साहित्य अकादमी पुरस्कार विजेत्यांची यादी (इंग्लिश)
Wikimedia list article | |||
माध्यमे अपभारण करा | |||
विकिपीडिया | |||
प्रकार | Wikimedia list article | ||
---|---|---|---|
स्थान | भारत | ||
प्रायोजक | |||
अधिकृत संकेतस्थळ | |||
| |||
साहित्य अकादमी पुरस्कार हा भारतातील दुसरा सर्वोच्च साहित्यिक सन्मान आहे. साहित्य अकादमी "जगभरात भारतीय साहित्याचा प्रचार" करण्याच्या उद्दिष्टाने हा पुरस्कार देते. अकादमी दरवर्षी "साहित्यिक गुणवत्तेची उत्कृष्ट पुस्तके" असलेल्या लेखकांना हा पुरस्कार प्रदान करते.
अकादमीने मान्यता दिलेल्या २४ पैकी कोणत्याही भाषांमध्ये प्रकाशित केलेल्या कामांसाठी हा पुरस्कार दिला जातो. [१] १९५४ मध्ये स्थापित, हा पुरस्कार लेखनातील उत्कृष्टतेला ओळखतो आणि प्रोत्साहन देतो. पुरस्कारार्थी निवडण्याची वार्षिक प्रक्रिया मागील बारा महिन्यांपर्यंत चालते. २०२२ च्या पुरस्कारामध्ये एक कोरलेले तांब्याचे फलक, एक शाल आणि 1 लाख (US$२,२००) रोख बक्षीस आहे.[२]
साहित्य अकादमी पुरस्कार
वर्ष | पुस्तक | लेखक | प्रकार | |
---|---|---|---|---|
१९५५ | पुरस्कार नाही | |||
१९५६ | पुरस्कार नाही | |||
१९५७ | पुरस्कार नाही | |||
१९५८ | पुरस्कार नाही | |||
१९५९ | पुरस्कार नाही | |||
१९६० | द गाइड | आर.के. नारायण | कादंबरी | |
१९६१ | पुरस्कार नाही | |||
१९६२ | पुरस्कार नाही | |||
१९६३ | पुरस्कार नाही | |||
१९६४ | द सर्पंट ॲन्ड द रोप | राजा राव | कादंबरी | |
१९६५ | द ट्राइबल वर्लड ऑफ व्हेरिअर एल्विन | व्हेरिअर एल्विन | आत्मचरित्र | |
१९६६ | पुरस्कार नाही | |||
१९६७ | शॅडो फ्राम लडाख | भबानी भट्टाचार्य | कादंबरी | |
१९६८ | पुरस्कार नाही | |||
१९६९ | ॲन आर्टिस्ट इन लाइफ | निहररंजन रे | चरित्र | |
१९७० | पुरस्कार नाही | |||
१९७१ | मॉर्निंग फेस | मुल्कराज आनंद | कादंबरी | |
१९७२ | पुरस्कार नाही | |||
१९७३ | पुरस्कार नाही | |||
१९७४ | पुरस्कार नाही | |||
१९७५ | स्कॉलर एक्स्ट्राऑर्डिनरी | नीरद सी. चौधरी | चरित्र | |
१९७६ | जवाहरलाल नेहरू | सर्वपल्ली गोपाळ | चरित्र | |
१९७७ | आजादी | चमन नहाल | कादंबरी | |
१९७८ | फायर ऑन द माउंटन | अनिता देसाई | कादंबरी | |
१९७९ | इन्साइड द हवेली | रमा मेहता | कादंबरी | |
१९८० | ॲन द मदर | के.आर. श्रीनिवास अय्यंगार | चरित्र | |
१९८१ | रिलेशनशिप | जयंता महापात्रा | कविता | |
१९८२ | द लास्ट लॅबरिन्थ | अरुण जोशी | कादंबरी | |
१९८३ | लॅटर-डे साम्स | निसिम इझेकील | कविता | |
१९८४ | द किपर ऑफ द डेड | केकी एन. दारूवाला | कविता | |
१९८५ | कलेक्टेड पोएम्स | कमला दास | कविता | |
१९८६ | रीच लाइक अस | नयनतारा सहगल | कादंबरी | |
१९८७ | ट्रॅपफॉल्स इन द स्काय | शिव के. कुमार | कविता | |
१९८८ | द गोल्डन गेट | विक्रम सेठ | कादंबरी | |
१९८९ | द शॅडो लाइन्स | अमिताभ घोष | कादंबरी | |
१९९० | टॅट लाँग सायलेंस | शशी देशपांडे | कादंबरी | |
१९९१ | द ट्रॉटर-नामा | आय. ॲलन सीली | कादंबरी | |
१९९२ | अवर ट्रीज स्टिल ग्रो इन् देहरा | रस्किन बाँड | कादंबरी | |
१९९३ | आफ्टर अम्नेसिया | गणेश देवी | निबंध | |
१९९४ | सेरेन्डिप | डॉम मोरेस | कविता | |
१९९५ | पुरस्कार नाही | |||
१९९६ | मेमरीज् ऑफ रेन | सुनेत्रा गुप्ता | कादंबरी | |
१९९७ | पुरस्कार नाही | |||
१९९८ | फायन्ल सोल्यूशन्स ॲन्ड अदर प्लेज | महेश दत्तानी | नाटक | |
१९९९ | द कलेक्टेड पोएम्स | ए. के. रामानुजन | कविता | |
२००० | कुकल्ड | किरण नगरकर | कादंबरी | |
२००१ | राजाजी: अ लाइफ | राजमोहन गांधी | चरित्र | |
२००२ | अ न्यू वर्लड | अमित चौधरी | कादंबरी | |
२००३ | द पेरिशेबल एम्पायर | मीनाक्षी मुखर्जी | निबंध | |
२००४ | द मॅमरीज ऑफ द वेल्फेयर स्टेट | उपमन्यू चटर्जी | कादंबरी | |
२००५ | द अल्जेब्रा ऑफ इन्फायनाइट जस्टीस | अरुंधती रॉय | निबंध | |
२००६ | द सारी शॉप | रूपा बाजवा | कादंबरी | |
२००७ | डिसऑर्डर्ली विमेन | मालती राव | कादंबरी | |
२००८ | पुरस्कार नाही | |||
२००९ | महाभारता: ॲन एन्कॉयरी इनटू द ह्यूमन कंडिशन | चतुर्वेदी बद्रीनाथ | आलोचन | |
२०१० | द बुक ऑफ रेचेल | एस्थर डेव्हिड | कादंबरी | |
२०११ | इंडिया आफ्टर गांधी[३] | रामचंद्र गुहा[४] | ऐतिहासिक कथा | |
२०१२ | दिज एर्र्स आर करेक्ट | जीत थायल[५] | कविता | |
२०१३ | लॅबर्नम फॉर माय हेड | तेमसुला एओ[६] | लघुकथा | |
२०१४ | ट्राईंग टू से गुडबाय | आदिल जस्सावाला | कविता | |
२०१५ | क्रोनिकल ऑफ अ कॉर्प्स बेअरर | सायरस मिस्त्री | कादंबरी | |
२०१६ | एम अँड द बिग हूम | जेरी पिंटो | कादंबरी | |
२०१७ | द ब्लॅक हिल | ममांग दाई | कादंबरी | |
२०१८ | द ब्लाइन्ड लेडीज् डिसेंडन्टस् | अनीस सलिम[७] | कादंबरी | |
२०१९ | ॲन एरा ऑफ डार्कनेस | शशी थरूर[८] | कादंबरी (गैर-काल्पनिक) | |
२०२० | व्हेन गॉड इज अ ट्राव्हलर | अरुंधती सुब्रमण्यम[९] | कविता | |
२०२१ | थिंग्ज टू लिव्ह बिहाइंड | नमिता गोखले[१०] | कादंबरी | |
२०२२ | ऑल द लाइव्ज वी नेव्हर लिव्हड | अनुराधा रॉय [२] | कादंबरी |
अनुवाद पुरस्कार
साहित्य अकादमी ने १९८९ मध्ये अनुवादासाठी नवा पुरस्कार सुरू केला. ह्या पुरस्काराचे विजेते आहे:[११]
वर्ष | लेखक | पुस्तक | प्रकार | मूळ लेखक | मूळ पुस्तक | मूळ भाषा |
---|---|---|---|---|---|---|
१९८९ | विक्रम के. दास | परजा | कादंबरी | गोपीनाथ मोहंती | परजा | ओड़िया |
१९९० | वी. के. नारायण मेनोन | चेम्मीन | कादंबरी | तकाऴि शिवशंकर पिल्लई | चेम्मीन | मलयालम |
१९९१ | ओ. वी. विजयन् | आफ़्टर द हैंगिग एंड अदर स्टोरीज़ | लघुकथा | ओ. वी. विजयन | संचयन | मलयालम |
१९९२ | जयरतन | कृश्नचंदर : सलेक्टेड शार्ट स्टोरीज़ | लघुकथा | कृष्ण चंदर | संचयन | उर्दू |
१९९३ | तेजस्विनी निरंजना | फणियम्मा | कादंबरी | एम.के. इंदिरा | फणियम्मा | कन्नड़ |
१९९४ | दिलीप चित्रे | सेज तुका | काविता | तुकाराम | अभंग संग्रह | मराठी |
१९९५ | आर. पार्थसारथी | द टेल ऑफ़ द एंकलेट | काविता | इलंगो अडिकळ | शिलप्पतिकारम | तमिल |
१९९६ | अरुणा चक्रवर्ती | श्रीकांत | कादंबरी | शरच्चंद्र चट्टोपाध्याय | श्रीकांत | बंगाली |
१९९७ | गायत्री चक्रवर्ती स्पीवाक | इमैजिनॅरि मैप्स | कादंबरी | महाश्वेता देवी | कादंबरी | बंगाली |
१९९८ | कल्पना बर्धन | वाइव्स एंड अॅदर्स | लघुकथा | माणिक बंद्योपाध्याय | लघु कथाएँ | बंगाली |
१९९९ | गीता कृष्णन्कुट्टी | द आई ऑफ़ गॉड | कादंबरी | एन. पी. मुहम्मद | दैवतिण्टे कण्णु | मलयालम |
२००० | पी. श्रीनिवास राव | भारतीपुरा | कादंबरी | यू.आर. अनंतमूर्ती | भारतीपुरा | कन्नड़ |
२००१ | गोपा मजूमदार | अपराजितो | कादंबरी | विभूतिभूषण बंद्योपाध्याय | अपराजितो | बंगाली |
२००२ | नीता कुमार | माई | कादंबरी | गीतांजलिश्री | माई | हिन्दी |
२००३ | सुजीत मुखर्जी | गोरा | कादंबरी | रवींद्रनाथ टागोर | गोरा | बंगाली |
२००४ | एम. असदुद्दीन | लिफ्टिंग द वेल: सलेक्टेड राइटिंग्स ऑफ़ इस्मत चुग़ताई | संग्रह | इस्मत चुग़ताई | संग्रह | उर्दू |
२००५ | प्रतीक कांजीलाल | द लॉस्ट विल्डरनेस | कादंबरी | निर्मल वर्मा | अंतिम अरण्य | हिन्दी |
२००६ | मुहम्मद ज़ाकिर | द सन ऑफ़ द मोमेंट | कादंबरी | नज़ीर अहमद | इब्न–उल–वक़्त | उर्दू |
२००७ | विनय धारवाड़कर | कबीर, द वीवर्स सॉन्ग्स | काविता | कबीर | कबीर की चुनिंदा हिन्दी कविताएँ | हिन्दी |
२००८ | मीनाक्षी शिवराम | टोपी शुक्ला | कादंबरी | राही मासूम रजा | टोपी शुक्ला | हिन्दी |
२००९ | त्रिदीप सुहृद | हरिलाल गाँधी : ए लाइफ़ | चरित्र | चंदूलाल भागूभाई दलाल | हरिलाल गाँधी | गुजराती |
२०१० | इरा पांडे | ट’टा प्रोफ़ेसर | कादंबरी | मनोहर श्याम जोशी | ट’टा प्रोफ़ेसर | हिन्दी |
२०११ | अंजू मखीजा हरि दिलगीर | शाह अब्दुल लतीफ़ : सीकिंग द बिलव्ड | काविता | शाह अब्दुल लतीफ़ | शाह जो रिसालो | सिन्धी |
२०१२ | एम.एल. तंगप्पा | लव स्टैण्ड्स अलोन | काविता | विभिन्न कवि | संग्रह | तमिल |
२०१३ | रंजीत होसकोटे | आई, लल्ला: द पोएम्स ऑफ़ लाल देद | काविता | लाल देद | लल्लास वाख्स | कश्मीरी |
२०१४ | पद्मनी राजप्पा | कादंबरी | कादंबरी | बाणभट्ट | कादंबरी | संस्कृत |
२०१५ | सुशीला पुनीता | भारतीपुरा | कादंबरी | यू.आर. अनंतमूर्ती | भारतीपुरा | कन्नड़ |
२०१६ | पेरुमल मुरुगन | वन पार्ट वुमैन | कादंबरी | अनिरुद्धन वासुदेवन | माधोरुबागन | तमिल |
संदर्भ
- ^ "Akademi Awards". Sahitya Akademi. 25 September 2010 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 23 December 2013 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Sahitya Akademi Award 2022" (PDF). Sahitya Akademi. 22 December 2022. 22 December 2022 रोजी पाहिले.
- ^ "POETS DOMINATE SAHITYA AKADEMI AWARDS 2011" (PDF) (Press release). Sahitya Akademi. 2011-12-21. 2012-05-08 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 2011-12-21 रोजी पाहिले.
- ^ "Guha wins it for narrative history". The Hindu. 21 December 2011.
- ^ "Jeet Thayil among 24 selected for Sahitya Akademi Awards". The Hindu. 21 December 2012.
- ^ "Poets dominate Sahitya Akademi Awards 2013" Archived 2013-12-19 at the Wayback Machine.. Sahitya Akademi. 18 December 2013. Retrieved 18 December 2013.
- ^ "Sahitya Akademi Main Award 2018" (PDF). Sahitya Akademi. 5 December 2018 रोजी पाहिले.
- ^ "Sahitya Akademi Main Award 2019" (PDF). Sahitya Akademi. 18 December 2019 रोजी पाहिले.
- ^ "Veerappa Moily, Arundhathi Subramania among others to receive Sahitya Akademi Award-2020". Indian Express. 12 March 2021.
- ^ K. Sreenivasarao (30 December 2021). "Sahitya Akademi Award 2021 - List of Winners" (PDF). Sahitya Akademi.
- ^ "साहित्य अकादेमी अनुवाद पुरस्कार (1989–2016)". साहित्य अकादमी. १९ जुलाई २०१७. 4 सप्टेंबर 2017 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. ३ ऑगस्ट २०१७ रोजी पाहिले.
|date=
मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य)