यूट्यूब ही गूगलची आंतरजाळावर सचलचित्र पाहण्यासाठी व दाखवण्यासाठीची सोय आहे. जरी काही व्यावसायिक संस्था यूट्यूबच्या भागीदारीने आपल्या कार्यक्रमांच्या थोड्याफार चित्रफिती येथे चढवत असल्या तरी, मुख्यतः येथील बहुतेक सामुग्री ही वैयक्तिक खातेधारकांनींच चढवलेली आहे. ही सोय गूगलच्या नोंदणीकृत खातेधारकास विनामूल्य मिळते. यात कोणतीही व्यक्ती चित्रफिती टाकू शकते. यूट्यूब वापरकर्त्यांना अपलोड, दृश्यमान, रेट, सामायिक, आवडीमध्ये जोडण्यासाठी, वृत्तांत देण्यासाठी, व्हिडिओवर टिप्पणी देण्यासाठी आणि इतर वापरकर्त्यांसाठी सदस्यत्व घेण्यासाठी अनुमती देते. हे वापरकर्त्याद्वारे व्युत्पन्न आणि कॉर्पोरेट मीडिया व्हिडिओंची विस्तृत विविधता देते. उपलब्ध सामुग्रीमध्ये व्हिडिओ क्लिप, टीव्ही शो क्लिप, संगीत व्हिडिओ, लघु आणि डॉक्यूमेंटरी चित्रपट, ऑडिओ रेकॉर्डिंग, चित्रपट ट्रेलर, थेट प्रवाह आणि व्हिडिओ ब्लॉगिंग, लघु मूळ व्हिडिओ आणि शैक्षणिक व्हिडिओ यासारख्या इतर सामुग्रीचा समावेश आहे.[ संदर्भ हवा ]
यूट्यूब वरील बऱ्याच सामुग्री वैयक्तिकरित्या अपलोड केली गेली आहे परंतु सीबीएस, बीबीसी, वेवो आणि हुलूसह मीडिया कॉर्पोरेशन यूट्यूब भागीदारी कार्यक्रमाचा भाग म्हणून यूट्यूब द्वारे त्यांच्या काही सामुग्री प्रस्तावित करतात. नोंदणीकृत वापरकर्ते केवळ संकेतस्थळावर व्हिडिओ पाहू शकतात, तर नोंदणीकृत वापरकर्त्यांना अमर्यादित व्हिडिओ अपलोड करण्याची आणि व्हिडिओवर टिप्पण्या जोडण्याची अनुज्ञा आहे. शक्यत: अयोग्य मानले गेलेले व्हिडिओ केवळ नोंदणीकृत वापरकर्त्यांना किमान १८ वर्षे असल्याची खात्री करून घेण्यास उपलब्ध आहेत.[ संदर्भ हवा ]
गुगल ऍडसेन्स वरून जाहिरात कमाईची कमाई यूट्यूब एक संकेतस्थळ आहे जो संकेतस्थळ सामुग्री आणि प्रेक्षकांनुसार जाहिरातींना शराव्य करते. त्याच्या बहुतेक व्हिडिओंचे दृश्य विनामूल्य आहे परंतु सदस्यता-आधारित प्रीमियम वाहिन्या, चित्रपट भाड्याने देणे तसेच यूट्यूब प्रीमियम, संकेतस्थळावर जाहिरात-मुक्त प्रवेश ऑफर करणारी सदस्यत्व सेवा आणि त्यात बनविलेल्या अनन्य सामुग्रीमध्ये प्रवेश सामाहित आहेत. विद्यमान वापरकर्त्यांसह भागीदारी.[ संदर्भ हवा ]
इतिहास
यूट्यूब ची स्थापना स्टीव्ह चेन, चाड हर्ले आणि जावेद करीम यांनी केली होती. हे तिघे पेपल चे सर्व सुरुवातीचे कर्मचारी होते, ज्यामुळे कंपनी इ-बे द्वारे विकत घेतल्यानंतर त्यांना समृद्ध केले गेले. हर्ले यांनी पेनसिल्व्हेनियाच्या इंडियाना विद्यापीठात डिझाइनचा अभ्यास केला होता आणि चेन आणि करीम यांनी अर्बाना-चॅम्पेन येथील इलिनॉय विद्यापीठात संगणक विज्ञानाचा एकत्र अभ्यास केला होता.[ संदर्भ हवा ]
मीडियामध्ये वारंवार पुनरावृत्ती झालेल्या एका कथेनुसार, हर्ली आणि चेन यांनी 2005 च्या सुरुवातीच्या महिन्यांत, सॅन फ्रान्सिस्कोमधील चेनच्या अपार्टमेंटमध्ये एका डिनर पार्टीमध्ये शूट केलेले व्हिडिओ शेअर करण्यात अडचण आल्यानंतर त्यांनी यूट्यूब साठी कल्पना विकसित केली. करीमने पार्टीला हजेरी लावली नाही आणि ती घडल्याचे नाकारले, परंतु चेनने टिपणी केली की डिनर पार्टीनंतर यूट्यूब ची स्थापना झाली ही कल्पना "कदाचित पचण्याजोगी कथा तयार करण्याच्या मार्केटिंग कल्पनांमुळे खूप मजबूत झाली होती".[ संदर्भ हवा ]
करीम म्हणाले की यूट्यूब साठी प्रेरणा प्रथम सुपर बाउल XXXVIII हाफटाइम शोच्या विवादातून मिळाली जेव्हा हाफटाइम शो दरम्यान जस्टिन टिम्बरलेकने जेनेट जॅक्सनचे स्तन थोडक्यात उघड केले होते. करीमला या घटनेच्या आणि 2004 च्या हिंदी महासागरातील सुनामीच्या व्हिडिओ क्लिप सहजपणे ऑनलाइन सापडल्या नाहीत, ज्यामुळे व्हिडिओ शेअरिंग साइटची कल्पना आली. हर्ले आणि चेन यांनी सांगितले की यूट्यूब ची मूळ कल्पना ही ऑनलाइन डेटिंग सेवेची व्हिडिओ आवृत्ती होती आणि ती हॉट ऑर नॉट या संकेतस्थळने प्रभावित झाली होती. त्यांनी Craigslist वर आकर्षक महिलांना $100 बक्षीसाच्या बदल्यात स्वतःचे व्हिडिओ यूट्यूब वर अपलोड करण्यास सांगून पोस्ट तयार केल्या. साइटच्या संस्थापकांनी कोणत्याही प्रकारच्या व्हिडिओचे अपलोड स्वीकारण्याचा निर्णय घेतल्याने, पुरेसे डेटिंग व्हिडिओ शोधण्यात अडचण आल्याने योजना बदलल्या.[ संदर्भ हवा ]
यूट्यूब लोगो लाँच झाल्यापासून 2007 पर्यंत वापरला गेला, तो 2008 मध्ये परत आला आणि 2010 मध्ये पुन्हा काढला गेला. या लोगोची दुसरी आवृत्ती त्यांच्या "ब्रॉडकास्ट युवरसेल्फ" घोषणेशिवाय 2011 पर्यंत वापरली गेली.[ संदर्भ हवा ]
यूट्यूब ची सुरुवात उद्यम भांडवल-अनुदानित तंत्रज्ञान स्टार्टअप म्हणून झाली. नोव्हेंबर 2005 आणि एप्रिल 2006 दरम्यान, कंपनीने विविध गुंतवणूकदारांकडून पैसे उभारले, ज्यामध्ये सेक्वॉइया कॅपिटल, $11.5 दशलक्ष, आणि आर्टिस कॅपिटल मॅनेजमेंट, $8 दशलक्ष, सर्वात मोठे दोन आहेत. यूट्यूब चे सुरुवातीचे मुख्यालय सॅन माटेओ, कॅलिफोर्निया येथील पिझ्झेरिया आणि जपानी रेस्टॉरंटच्या वर स्थित होते.[ संदर्भ हवा ] फेब्रुवारी 2005 मध्ये कंपनीने www.youtube.com सक्रिय केले. पहिला व्हिडिओ 23 एप्रिल 2005 रोजी अपलोड करण्यात आला होता. मी अॅट द झू असे शीर्षक दिलेले होते, त्यात सॅन दिएगो प्राणीसंग्रहालयातील सह-संस्थापक जावेद करीम दाखवले होते आणि ते अजूनही साइटवर पाहिले जाऊ शकतात.[ संदर्भ हवा ] मे मध्ये, कंपनीने सार्वजनिक बीटा लाँच केला आणि नोव्हेंबरपर्यंत, रोनाल्डिन्हो दर्शविणारी नायके जाहिरात एक दशलक्ष एकूण दृश्ये गाठणारा पहिला व्हिडिओ बनला. 15 डिसेंबर 2005 रोजी साइट अधिकृतपणे लॉन्च झाली, त्यावेळेपर्यंत साइटला दिवसाला 8 दशलक्ष व्ह्यूज मिळत होते. त्या वेळी क्लिप 100 मेगाबाइट्सपर्यंत मर्यादित होत्या, फुटेजच्या 30 सेकंदांइतक्या कमी होत्या.[ संदर्भ हवा ]
लोकप्रिय समजुतीच्या विरुद्ध, यूट्यूब ही इंटरनेटवरील पहिली व्हिडिओ शेअरिंग साइट नव्हती; व्हिमिओ नोव्हेंबर 2004 मध्ये लाँच करण्यात आला होता, तरीही ती साइट कॉलेजह्युमरच्या विकासकांसाठी एक साइड प्रोजेक्ट राहिली आणि ती फारशी वाढली नाही. यूट्यूब च्या लाँचच्या आठवड्यात, NBC-युनिव्हर्सलच्या सॅटर्डे नाईट लाइव्हने द लोनली आयलंडचे "लेझी संडे" स्किट चालवले. सॅटर्डे नाईट लाइव्हसाठी रेटिंग आणि दीर्घकालीन दर्शकसंख्या वाढवण्यात मदत करण्यासोबतच, सुरुवातीच्या व्हायरल व्हिडिओच्या रूपात "लेझी संडे" च्या स्थितीने यूट्यूब ला एक महत्त्वाची संकेतस्थळ म्हणून स्थापित करण्यात मदत केली. यूट्यूबवर स्किटचे अनधिकृत अपलोड फेब्रुवारी 2006 पर्यंत 5 दशलक्षाहून अधिक सामूहिक दृश्ये प्राप्त झाले, जेव्हा ते काढून टाकले जाण्यापूर्वी NBC युनिव्हर्सलने दोन महिन्यांनंतर कॉपीराइट चिंतेवर आधारित विनंती केली. अखेरीस काढून टाकण्यात आले असूनही, स्किटच्या या डुप्लिकेट अपलोडमुळे यूट्यूब ची पोच लोकप्रिय करण्यात मदत झाली आणि त्यामुळे अधिक तृतीय-पक्ष सामुग्री अपलोड झाली. साइटची झपाट्याने वाढ झाली आणि जुलै 2006 मध्ये कंपनीने जाहीर केले की दररोज 65,000 हून अधिक नवीन व्हिडिओ अपलोड केले जात आहेत आणि साइटला दररोज 100 दशलक्ष व्हिडिओ दृश्ये मिळत आहेत.[ संदर्भ हवा ]
www.youtube.com या नावाच्या निवडीमुळे www.utube.com या समान नावाच्या संकेतस्थळसाठी समस्या निर्माण झाल्या. त्या साइटचे मालक, युनिव्हर्सल ट्यूब आणि रोलफॉर्म इक्विपमेंट यांनी, यूट्यूब शोधत असलेल्या लोकांकडून नियमितपणे ओव्हरलोड झाल्यानंतर नोव्हेंबर 2006 मध्ये यूट्यूब विरुद्ध खटला दाखल केला. युनिव्हर्सल ट्यूबने नंतर आपली संकेतस्थळ www.utubeonline.com वर बदलली.[ संदर्भ हवा ]