अंकाई किल्ला

अंकाई किल्ला हा भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील एक किल्ला आहे. अंकाई किल्यावर अगस्ती ऋषींचा आश्रम आहे.^{[ संदर्भ हवा ]}

किल्ल्याच्या पायथ्याशी असलेल्या जैन लेण्या दोन स्तरांवर पसरलेल्या आहेत. खालच्या स्तरावर दोन गुहा आहेत, त्यापैकी एकही मूर्ती नाही. वरच्या स्तरावर पाच गुहा आहेत ज्यात महावीर मूर्ती चांगल्या स्थितीत आहेत. तोडफोड टाळण्यासाठी ते रात्री लॉक आणि चावीने सुरक्षित असतात. मुख्य गुहेत यक्ष, इंद्राणी, कमळ आणि भगवान महावीर यांचे नक्षीकाम आहे. किल्ल्याच्या पायथ्याशी असलेला किल्ला अंकाई सुमारे १००० वर्षांपूर्वी बांधला गेल्याचे चित्रण करतो. किल्ला देवगिरीच्या यादवाने बांधला होता. शाहजहानचा सेनापती खान खानन यांच्या नेतृत्वाखालील मुघलांनी १६३५ मध्ये किल्ला सेनापतीला लाच देऊन हा किल्ला ताब्यात घेतला. १६६५ मध्ये, थेवेनोटने या किल्ल्यांचा उल्लेख सुरत आणि औरंगाबाद शहरांमधील प्रवासात एक टप्पा म्हणून केला. अंकाईला अखेर निजामाने मुघलांकडून ताब्यात घेतले. १७५२ मध्ये भालकीच्या तहानंतर हा किल्ला मराठा साम्राज्याच्या ताब्यात आला.^{[ संदर्भ हवा ]}

सर्वात जवळचे शहर मनमाड आहे जे नाशिकपासून ९७ किलोमीटर अंतरावर आहे. किल्ल्याचे मूळ गाव अंकाई आहे जे मनमाडपासून १० किलोमीटर अंतरावर आहे. नाशिकहून अंकाईला जाण्यासाठी तीन मार्ग आहेत. सर्वात लहान आणि सुरक्षित मार्ग मनमाड मार्गे आहे, इतर दोन मार्गे विंचूर-लासलगाव-पाटोदा (८५ किमी) आणि येवला मार्गे (१०८ किमी) आहेत. अंकाई रेल्वे स्थानक गावाच्या अगदी जवळ आहे. मनमाड-निजामाबाद मार्गावरून जाणाऱ्या लोकल प्रवासी गाड्या रेल्वे स्थानकावर थांबतात. अंकाई गावाच्या उत्तरेकडील टेकडीवरून ट्रेकिंगचा मार्ग सुरू होतो. मार्ग अडथळ्यापासून मुक्त आहे आणि गडावर जाण्यासाठी नियमित पायऱ्यांसह सुरक्षित आणि रुंद आहे. किल्ल्याच्या प्रवेशद्वारात जायला साधारण अर्धा तास लागतो. दोन्ही किल्ले पाहण्यासाठी सुमारे ३ तास लागतात. प्रथम पहाटे अंकाई किल्ल्याला भेट द्यावी आणि दुपारपूर्वी टंकाई किल्ला पूर्ण करावा.^{[ संदर्भ हवा ]}

• भारतातील किल्ले