भारताचे संरक्षणमंत्री
भारताचे संरक्षणमंत्री Minister of Defence | |
---|---|
संरक्षण मंत्रालय, भारत सरकार | |
नियुक्ती कर्ता | राष्ट्रपती (पंतप्रधानाच्या सल्लानुसार) |
निर्मिती | २ सप्टेंबर १९४७ |
पहिले पदधारक | बलदेव सिंह |
संकेतस्थळ | संरक्षण मंत्रालयाचे संकेतस्थळ |
भारताचा संरक्षणमंत्री हा भारत देशाच्या केंद्र सरकारमधील एक प्रमुख कॅबिनेट मंत्री व भारतीय संरक्षण मंत्रालयाचा प्रमुख आहे. भारत सरकारमधील सर्वात महत्त्वाच्या पदांपैकी एक असलेला संरक्षणमंत्री हा भारताचा लष्करप्रमुख असून भारतीय सशस्त्र सेना व भारतीय तटरक्षक दलासाठी सर्व निर्णय व धोरणे आखण्यासाठी जबाबदार आहे.
संरक्षणमंत्री संसदेच्या लोकसभा अथवा राज्यसभेचा विद्यमान सदस्य असणे बंधनकारक असून त्याची निवड पंतप्रधानाद्वारे व पदनियुक्ती राष्ट्रपतीद्वारे केली जाते.
भारतीय संरक्षणमंत्र्यांची यादी
नाव | चित्र | कार्यकाळ | राजकीय पक्ष (युती) | पंतप्रधान | ||
---|---|---|---|---|---|---|
बलदेव सिंह | २ सप्टेंबर १९४६ | १९५२ | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | जवाहरलाल नेहरू | ||
कैलाश नाथ काटजू | १९५५ | १९५७ | ||||
व्ही.के. कृष्ण मेनन | १९५७ | १९६२ | ||||
यशवंतराव चव्हाण | १९६२ | १९६६ | जवाहरलाल नेहरू लाल बहादूर शास्त्री इंदिरा गांधी | |||
सरदार स्वर्णसिंग | १९६६ | १९७० | इंदिरा गांधी | |||
जगजीवनराम | १९७० | १९७४ | ||||
सरदार स्वर्णसिंग | १९७४ | १९७५ | ||||
इंदिरा गांधी | १९७५ | १९७५ | ||||
बंसीलाल | २१ डिसेंबर १९७५ | २४ मार्च १९७७ | ||||
जगजीवनराम | २४ मार्च १९७७ | २८ जुलै १९७९ | जनता पक्ष | मोरारजी देसाई | ||
चिदंबरम सुब्रमण्यम | २८ जुलै १९७९ | १४ जानेवारी १९८० | जनता पक्ष (धर्मनिरपेक्ष) | चौधरी चरणसिंग | ||
इंदिरा गांधी | १४ जानेवारी १९८० | १९८२ | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | इंदिरा गांधी | ||
आर. वेंकटरमण | १९८२ | १९८४ | ||||
शंकरराव चव्हाण | १९८४ | १९८४ | इंदिरा गांधी राजीव गांधी | |||
पी.व्ही. नरसिंह राव | १९८४ | १९८५ | राजीव गांधी | |||
राजीव गांधी | १९८५ | १९८७ | ||||
व्ही.पी. सिंग | १९८७ | १९८७ | ||||
के.सी. पंत | १९८७ | १९८९ | ||||
व्ही.पी. सिंग | २ डिसेंबर १९८९ | १० नोव्हेंबर १९९० | जनता दल (तिसरी आघाडी) | व्ही.पी. सिंग | ||
चंद्रशेखर | १० नोव्हेंबर १९९० | २६ जून १९९१ | समाजवादी जनता पार्टी (तिसरी आघाडी) | चंद्रशेखर | ||
शरद पवार | २६ जून १९९१ | ६ मार्च १९९३ | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | पी.व्ही. नरसिंह राव | ||
पी.व्ही. नरसिंह राव | ६ मार्च १९९३ | १६ मे १९९६ | ||||
प्रमोद महाजन | १६ मे १९९६ | १ जून १९९६ | भारतीय जनता पक्ष | अटलबिहारी वाजपेयी | ||
मुलायमसिंह यादव | १ जून १९९६ | १९ मार्च १९९८ | समाजवादी पक्ष (संयुक्त आघाडी) | एच.डी. देवेगौडा इंदर कुमार गुजराल | ||
जॉर्ज फर्नान्डिस | १९ मार्च १९९८ | २००१ | समता पक्ष (राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी) | अटलबिहारी वाजपेयी | ||
जसवंतसिंग | २००१ | २००१ | भारतीय जनता पक्ष (राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी) | |||
जॉर्ज फर्नान्डिस | २००१ | २२ मे २००४ | समता पक्ष जनता दल (संयुक्त) (राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी) | |||
प्रणव मुखर्जी | २२ मे २००४ | २४ ऑक्टोबर २००६ | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (संयुक्त पुरोगामी आघाडी) | मनमोहन सिंग | ||
ए.के. ॲंटनी | २४ ऑक्टोबर २००६ | २६ मे २०१४ | ||||
अरुण जेटली | २६ मे २०१४ | ९ नोव्हेंबर २०१४ | भारतीय जनता पक्ष (राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी) | नरेंद्र मोदी | ||
मनोहर पर्रीकर | ९ नोव्हेंबर २०१४ | १३ मार्च २०१७ | ||||
अरुण जेटली | १३ मार्च २०१७ | ३ सप्टेंबर २०१७ | ||||
निर्मला सीतारमण | ३ सप्टेंबर २०१७ | ३० मे २०१९ | ||||
राजनाथ सिंग | ३० मे २०१९ | विद्यमान |