कोरियन आर्किटेक्चर

१८६८ मध्ये बांधलेला गेयॉंगबॉकगंग पॅलेसमधील जियुनजेन्झीयन हॉल

कोरियन आर्किटेक्चर म्हणजे कोरीया मध्ये शतकानुशतके विकसित झालेली आर्किटेक्चरल शैली आहे. सायबेरिया आणि मंचूरिया येथे जन्मलेल्या लोकांच्या स्थलांतरामुळे कोरियन आर्किटेक्चरवर चिनी वास्तुकलेचा मोठा प्रभाव जाणवतो.

कोरियाच्या इतर कलांप्रमाणेच वास्तुकलेतही नैसर्गिक प्रवृत्ती, साधेपणा, आकाराची अर्थव्यवस्था आणि अतिरेकीपणा टाळणे या वैशिष्ट्यांचे मिश्रण दिसून येते.

सामान्य वैशिष्ट्ये

कोरियन आर्किटेक्चरमध्ये, इमारती उभ्या आणि आडव्या रचलेल्या दिसून येतात. बांधकामात सामान्यत: दगडाच्या पायथ्यापासून सुरू होऊन वक्र छतापर्यंत पोहचते आणि ते बहुतेकदा टाईल्सने झाकलेले असते. हे बहुतेकदा बंदिस्त आणि पोस्टवर समर्थित असते. यात भिंती मातीपासून (उन्हात सुकवलेल्या विटा) बनवलेल्या असतात किंवा कधीकधी पूर्णपणे जंगम लाकडी दाराने बनविल्या जातात. या आर्किटेक्चर मध्ये मापासाठी कान नावाचे माप वापरले जाते. यातीले दोन पोस्टमधील अंतर सुमारे ७.७. मीटर असते. यात अशी रचना केलेली असते की जेणेकरून "आतील" आणि "बाहेरील" भागांच्या दरम्यान थोडी रिकामी जागा असेल.

कन्सोल, किंवा ब्रॅकेट स्ट्रक्चर, हे एक विशिष्ट आर्किटेक्टोनिक घटक आहे. यात वेळोवेळी वेगवेगळ्या प्रकारे बदल करून याचा वापर केला गेला आहे. गोगुरिओ राज्य (बीसी ३७ ते ६६८ ए.डी.) मध्ये साधी ब्रॅकेट प्रणाली होती. गोरिओ (कोरिओ) राजवंश (918–1392) या काळात प्योंगयांगमधील वाड्यांमध्ये एक वक्र आवृत्ती, इमारतीच्या फक्त स्तंभांच्या डोक्यावर कंस असलेली ब्रॅकेट प्रणाली वापरली गेली. येओन्गजू येथील बुसेक मंदिराचा अमिता हॉल हे एक या पद्धतीचे उत्तम उदाहरण आहे. नंतर (मध्य-कोरीओ काळापासून ते जोसेन राजवंशाच्या सुरुवातीस), मंगोलियन युआन घराण्याच्या काळात (१२७९ ते १३६८) चीनच्या प्राचीन हान राजवंशाच्या अंतर्गत, एकाधिक-ब्रॅकेट सिस्टम किंवा आंतर-स्तंभ-ब्रॅकेट सेट सिस्टम विकसित केली गेली. या प्रणालीमध्ये, कन्सोल देखील ट्रान्सव्हर्स आडव्या बीमवर ठेवण्यात आले होते. कोरियाचा पहिला राष्ट्रीय खजिना सोलचा नामडेमुन गेट नामडेमून हे या प्रकारच्या संरचनेचे सर्वात प्रतिकात्मक उदाहरण आहे.

मध्य-जोसेन काळात पंखासारखे दिसणाऱ्या ब्रॅकेट स्ट्रक्चरचा प्रकार उदयास आला. याचे एक उत्तम उदाहरण सिओलच्या जोंगमिओचा योंगनॉन्गझोन सभागृह आहे. काही लेखकांनुसार, या काळात मोठ्या प्रमाणात झालेल्या बाहेरील हल्ल्यांमुळे येथील आर्थिक परिस्थिती फार खालावली होती. फक्त महत्त्वाच्या इमारतींमध्ये म्हणजे वाड्यांमधील किंवा मंदिरांसारख्या (उदाहरणार्थ, टोंगडोसा) इमारतींम्ध्ये मल्टीक्लस्टर ब्रॅकेट अजूनही वापरला जातो. कोरियन कन्फ्यूशियानिझममुळे अधिक सोपी आणि साधी उपाय मिळाले.

ऐतिहासिक वास्तुकला

प्रागैतिहासिक वास्तुकला

मध्य अश्मयुगातील कोरियन द्वीपकल्पातील रहिवासी लेणी, दगडांपासून बनवलेले तात्पुरते घर आणि पोर्टेबल आश्रयस्थान वापरत होते. पोर्टेबल निवाऱ्याचे अवशेष बीसी. ३०,००० मधील असावे असा अंदाज आहे. हे अवशेष दक्षिण चुंगचियांग प्रांतातील सीओकजांग-री साइटवर केलेल्या उत्खननात मिळाले होते.^[१] पिट-हाऊस आर्किटेक्चरची सुरुवातीची उदाहरणे ज्युल्मुन पॉटरी कालावधीची आहेत . सुरुवातीच्या पिट-हाऊसमध्ये चूळ, स्टोरेज खड्डे आणि काम आणि झोपेसाठी जागा यासारख्या मूलभूत जागा दिसून येतात.

लॉग हाऊसेस लाकडाचे मोठे मोठे ओंडके आडवे ठेवून तयार केले होते. यात काही वेळा एका पेक्षा जास्त ओंडके एकावर एक ठेवल्याचेही आढळून आहे होते. अशा घरांमध्ये वारा आत येऊ नये म्हणून ओंडक्यांमधील रिकाम्या जागेत माती भरलेली होती. गँगवोन-डो प्रांतातील पर्वतीय भागात आजही अशा प्रकारची घरे आढळतात.^[२]

एलिव्हेटेड घरे, जमिनीपासून थोड्या उंचीवरील घरे, बहुधा दक्षिणेकडील प्रदेशात उगम पावली. जनावरांच्या आवाक्याबाहेर धान्य साठवण्यासाठी आणि धान्याला थंड ठेवण्यासाठी प्रथम स्टोरेज हाऊस म्हणून अशी घरे बांधली गेल्याचे मानले जाते. ही शैली अद्याप दुमजली मंडपांमध्ये टिकून आहे. ग्रामीण भागातील खरबूज पॅचेस आणि फळबागांमध्ये अशा इमारती वापरल्या जातात.^[२]

मुमुन काळातील इमारती खिडक्या व खोबतीच्या भिंती असणाऱ्या होत्या.^[१] उंचावलेल्या मजल्यावरील आर्किटेक्चर प्रथम मध्य मुमुन काळात कोरियन द्वीपकल्पात दिसू लागले. याचा कालखंड बीसी. ८५० ते ५५० होता.

मेगालिथ्स, ज्याला कधीकधी डॉल्मेन्स म्हणले जाते, ते मुमुन पॉटरी कालावधी (१५० ते ३०० बीसी) मधील महत्त्वपूर्ण आणि प्रतिष्ठित व्यक्तींना दफन करण्यासाठी वापरले जात होते. असे दगड मोठ्या संख्येने सापडले आहेत. दगड-सिस्ट बुफलिस, मेगालिथ्ससह आणि मुमुन मधील मोर्चरी आर्किटेक्चरची मुख्य उदाहरणे आहेत. मेगालिथचे तीन प्रकार आहेत: (१) दक्षिणेकडील प्रकार, जो कमी आणि बहुतेकदा आधारभूत दगडांचा एक साधा स्लॅब आहेत. (२) उत्तरी प्रकार, जो टेबलासारखा मोठा आणि आकाराचा असतो, आणि (३) कॅपस्टोन प्रकार, ज्यात आधार नसलेला एक दगड असतो. डॉल्मेन्सचे वितरण इतर जागतिक मेगालिथिक संस्कृतींशी संबंधित दिसून येतात.

अम्सा-डोंग, गँगडॉंग-गु, सोल मधील नव- नीति -काळातील झोपड्यांचे पुनर्बांधणी
मॉडेल
गोचांग डोल्मेन, युनेस्कोची जागतिक वारसा स्थळ
गोचांग डोल्मेन, युनेस्कोची जागतिक वारसा स्थळ

हे सुद्धा पहा

कोरियन किल्ला
कोरियामधील किल्ल्यांची यादी
कोरियन पॅगोडा
कोरिया मधील दरवाजांची यादी
हाहो लोक गाव
गियॉन्ग्जूचे यांगडॉन्ग गाव
कोरियन लोक गाव
हॅनोक
इल्जुमुन
होंग्सलमुन
कोरियन आर्किटेक्टची यादी

संदर्भ

^ ^a ^b Jipjari [House]. In Hanguk Gogohak Sajeon [Dictionary of Korean Archaeology], edited by National Research Institute of Cultural Heritage, Seoul, 2001, pp.1130-1131.
^ ^a ^b http://www.asianinfo.org/asianinfo/korea/arc/prehistoric_period.htm

पुढील वाचन

फ्लेचर, बॅनिस्टर ; क्रुशिक, डॅन, सर बॅनिस्टर फ्लेचर यांचा इतिहास इतिहास, आर्किटेक्चरल प्रेस, 20 वी आवृत्ती, 1996 (प्रथम प्रकाशित 1896).आयएसबीएन 0-7506-2267-9 . सीएफ. भाग चार, अध्याय 25.
सुंग-वू किम: कोरियाचे बौद्ध आर्किटेक्चर, होलीम पब्लिशर्स 2007,आयएसबीएन 978-1-56591-226-7 .

बाह्य दुवे

[Jipjari-1] Jipjari [House]. In Hanguk Gogohak Sajeon [Dictionary of Korean Archaeology], edited by National Research Institute of Cultural Heritage, Seoul, 2001, pp.1130-1131.

[asianinfo.org-2] ttp://www.asianinfo.org/asianinfo/korea/arc/prehistoric_period.htm

[१]

[२]