आग्नेय आशिया

आग्नेय आशिया
	Topography of Southeast Asia.
क्षेत्रफळ	५०,००,००० चौ. किमी (१९,००,००० चौ. मैल)
लोकसंख्या	५९.३ कोटी
घनता	११८.६ /चौ. किमी (३०७ /चौ. मैल)
देश	१२
भूभाग	४+२
जीडीपी (२००९)	$१.४८६ अब्ज
दरडोई उत्पन्न (२००९)	$२,५००
राजधानीची शहरे	यादी

आग्नेय आशिया हा आशिया खंडामधील एक भौगोलिक प्रदेश आहे. ह्या प्रदेशामध्ये भारताच्या पूर्वेकडील, चीनच्या दक्षिणेकडील व ऑस्ट्रेलियाच्या उत्तरेकडील देशांचा समावेश होतो. आग्नेय आशियामध्ये दोन उपविभाग मानले जातात. इंडोचीन किंवा महाद्वीप आग्नेय आशियामध्ये कंबोडिया, लाओस, म्यानमार, द्वीपकल्पीय मलेशिया, थायलंड व व्हियेतनाम हे देश आहेत तर सागरी आग्नेय आशियामध्ये मलेशियाचा उर्वरित भाग, इंडोनेशिया, सिंगापूर, फिलिपिन्स, ब्रुनेई व पूर्व तिमोर हे देश आहेत. आग्नेय आशियाच्या पश्चिमेला हिंदी महासागर व पूर्वेला प्रशांत महासागर आहेत.

भौगोलिक दृष्ट्या कधीकधी हाँग काँग, मकाओ व तैवान देखील आग्नेय आशियामध्ये गणले जातात परंतु राजकीय दृष्ट्या आग्नेय आशिया व आसियान हे समान मानले जातात व वरील तीन भूभाग आसियानचे सदस्य नसल्यामुळे आग्नेय आशियाचा भाग मानले जात नाहीत. भारताच्या अंदमान आणि निकोबार व ईशान्येकडील राज्यांच्या बाबतीत देखील वरील विधान लागू आहे.

संपूर्ण आग्नेय आशिया (विशेषतः इंडोनेशिया व फिलिपिन्स) हा भूकंपप्रवण व जागृत ज्वालामुखी क्षेत्र ठरवला गेला आहे. आग्नेय आशियाच्या इतिहासात आजवर अनेक प्रलयंकारी भूकंप, त्सुनामी इत्यादींमुळे प्रचंड जीवित व वित्त हानी झालेली आहे. भारतातील सर्वात लोकप्रिय देवतेचा म्हणजेच गणेशाचा प्रसार प्राचीन काळातच भारताच्या भौगोलिक सीमा ओलांडून पलीकडे गेलेला होता. प्राचीन भारतीय व्यापारी सध्याच्या पाकिस्तान, अफगाणिस्तान, इराण तसेच मध्य आशियातील उज्बेकिस्तान या भागातून प्रवास करत. भारतीय संस्कृती आणि धर्माचा प्रसार झाला सुमारे 1800 वर्षांपूर्वी प्राचीन भारतातील रहिवाशांनी सागरी मार्गाने व्यापारानिमित्त अग्नेयअशियात प्रवेश केला. आणि भारतातील बौद्ध धर्म आणि हिंदू धर्मातील शैव-वैष्णव हे पंत देखील या व्यापाऱ्यांसोबत अग्नी आशियातील अनेक देशांमध्ये पोहोचले.

देश व प्रदेश

देश	क्षेत्रफळ (किमी^२)^[१]	लोकसंख्या (२००९)^[२]	घनता (/किमी^२)	जीडीपी $ (२००९)^[३]	वार्षिक दरडोई उत्पन्न (२०१०)	राजधानी
ब्रुनेई	&0000000000005765.000000५,७६५	४२८,०००	&0000000000000070.000000७०	&0000010405000000.000000१०,४०,५०,००,०००	$&0000000000031238.000000३१,२३८	बंदर सेरी बेगवान
म्यानमार	&0000000000676578.000000६,७६,५७८	&0000000050020000.000000५,००,२०,०००	&0000000000000074.000000७४	३४,२६,२०,००,०००	$&0000000000000701.000000७०१	नेपिडो
कंबोडिया	१८१,०३५	१४,८०५,०००	&0000000000000082.000000८२	१,०८,७१,०००,०००	$&0000000000000813.000000८१३	फ्नॉम पेन्ह
पूर्व तिमोर	१४,८७४	१,१३४,०००	&0000000000000076.000000७६	५९०,०००,०००	$&0000000000000588.000000५८८	दिली
इंडोनेशिया	१,९०४,५६९	२४०,२७१,५२२	&0000000000000126.000000१२६	५३९,३७७,०००,०००	$३,०१५	जाकार्ता
लाओस	२३६,८००	&0000000006320000.000000६३,२०,०००	&0000000000000027.000000२७	&0000005598000000.000000५,५९,८०,००,०००	$&0000000000000984.000000९८४	व्हिआंतियान
मलेशिया	&0000000000329847.000000३,२९,८४७	२८,३१८,०००	&0000000000000083.000000८३	&0000192955000000.000000१,९२,९५,५०,००,०००	$८,४२३	क्वालालंपूर
फिलिपिन्स	&0000000000300000.000000३,००,०००	&0000000091983000.000000९,१९,८३,०००	&0000000000000307.000000३०७	१६०,९९,१०,००,०००	$&0000000000002007.000000२,००७	मनिला
सिंगापूर	&0000000000000697.000000६९७	५,०७६,७००^[४]	&0000000000007023.000000७,०२३	&0000182231000000.000000१,८२,२३,१०,००,०००	$&0000000000043116.000000४३,११६	सिंगापूर
थायलंड	&0000000000513120.000000५,१३,१२०	&0000000067764000.000000६,७७,६४,०००	&0000000000000132.000000१३२	&0000312605000000.000000३,१२,६०,५०,००,०००	$&0000000000004991.000000४,९९१	बँकॉक
व्हियेतनाम	&0000000000331210.000000३,३१,२१०	&0000000088069000.000000८,८०,६९,०००	&0000000000000259.000000२५९ (२०११)	&0000104600000000.000000१,०४,६०,००,००,००० (२०११)	$&0000000000001168.000000१,१६८ (२०११)	हनोई

भूभाग

भूभाग	क्षेत्रफळ (किमी^२)	लोकसंख्या	घनता (/किमी^२)
क्रिसमस द्वीप	&0000000000000135.000000१३५^[५]	&0000000000001402.000000१,४०२^[५]	&0000000000000010.400000१०.४
कोकोस द्वीपसमूह	&0000000000000014.000000१४^[६]	&0000000000000596.000000५९६^[६]	&0000000000000042.600000४२.६

भूभागांचा कधीकधी समावेश

भूभाग	क्षेत्रफळ (किमी^२)	लोकसंख्या	घनता (/किमी^२)
भारत (अंदमान आणि निकोबार)	&0000000000008250.000000८,२५०	&0000000000356152.000000३,५६,१५२^[७]	&0000000000000043.000000४३
चीन (हाइनान)	&0000000000033920.000000३३,९२०	&0000000008640700.000000८६,४०,७००	&0000000000000241.000000२४१^[८]

हे सुद्धा पहा

इ.स. २००४ हिंदी महासागर भूकंप व त्सुनामी
आसियान

संदर्भ

^ "Country Comparison :: Area". CIA World Factbook. 2014-02-09 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2009-09-12 रोजी पाहिले.
^ "Table A.1. Total Population by Sex in 2009 and Sex Ratio by Country In 2009 (Medium Variant)" (PDF). Population Division of the Department of Economic and Social Affairs of the United Nations Secretariat. 2009-09-12 रोजी पाहिले.
^ "Country Comparison :: GDP". CIA World Factbook. 2018-12-27 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2010-02-12 रोजी पाहिले.
^ "Statistics Singapore - Population (Mid Year Estimates) & Land Area". 2009. Statistics Singapore. 2009. 2009-02-21 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2011-07-22 रोजी पाहिले. Cite journal requires |journal= (सहाय्य)
^ ^a ^b "Christmas Islands". CIA World Factbook. 2018-12-25 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2009-09-12 रोजी पाहिले.
^ ^a ^b "Cocos (Keeling) Islands". CIA World Factbook. 2019-01-10 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2009-09-12 रोजी पाहिले.
^ भारतीय जनगणनेनुसार
^ 《中国统计年鉴—2005》 China Statistical Yearbook 2005 ISBN 7-5037-4738-2

[CIA-1] "Country Comparison :: Area". CIA World Factbook. 2014-02-09 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2009-09-12 रोजी पाहिले.

[autogenerated1-2] "Table A.1. Total Population by Sex in 2009 and Sex Ratio by Country In 2009 (Medium Variant)" (PDF). Population Division of the Department of Economic and Social Affairs of the United Nations Secretariat. 2009-09-12 रोजी पाहिले.

[GDP-3] "Country Comparison :: GDP". CIA World Factbook. 2018-12-27 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2010-02-12 रोजी पाहिले.

[unpop-4] "Statistics Singapore - Population (Mid Year Estimates) & Land Area". 2009. Statistics Singapore. 2009. 2009-02-21 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2011-07-22 रोजी पाहिले. Cite journal requires |journal= (सहाय्य)

[christmasfactbook-5] "Christmas Islands". CIA World Factbook. 2018-12-25 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2009-09-12 रोजी पाहिले.

[cocosfactbook-6] "Cocos (Keeling) Islands". CIA World Factbook. 2019-01-10 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2009-09-12 रोजी पाहिले.

[7] भारतीय जनगणनेनुसार

[8] 《中国统计年鉴—2005》 China Statistical Yearbook 2005 ISBN 7-5037-4738-2

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]

[८]