बिहारचे मुख्यमंत्री
बिहार हा भारतातील पूर्व भागतील राज्य आहे. बिहारच्या मुख्यमंत्र्यांची यादी खालील प्रमाणे आहे.
बिहारचे पंतप्रधान
१ एप्रिल १९३६ रोजी बिहार आणि ओरिसा प्रांताचे विभाजन होऊन बिहार आणि ओरिसा हे वेगळे प्रांत बनले. भारत सरकार कायदा १९३५ अन्वये, पंतप्रधानांच्या अध्यक्षतेखालील सरकार असलेली विधानसभा आणि विधानपरिषद असलेली द्विसदनी विधानमंडळाची स्थापना करण्यात आली.[१]
क्र. | नाव | चित्र | पक्ष[a] | पासून | पर्यंत | कार्यकाळ | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
१ | मुहम्मद युनुस | मुस्लिम स्वतंत्र पक्ष | १ एप्रिल १९३७ | १९ जुलै १९३७ | ० वर्षे, १०९ दिवस | ||
२ | कृष्ण सिंग | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | २० जुलै १९३७ | १४ ऑगस्ट १९४७ | १० वर्षे, २५ दिवस |
बिहारचे मुख्यमंत्री
क्र. | नाव | चित्र | पक्ष[a] | पासून | पर्यंत | कार्यकाळ | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
१ | कृष्ण सिंग | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | १५ ऑगस्ट १९४७ | ३१ जानेवारी १९६१ | १३ वर्षे, १६९ दिवस | ||
२ | दीपनारायण सिंग | १ फेब्रुवारी १९६१ | १८ फेब्रुवारी १९६१ | ० वर्षे, १७ दिवस | |||
३ | विनोदानंद झा | - | १८ फेब्रुवारी १९६१ | २ ऑक्टोबर १९६३ | २ वर्षे, २२६ दिवस | ||
४ | के.बी. सहाय | २ ऑक्टोबर १९६३ | ५ मार्च १९६७ | ३ वर्षे, १५४ दिवस | |||
५ | महामाया प्रसाद सिंह | - | जनक्रांती दल | ५ मार्च १९६७ | २८ जानेवारी १९६८ | ० वर्षे, ३२९ दिवस | |
६ | सतीश प्रसाद सिंह | शोषित दल | २८ जानेवारी १९६८ | १ फेब्रुवारी १९६८ | ० वर्षे, ४ दिवस | ||
७ | बी.पी. मंडल | १ फेब्रुवारी १९६८ | २ मार्च १९६८ | ० वर्षे, ३० दिवस | |||
८ | भोला पासवान शास्त्री | - | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | २२ मार्च १९६८ | २९ जून १९६८ | ० वर्षे, ९९ दिवस | |
- | राष्ट्रपती राजवट[b] | - | २९ जून १९६८ | २६ फेब्रुवारी १९६९ | ० वर्षे, २४२ दिवस | ||
९ | हरिहर सिंग | - | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | २६ फेब्रुवारी १९६९ | २२ जून १९६९ | ० वर्षे, ११६ दिवस | |
(८) | भोला पासवान शास्त्री | - | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (संघटन) | २२ जून १९६९ | ४ जुलै १९६९ | ० वर्षे, १२ दिवस | |
- | राष्ट्रपती राजवट[b] | - | ६ जुलै १९६९ | १६ फेब्रुवारी १९७० | ० वर्षे, २२५ दिवस | ||
१० | दरोगाप्रसाद राय | - | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | १६ फेब्रुवारी १९७० | २२ डिसेंबर १९७० | ० वर्षे, ३०९ दिवस | |
११ | कर्पूरी ठाकुर | समाजवादी पक्ष | २२ डिसेंबर १९७० | २ जून १९७१ | ० वर्षे, १६२ दिवस | ||
८ | भोला पासवान शास्त्री | - | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | २ जून १९७१ | ९ जानेवारी १९७२ | ० वर्षे, २२१ दिवस | |
- | राष्ट्रपती राजवट[b] | - | ९ जानेवारी १९७२ | १९ मार्च १९७२ | ० वर्षे, ७० दिवस | ||
१२ | केदार पांडे | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | १९ मार्च १९७२ | २ जुलै १९७३ | १ वर्ष, १०५ दिवस | ||
१३ | अब्दुल गफूर | २ जुलै १९७३ | ११ एप्रिल १९७५ | १ वर्ष, २८३ दिवस | |||
१४ | जगन्नाथ मिश्र | ११ एप्रिल १९७५ | ३० एप्रिल १९७७ | २ वर्षे, १९ दिवस | |||
- | राष्ट्रपती राजवट[b] | - | ३० एप्रिल १९७७ | २४ जून १९७७ | ० वर्षे, ५५ दिवस | ||
(११) | कर्पूरी ठाकुर | जनता पक्ष | २४ जून १९७७ | २१ एप्रिल १९७९ | १ वर्ष, ३०१ दिवस | ||
१५ | रामसुंदर दास | २१ एप्रिल १९७९ | १७ फेब्रुवारी १९८० | ० वर्षे, ३०२ दिवस | |||
- | राष्ट्रपती राजवट[b] | - | १७ फेब्रुवारी १९८० | ८ जून १९८० | ० वर्षे, ११२ दिवस | ||
(१४) | जगन्नाथ मिश्र | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | ८ जून १९८० | १४ ऑगस्ट १९८३ | ३ वर्षे, ६७ दिवस | ||
१६ | चंद्रशेखर सिंग | १४ ऑगस्ट १९८३ | १२ मार्च १९८५ | १ वर्ष, २१० दिवस | |||
१७ | बिंदेश्वरी दुबे | १२ मार्च १९८५ | १३ फेब्रुवारी १९८८ | २ वर्षे, ३३८ दिवस | |||
१८ | भगवत झा आझाद | १४ फेब्रुवारी १९८८ | १० मार्च १९८९ | १ वर्ष, २४ दिवस | |||
१९ | सत्येंद्रनारायण सिंग | ११ मार्च १९८९ | ६ डिसेंबर १९८९ | ० वर्षे, २७० दिवस | |||
(१४) | जगन्नाथ मिश्र | - | ६ डिसेंबर १९८९ | १० मार्च १९९० | ० वर्षे, ९४ दिवस | ||
२० | लालू प्रसाद यादव | जनता दल | १० मार्च १९९० | २८ मार्च १९९५ | ५ वर्षे, १८ दिवस | ||
- | पद रिकामे | - | - | २८ मार्च १९९५ | ४ एप्रिल १९९५ | ० वर्षे, ७ दिवस | |
(२०) | लालू प्रसाद यादव | जनता दल | ४ एप्रिल १९९५ | २५ जुलै १९९७ | २ वर्षे, ११२ दिवस | ||
२१ | राबडीदेवी | राष्ट्रीय जनता दल | २५ जुलै १९९७ | ११ फेब्रुवारी १९९९ | १ वर्ष, २०१ दिवस | ||
- | राष्ट्रपती राजवट[b] | - | १२ फेब्रुवारी १९९९ | ८ मार्च १९९९ | ० वर्षे, २६ दिवस | ||
(२१) | राबडीदेवी | राष्ट्रीय जनता दल | ९ मार्च १९९९ | २ मार्च २००० | ० वर्षे, ३५९ दिवस | ||
२२ | नितीश कुमार | समता पक्ष | ३ मार्च २००० | १० मार्च २००० | ० वर्षे, ७ दिवस | ||
(२१) | राबडीदेवी | राष्ट्रीय जनता दल | ११ मार्च २००० | ६ मार्च २००५ | ४ वर्षे, ३६० दिवस | ||
- | राष्ट्रपती राजवट[b] | - | ७ मार्च २००५ | २४ नोव्हेंबर २००५ | ० वर्षे, २६२ दिवस | ||
(२२) | नितीश कुमार | जनता दल (संयुक्त) | २४ नोव्हेंबर २००५ | २० मे २०१४ | ८ वर्षे, १७७ दिवस | ||
२३ | जीतन राम मांझी | २० मे २०१४ | २२ फेब्रुवारी २०१५ | ० वर्षे, २७८ दिवस | |||
(२२) | नितीश कुमार | २२ फेब्रुवारी २०१५ | पदस्थ | ९ वर्षे, १९६ दिवस |
तळटीप
- ^ a b येथे केवळ मुख्यमंत्र्याचा राजकीय पक्ष नोंदवले आहे. राज्य सरकार हे अनेक पक्षांचे युतीचे सरकार असू शकते.
- ^ a b c d e f g जेव्हा एखाद्या राज्यातील सरकार राज्यघटनेनुसार कार्य करू शकत नाही तेव्हा राष्ट्रपती राजवट लादली जाऊ शकते. हे बहुतेक वेळा घडते जेव्हा विधानसभेत कोणत्याही पक्षाला किंवा युतीला बहुमत नसते. जेव्हा एखाद्या राज्यात राष्ट्रपती राजवट लागू होते, तेव्हा तिची मंत्रिमंडळ विसर्जित होते. अशा प्रकारे मुख्यमंत्र्यांचे पद रिक्त होते, आणि प्रशासन राज्यपालांच्या ताब्यात असते, जे केंद्र सरकारच्या वतीने काम करतात.[२]
संदर्भ
- ^ "बिहार बंगाल प्रेसिडेन्सीमधून कसे वेगळे केले गेले. 1912". www.indianexpress.com. 22 मार्च 2023. 23 जून 2023 रोजी पाहिले.
- ^ Amberish K. Diwanji. "A dummy's guide to President's rule". Rediff.com. 15 March 2005.