अरबी वर्णमाला
अरबी वर्णमालेचा जागतिक वापर | ||
---|---|---|
→ | केवळ अरबी लिपी वापरणारे देश | |
→ | अरबी व इतर लिप्या वापरणारे देश |
अरबी वर्णमाला (अरबी: أبجدية عربية) ही आशिया व आफ्रिकेतील अनेक भाषा लिहिण्यासाठी वापरली जाणारी एक वर्णमाला आहे. ही वर्णमाला अरबी लिपी वापरून लिहिली जाते. अरबी व उर्दू ह्या अरबी वर्णमाला वापरणाऱ्या दोन प्रमुख भाषा आहेत. अरबी वर्णमाला ही जगातील दुसरी सर्वाधिक वापरली जाणारी वर्णमाला आहे (लॅटिन वर्णमालेखालोखाल).
अरबी अक्षरांचा उपयोग सर्वप्रथम अरबी लिहिण्यासाठी केला गेला. कुराण हा इस्लाम धर्मातील पवित्र ग्रंथ अरबी लिपीमध्येच लिहिला गेला आहे. अरबी व्यतिरिक्त फारसी, उर्दू, पश्तो, बलुच, मलाय, स्वाहिली, काश्मिरी, सिंधी, पंजाबी (पाकिस्तानमध्ये) व इतर अनेक मध्य आशियामधील भाषा अरबी लिपीमध्ये लिहिल्या जातात.
अरबी लिपी उजवीकडून डावीकडे लिहिली जाते व त्यात २८ मुळाक्षरे आहेत.
अक्षरे
एकटे | सुरुवातीला | शब्दाच्या मधे | शब्दान्ती | अक्षराचे नांव | रोमन लिपीतले अक्षर | IPA उच्चार |
---|---|---|---|---|---|---|
ﺍ | — | ﺎ | अलीफ़ | ʾ / ā | various, including [æː] | |
ﺏ | ﺑ | ﺒ | ﺐ | बे | b | [b] |
ﺕ | ﺗ | ﺘ | ﺖ | टे | t | [t] |
ﺙ | ﺛ | ﺜ | ﺚ | ते | ṯ | [θ] |
ﺝ | ﺟ | ﺠ | ﺞ | जीम | ǧ (also j, g) | [ʤ] / [ʒ] / [ɡ] |
ﺡ | ﺣ | ﺤ | ﺢ | हे | ḥ | [ħ] |
ﺥ | ﺧ | ﺨ | ﺦ | खे़ | ḫ (also kh, x) | [x] |
ﺩ | — | ﺪ | दाल | d | [d] | |
ﺫ | — | ﺬ | डाल | ḏ (also dh, ð) | [ð] | |
ﺭ | — | ﺮ | रे | r | [r] | |
ﺯ | — | ﺰ | ज़े | z | [z] | |
ﺱ | ﺳ | ﺴ | ﺲ | सीन | s | [s] |
ﺵ | ﺷ | ﺸ | ﺶ | शीन | š (also sh) | [ʃ] |
ﺹ | ﺻ | ﺼ | ﺺ | स्वाद | ṣ | [sˁ] |
ﺽ | ﺿ | ﻀ | ﺾ | ज्वाद | ḍ | [dˁ] |
ﻁ | ﻃ | ﻄ | ﻂ | तोय | ṭ | [tˁ] |
ﻅ | ﻇ | ﻈ | ﻆ | ज़ोए | ẓ | [ðˁ] / [zˁ] |
ﻉ | ﻋ | ﻌ | ﻊ | ऐन | ʿ | [ʕ] / [ʔˁ] |
ﻍ | ﻏ | ﻐ | ﻎ | ग़ैन | ġ (also gh) | [ɣ] / [ʁ] |
ﻑ | ﻓ | ﻔ | ﻒ | फ़े | f | [f] |
ﻕ | ﻗ | ﻘ | ﻖ | क़ाफ़ | q | [q] |
ﻙ | ﻛ | ﻜ | ﻚ | काफ़ | k | [k] |
ﻝ | ﻟ | ﻠ | ﻞ | लाम | l | [l], [lˁ] (in Allah only) |
ﻡ | ﻣ | ﻤ | ﻢ | मीम | m | [m] |
ﻥ | ﻧ | ﻨ | ﻦ | नून | n | [n] |
ﻩ | ﻫ | ﻬ | ﻪ | छोटी हे | h | [h] |
ﻭ | — | ﻮ | वाओ | w / ū | [w] , [uː] | |
ﻱ | ﻳ | ﻴ | ﻲ | छोटी ये | y / ī | [j] , [iː] |
अरबी मराठी उदाहरणे
मराठी | अरबी | अरबी (व्यंजनांत) | रोमन लिप्यांतर | आंतरराष्ट्रीय उच्चारानुरूप अक्षर पद्धती |
---|---|---|---|---|
इंग्लिश/इंग्रजी | الإنجليزية or الإنكليزية | الإنْكلِيزيّةُ or الإنْجلِيزِيّةُ | अल्-इंज्लीझीयाह् अल्-इंक्लीजीयाह् | /alʔinʒliːziːja/ or {{IPA|/alʔinkliːziːja/ |
हो | نعم | نَعَمْ | नʿअम् | /naʕam/ |
नाही | لا | لا | ला | /laː/ |
नमस्कार | مرحبًا | مَرْحَبًا | मरहबन् | /marħaban/ |
सुस्वागतम् | أهلا | أَهْلاً | अह्लन् | /ʔahlan/ |
नमस्कार (अच्छा) | مع السلامة | مَعَ السّلامَةِ | मʿअ स-सलाम | /maʕa sːalaːma/ |
कृपया | من فضلك | مِنْ فَضْلِك | मिन् फदलिक् | /min fadˁlik/ |
आभारी/धन्यवाद | شكرًا | شُكْرًا | शुक्रन् | /ʃukran/ |
क्षमा करा | عفوًا | عَفْوًا | ʿअफ्वान् | /ʕafwan/ |
मला क्षमा करा | آسف | آسِفٌ | आसिफ् | /ʔaːsif/ |
तूमचे नाव काय? | ما اسمك؟ | مَا ٱسْمُك؟ | मा स्मुक्? | /masmuk/ |
केवढ्याला? | كم؟ | كَمْ؟ | कम्? | /kam/ |
मला नाही समजले. | لا أفهم | لا أفْهَمُ | lā ʾअफ्हम् | /laː ʔafham/ |
मी अरबी बोलत नाही. | لا أتكلم العربية | لا أتَكَلّمُ الْعَرَبيّةَ | ला ʾअटक्ल्लमु ल-ʿअरबीयाह् | /laː ʔatakallamu lʕarabiːja/ |
मला माहित नाही. | لا أعرف | لا أعْرِفُ | ला ʾअʿरिफ् | /laː ʔaʕrif/ |
मी भूकेला आहे. | أنا جائع | أنا جائِعٌ | अना जाʾय्ʿ | /ʔanaː ʒaʔiʕ/ |
संत्र | برتقالي | بُرْتُقَالِي | बुर्तुकाली | /burtuqaːliː/ |
काळा | أسود | أسْوَدٌ | ʾअस्वद् | /ʔaswad/ |
एक | واحد | واحِدٌ | वाहिद् | /waːħid/ |
दोन | اثنان | اِثْنَانِ | इथनान् | /iθnaːn/ |
तीन | ثلاثة | ثَلاثَةٌ | थलाथाह् | /θalaːθa/ |
चार | أربعة | أرْبَعَةٌ | अर्ब्ʿअ | /ʔarbaʕa/ |
पाच | خمسة | خَمْسَةٌ | खम्स | /xamsa/ |
सहा | ستة | سِتّةٌ | सिट्टा | /sitːa/ |
सात | سبعة | سَبْعَةٌ | सब्ʿअ | /sabʕa/ |
आठ | ثمانية | ثَمَانِيَةٌ | थमानिय् | /θamaːnija/ |
नऊ | تسعة | تِسْعَةٌ | तिसʿअ | /tisʕah/ |
दहा | عشرة | عَشَرَةٌ | अशरा | /ʕaʃarah/ |
अकरा | إحدى عشر | إحدَى عَشَرَ | ʾइह्द् ʿअशर | /ʔiħda ʕaʃar/ |