व्यालमूर्ती

व्यालअथवा 'यली' हा पुरातन मंदिरांच्या शिल्पकलेत कोरल्या जाणारा एक काल्पनिक प्राणी आहे.भारतात बहुतेक पुरातन मंदिरातील कोरीवकामात हा आढळतो. त्याचे शरीर मानवाचे व डोके वेगळ्याच पशूचे अथवा शरीर घोड्याचे अथवा कोणत्याही पशूचे व डोके वेगळ्याच पशूचे असे कोरलेले असते.^{[ संदर्भ हवा ]}व्यालमूर्ती ही साधारणतः कोरीव कामातच आढळते. व्याघ्रव्याल (डोके वाघाचे), अजव्याल (डोके बोकडाचे), अश्वव्याल (डोके अश्वाचे) असे विविध प्रकार यात असतात.ही कल्पना शिल्पकारास गजमुखावरून सुचली असेल असा अदमास आहे.^{[ व्यक्तिगतमत ]} ^{[ संदर्भ हवा ]}

याचा वापर दक्षिण भारतातील मंदिरांच्या बांधकामात व्यापकपणे केलेला आढळतो.

हे सुद्धा पहा