गुरव, जीर किंवा मलगार गुरव, कोकणी गुरव, भाविक गुरव,अहिरे ,शांडिल्य.
गुरव व गुरवकी ही व्यवसाय वरून पड़लेली संबधित जात आहे.तामिळनाडूत गुरूवन, कर्नाटकात जिर, गुजरात मधे शिवालयाशी संबंधित तपोधन ,राजस्थानात दधिच दायमा, मधप्रदेशात शिव उपासक गुरव, शिवद्विज, शिवपूजक गुरव,कोकणपट्टी भागात गुरव समाजाला कुणबी किंवा कुरवाडी गुरव संबोधले जाते. तामील भाषेत शिवभक्ताना नायनार म्हणतात. कर्नाटकात बलुतेदाराना आयगार म्हटलेले आहे.पाटिलकी,कुलकर्णी, देशमुखी तशीच गुरवकी/गावकी असते. गुरव जातीत अनेक पोटजाति आहेत.गट आहेत.
प्रदेशानुसार: झाडे,वरहाडे,खानदेशी,अहिरे,नगरे,जुन्नरे,कोकणी अशी विभागणी झाली तर उपासनेनुसार: हिन्दू,जैन,लिंगायत अशी विभागणि झाली.