मिलाद-उन-नवी

मिलाद-उन-नवी
प्रेषक मोहम्मद यांची जयंती साजरा करताना
साजरा करणारे	मुख्य प्रवाहातील इस्लामचे अनुयायी
प्रकार	इस्लामी
महत्त्व	मोहम्मद पैगंबर यांच्या जन्माचे स्मरण
Observances	हम्द, तसबी, सार्वजनिक मिरवणुका, नात (इस्लाम) (धार्मिक कविता), कौटुंबिक आणि सामाजिक संमेलने, रस्त्यांची आणि घरांची सजावट
दिनांक	१२ रबी अल-अव्वल
वारंवारता	प्रत्येक इस्लामी वर्षातून एकदा

मिलाद-उन-नबी किवाँ मिलाद-उल-नबी (अरबी : मौलिद) चा अर्थ हज़रत मुहम्मद यांचा जन्म दिवस आहे. हा दिवस इस्लामिक कालगणना मधील तीसरा महिना रबी अल-अव्वल च्या १२ तारखेला, म्हणजेच १२ रबी अल-अव्वलला साजरा केला जातो. मीलाद उन नवी ईस्लामिक विश्वातला पवित्र दिवस मानला जातो.

या उत्सवाचा इतिहास इस्लामच्या सुरुवातीच्या काळात घेऊन जातो जेव्हा काही ताबियूनांनी (मोहम्मद यांना आनुयायी) सत्रे आयोजित करण्यास सुरुवात केली ज्यामध्ये मुहम्मद यांचा सन्मान करण्यासाठी रचलेल्या कविता आणि नात (इस्लामी कविता) मोठ्या शहरांमध्ये लोकांच्या उपस्थितीत वाचली आणि गायली गेली. 1588 मध्ये ओस्मानीया यांनी या पवित्र दिवसाल अधिकृत सुट्टी घोषित केली, ज्याला मौलिद कंदील म्हणून ओळखले जाते.^[१][२] मौलिद हा शब्द सुफी संतांसारख्या इतर ऐतिहासिक धार्मिक व्यक्तींच्या वाढदिवसाच्या उत्सवासाठी सामान्य शब्द म्हणून इजिप्तसारख्या जगाच्या काही भागांमध्ये देखील वापरला जातो.^[३][४]

इस्लामचे बहुतेक पंथ मुहम्मद पैगंबर यांच्या वाढदिवसाच्या स्मरणार्थाला मान्यता देतात;^[५][६] तथापि, सलाफीझम, देवबंदिझम आणि अहमदिया यासह काही पंथ हे एक अनावश्यक धार्मिक नवकल्पना (बिदत किंवा बिद्दत) मानून त्याचे स्मरण नाकारतात.^[७] अधिकृतपणे सलाफी असलेल्या सौदी अरेबिया आणि कतर वगळता जगातील बहुतेक मुस्लिम-बहुल देशांमध्ये मौलिद ही राष्ट्रीय सुट्टी म्हणून ओळखली जाते.^{[८][९][१०]} मिलाद-उन-नबी पाळणे साधारणपणे चार सुन्नी कायद्याच्या शाळांमध्ये आणि मुख्य प्रवाहातील इस्लामिक शिष्यवृत्तीद्वारे मंजूर केले जाते.^[११]

मौलिद हा अरबी मूळ शब्द ولد (वलद) या शब्दापासून आला आहे, ज्याचा अर्थ जन्म देणे, मूल होणे, वंशज असा होतो.^[१२] समकालीन वापरात, मौलिद म्हणजे पैगमबारांच्या जन्मदिवसाचे पालन. मुहम्मद पैगमबारांच्या जन्माचा उत्सव म्हणून संबोधले जाण्याबरोबरच, मौलिद या शब्दाचा संदर्भ 'विशेषतः^[१३] पैगमबारांच्या जन्मोत्सवासाठी तयार केलेला आणि पाठ केलेला मजकूर' किंवा "त्या दिवशी पाठ केलेला किंवा गायलेला मजकूर" असा आहे.^[१४] मावलिद हा शब्द जगाच्या काही भागांमध्ये देखील वापरला जातो, जसे की इजिप्त, ज्या दिवशी सोमोनचा जन्म झाला त्या दिवशी सुफी संतांसारख्या इतर ऐतिहासिक धार्मिक व्यक्तींच्या उत्सवासाठी एक सामान्य शब्द म्हणून वापरला जातो. परंतु भारतात व इतर आशिया खाँड़ातील देशांमधे मिलाद-उन-नबी हे नाव प्रचलित आहे.^{[१५][१६][१७]}

गैर-मुस्लिम देशांमध्ये, भारत त्याच्या मिलाद-उन-नवी उत्सवांसाठी प्रसिद्ध आहे.^[१८] भारताच्या जम्मू आणि काश्मीर राज्यात सकाळच्या (फजर) प्रार्थनेनंतर मुहम्मद पैगमबारांचे अवशेष हजरतबाल दर्गात प्रदर्शित केले जातात,^[१९] जिथे रात्री-अपरात्री प्रार्थना देखील केली जाते. हैदराबाद तेलंगणा त्याच्या भव्य मिलाद उत्सवांसाठी प्रसिद्ध आहे. धार्मिक सभा, रात्री-अपरात्री प्रार्थना, रॅली, मिरवणूक आणि सजावट संपूर्ण शहरात केली जाते.^[२०] तसेच औरंगाबाद महाराष्ट्र मध्ये देखील भव्य मिरवणूक व धार्मिक सभा केली जाते.^[२१]

आंतरराष्ट्रीय मिलाद-उन-नवी परिषद, मिनार-ए-पाकिस्तान, लाहोर, पाकिस्तान.

पाकिस्तानच्या मावलिद दरम्यान, दिवसाची सुरुवात संघराज्य राजधानीत 31 तोफांच्या सलामीने होते आणि प्रांतीय राजधानीत 21 तोफांच्या सलामीने होते आणि दिवसभर धार्मिक भजन गायले जातात.^[२२]

इंडोनेशियाच्या बऱ्याच भागांमध्ये, ईद-उल-फित्र आणि ईद-अल-अधा या दोन अधिकृत इस्लामिक सुट्ट्यांमध्ये मावलिद अल-नबीचा उत्सव "महत्त्व, चैतन्य आणि वैभवापेक्षा जास्त आहे" असे दिसते.^[२३]

कायरावन, ट्युनिशियामध्ये, मुस्लिम मुहम्मदच्या जन्माच्या सन्मानार्थ त्यांचे स्वागत करून त्यांची स्तुती करणारे गीत गातात आणि गातात. तसेच, सामान्यत: ट्युनिशियामध्ये, लोक सहसा मावलीद साजरे करण्यासाठी असिदात झ्गौगौ तयार करतात.^[२४]

तुर्कस्तानमध्ये मावलीद मोठ्या प्रमाणावर साजरा केला जातो. याला तुर्कीमध्ये मेव्हलिड कंडिली असे संबोधले जाते, ज्याचा अर्थ "प्रेषिताच्या जन्मदिवसासाठी मेणबत्तीची मेजवानी" आहे. मुहम्मदच्या जीवनाविषयीच्या पारंपारिक कविता सार्वजनिक मशिदींमध्ये आणि संध्याकाळी घरी पाठ केल्या जातात.^[२५] यापैकी सर्वात प्रसिद्ध सुलेमान सेलेबीचा मावलिद आहे.^{[२६][२७][२८]} ऑट्टोमन काळात इतर पुष्कळ मावलिड लिहिले गेले.^[२९]