संगीत सौभद्र
संगीत सौभद्र या नाटकाचा पहिला प्रयोग १८ नोव्हेंबर, इ.स. १८८२ या दिवशी पुण्याच्या पूर्णानंद थिएटरात झाला.[१]
नाटकः संगीत सौभद्र
लेखक : बलवंत पांडुरंग तथा बळवंत पांडुरंग किर्लोस्कर
साल: इ.स. १८८२
पात्रे :
- अर्जुन
- कुसुमावती
- गर्गमुनी
- नटी
- नारद
- बलराम
- रुक्मिणी
- विदूषक
- श्रीकृष्ण
- सारंगनयना
- सुभद्रा
- सूत्रधार
या नाटकातली गाजलेली पदे
पात्र: नारद
राधाधरमधुमिलिंद जयजय । रमारमण हरि गोविंद ॥ धृ ॥
कालिंदी तट पुलिंद लांच्छित सुरनुतपादारविंद । जयजय ॥ 1 ॥
उद्धृतनग मध्वरिंदमानघ सत्यपांडपटकुविंद । जयजय ॥ 2 ॥
गोपसदनगुर्वलिंदखेलन बलवत्स्तुतिते न निंद । जयजय ॥ 3 ॥
पात्र: नारद
पार्था, तुज देउन वचनें ।
फसविले पहा मुकुंदानें ॥ ध्रु ॥
सार्वभौम दुर्योधननृपती ।
लक्ष्मी त्याची आणुनी चित्तीं ।
त्यजिले तुज अवमानें ॥ 1 ॥
पात्र: नारद
पावना वामना या मना ।
दे तव भजनीं निरंतर वासना ॥ ध्रु ॥
श्रीवत्सांकित कौस्तुभधारिण ।
योगिजनांतररंजना ॥ 1 ॥
भो प्रल्हादपरा हरिरूपा ।
मत्तनिशाचरकंदना ॥ 2 ॥
नवतुलसीदलमालाभूषा ।
बलवद भवभयभंजना ॥ 3 ॥
पात्र: सुभद्रा
बलसागर तुम्ही वीरशिरोमणी कोठेंतरी रमलां ।
आश्वासन जिस दिले तिला कां विसरुनियां गेलां ॥ धृ ॥
पेरियलें जें प्रीतितरुचें बीज ह्रुदयिं त्याला ।
अंकुर येउनि सुदृढ तयाचा वृक्ष असे झाला ।
सुंदर तुम्ही मूर्तिमान तच्छायेला बसलां ।
चित्र असे हृदयांत कोंदतां ठाव न अन्याला ॥
अन्य पदे
- अर्जुन तर संन्यासि होउनी
- अति कोपयुक्त होय परि
- अरसिक किती हा शेला
- किती सांगुं तुला मज
- कोण तुजसम सांग
- कांते फार तुला मजसाठीं
- गर्गगुरूतें घेतलें वश
- जेव्हां जेव्हां वाढायातें
- ज्यावरिं मीं विश्वास ठेविला
- तस्कराहातीं द्विजगोधन
- दिसलि पुनरपी गुप्त जाहली
- नच सुंदरि करूं कोपा
- नभ मेघांनीं आक्रमिलें
- नमुनि ईशचरणा
- नाहीं झाले षण्मास मला
- नीरक्षीरालिंगनरूपी स्नान
- नेमियलें मज शत्रुजयाला
- परम सुवासिक पुष्पें
- पुष्पपरागसुगंधित शीतल
- पांडुकुमारा पार्थ नरवरा
- पांडुनृपति जनक जया
- प्रिया सुभद्रा घोर वनीं
- प्रिये पहा
- बघुनि सुभद्रेला
- बहुत छळियलें नाथा
- बहुत दिन नच भेटलों
- भूमि जल तेज पवमान
- मन्नेत्र गुंतले लुब्ध
- माझी मातुलकन्यका
- माझ्या मनिचे हितगुज सारे
- माझ्यासाठीं तीनें अन्न
- मी कुमार तीहि कुमारी
- मोडुनि दंडा फेंकुन देइन
- लग्नाला जातों मी
- लाल शालजोडी जरतारी
- वद जाउं कुणाला शरण
- वदनीं घर्मजलाला
- वसंतीं बघुनि मेनकेला
- वाटे सर्वथा मुक्त झालों
- व्यर्थ मीं जन्मलें थोर
- शशिकुलभूषण सदया
- होतों द्वारकाभुवनीं
संदर्भ आणि नोंदी
- ^ संजय वझरेकर (१८ नोव्हेंबर २०१३). "नवनीत:आजचे महाराष्ट्रसारस्वत". लोकसत्ता. ५ डिसेंबर २०१३ रोजी पाहिले.