अशोक वाटिका
अशोक वाटिका ही राक्षस राजा रावणाच्या लंका राज्यात स्थित एक बाग होती. या बागेचा उल्लेख विष्णु पुराणात आणि हिंदू महाकाव्य वाल्मिकी रामायणात केला आहे आणि त्यानंतरच्या सर्व आवृत्त्या, ज्यात तुलसीदासांनी लिहिलेल्या रामचरितमानसचाही समावेश आहे, त्यातही या बागेचा उल्लेख आहे. रामायणातील सुंदरकांडमध्ये बागेचा उल्लेख आढळतो. वाटिकेच्या आजूबाजूला उद्यान घरे होती, ती विश्वकर्मा यांनी स्वतः बांधली होती.[१]
हे ते स्थान होते जिथे रामाची पत्नी सीता हिला रावणाने तिच्या अपहरणानंतर कैद केले होते, कारण तिने रावणाच्या महालात राहण्यास नकार दिला होता. तिने अशोक वाटिकेतील शिमशापाच्या झाडाखाली राहणे पसंत केले होते. येथेच रावणाची पत्नी मंदोदरी सीतेरा भेटायला आली होती आणि येथेच हनुमान तिला पहिल्यांदा भेटला होता, आणि रामाच्या बोटाच्या अंगठीने स्वतःची ओळख पटवली होती.
राम आणि रावण यांच्यातील युद्ध संपेपर्यंत सीता अशोक वाटिकेत राहिली. या युद्धामुळेच रावणाचा स्वतःचा आणि त्याच्या जवळपास पूर्ण वंशाचा नाश झाला. सीतेचा शोध घेण्यासाठी हनुमानाने पहिल्यांदा लंकेला भेट दिली तेव्हा अशोक वाटिकेचा बराचसा भाग नष्ट केला होता. अशोक वाटिकेच्या मध्यभागी असलेल्या प्रमदा व्हॅनचाही नाश झाला.
संदर्भ
- ^ Historic Rama of Valmiki: Shastragrahi Rama, by Visvanath Limaye. Published by Gyan Ganga Prakashan, 1985. Page 142, 189