हैपोऊ जादोनांग

हैपोऊ जादोनांग (१९०५-१९३१) हे एक रौगमेई नागा जमातीमधील आध्यात्मिक नेते आणि मणिपूरमधील राजकीय कार्यकर्ते होते.त्यांनी हेराक धार्मिक चळवळ याची स्थापना केली व स्वतःच नागाचा मसीहा राजा म्हणून घोषित केले.^[१]ख्रिश्चन धर्म स्वीकार करण्याआधी झेलियनग्रोंग प्रदेशामध्ये त्यांचे आंदोलन त्यांनी थांबवले.

त्यांनी एक स्वतंत्र नागा राज्य ("मकाम ग्वांगडी" किंवा "नागा राज")चा विचार केला.ज्यानी त्यांना भारतातील ब्रिटिश राज्यकर्त्यांच्या विरोधात आणले.^[२]

हैपोऊ जादोनांग यांचा जन्म १० जून १९०५ रोजी तामिळगांव जिल्ह्यातील नुंगबा उपविभागातील पुइलुआन (पुइरॉन किंवा कंबिरोन) गावात झाला. त्याचे कुटुंब रौगोमी नागा जमातच्या मलांगमेई कुळचे होते.हैपोऊ हया त्यांच्या तीन बहिणीमध्ये तेदौई आणि तौनीलु सर्वांत लहान होत्या. त्यांचे वडील थियुडई हैपोऊ एका वर्षाच्या आसपास असताना मरण पावले.आणि त्यांच्या आईने शेती करून मुलांचे पालनपोषण केले.^[३]

तामेंगलाँग हे मणिपूर उत्तर-पश्चिम उपविभागाचे मुख्यालय होते.ब्रिटिश भारत सरकारद्वारा नियुक्त ब्रिटिश शासनाने मेईंगिंग्गु चुराचंद यांना मणिपूरच्या नावाचा राजा म्हणून कायम ठेवले होते,तरीही थेट प्रशासन ब्रिटिश राजकारणी जे.सी. हिगिन्स यांच्या हातात दिले. नागा हिल्स गावांवर जिल्हा आयुक्त जे.पी. मिल्स (एक विशेषज्ञ मानववंशशास्त्रज्ञ) आणि कच्छ क्षेत्र जिल्हाधिकारी जिम्सोन यांच्या नेतृत्वाखाली होते. नागा प्रदेश हे संपूर्ण वसाहती नियंत्रणाखाली होते.^[४]

हरका आंदोलनात ख्रिश्चन धर्माचा व पारंपरिक श्रद्धावानांचा विरोध होता.त्याच्या धार्मिक पैलूखेरीज, जडोनेंगने चळवळीचे राजकीय हेतू होते.त्यांनी आपल्या गावांना आंतर-गावच्या वैदिक आणि जातीय तणावाच्या भूतकाळातील घृणा,आणि विदेशी लोकांविरुद्ध संघटित व्हावे अशी त्यांची इच्छा होती. जडोनेंगने महात्मा गांधी यांच्या भारतातील सविनय कायदेभंग चळवळीबद्दलची योजना ऐकली होती आणि त्यांनी त्यांच्याशी एकजुटीने व्यक्त करण्याची इच्छा व्यक्त केली होती. जानेवारी १९२७ मध्ये त्यांनी सिल्हास्त येथे गांधीना स्वागत करण्यासाठी २०० नागाच्या दोन मुली आणि मुलींच्या एका नृत्य मंडळाची व्यवस्था केली. तथापि, गांधीजींची भेट रद्द करण्यात आली, त्यामुळे जडानणंग त्यांना भेटू शकले नाहीत.