युग
मुख्य विचार
हिंदू धर्मातील कालगणनेनुसार काळ (वेळ, समय) हा चार भागांत अथवा युगांत विभागलेला आहे. त्यातील पहिले सत्ययुग, दुसरे त्रेता, तिसरे द्वापार व चौथे कलियुग. सध्या कलियुग चालू असून ते इ. पू. ३१०१ ला महाभारताच्या युद्धसमाप्तीनंतर ३६ वर्षांनी सुरू झाले..
युगांची लक्षणे:
सत्ययुग :
हिंदू धर्म | ||
|---|---|---|
| श्रुति |  | |
| स्मृति | ||
| संकल्पना | ||
| तत्त्वज्ञान | ||
| परंपरा | ||
| गुरु | शंकर • रामानुज • मध्व • रामकृष्ण • शारदा देवी • विवेकानंद • नारायण गुरु • अरबिन्दो • रमण महर्षी • चैतन्य महाप्रभू • शिवानंद • चिन्मयानंद • स्वामीनारायण • तुकाराम • प्रभुपाद • लोकनाथ ब्रह्मचारी • जलाराम | |
| विभाजन | वैष्णव • शैव • शक्ति • स्मृति • हिंदू पुनरुत्थान | |
| दैवते | ||
| युग | ||
| चातुर्वर्ण्य | ||
| छोटे | ||
|---|---|---|
| मध्यम | ||
| मोठे | ||
| युग | सत्य • कृत • त्रेता • द्वापार • कलि • | |
| आठवड्याचे दिवस | ||
| तिथींची नावे | ||
| महिन्यांची नावे | ||
| ऋतूंची नावे | ||
| हिंदू संवत | कलियुग संवत ३१०२ इसपूर्व • सप्तर्षि संवत ३०७६ इसपूर्व • विक्रमी संवत ५७ इसपूर्व • • शक संवत ७८ इसपूर्व • | |
| शक | ||
सत्य युग हे सत्याचे व परिपुर्णतेचे युग मानले जाते. या युगातील मानव हा परिपुर्ण असतो असे मानले जाते. या युगातील मानव प्रचंड बलशाली, ओजस्वि, सात्त्विक व प्रामणिक असतात असे पौरणिक वाङमयामध्ये अढळते. या युगात मानव आनंदी, सुखि व समधानी व सर्व दुःख , तणाव , भय , रोग मुक्त जीवन जगतात. या युगतिल मानवाची जीवन मर्यादा ही १,००,००० होती.यात मानव सहस्र वर्ष तपचश्चर्या करत.