बिआता ही एक चीन-तिबेटी भाषा आहे. जी ईशान्य भारतातील अनेक भागांमध्ये बिआता लोक बोलतात. यात मेघालय, आसाम, मिझोरम, मणिपूर आणि त्रिपुरामध्ये हे भाग येतात.[१]
भौगोलिक वितरण
बिआता भाषा खालील ठिकाणी बोलली जाते
मूलभूत शब्दसंग्रह
बिआता भाषा | मराठी |
---|
इम ने रिमिंग? | तुझं नाव काय आहे? |
के रिमिंग चू थियांगचोंसिंगा | माझे नाव थियांगचोंसिंगा आहे |
कि लोम (किलोम) | धन्यवाद |
नी दमिम? | तू कसा आहेस? |
की दाम | मी ठीक आहे |
तुई | पाणी |
फैवुआ | हवा |
बु | (शिजवलेला) भात |
इंगा(सा) | मासे (मांस) |
अर(सा) | चिकन (मांस) |
वोक्सा | डुकराचे मांस |
सियालसा | गोमांस |
केल्सा | मटण |
थलाइची | भाजी |
दाल | मसूर |
चियाल (ची-अल) | मीठ |
चिथलम (ची-थलम) | साखर |
आरोई | कमी |
मार्चा | मिरची |
ने पेह नोक रोह | कृपया पुन्हा द्या (पुन्हा सर्व्ह करा). |
अ इन्रुप | पुरेसा |
तुई ने पे रो | कृपया पाणी द्या. |
बु ने पे रो | कृपया अन्न (भात) द्या. |
अन् ने पे रो | कृपया (साइड डिश) भाजी/मांस द्या. |
इम नंग की पेक रंगली? | काय देऊ? |
इम? | काय? |
टिकिंटा? | कधी? (भूतकाळ) |
टिकिनीम? | कधी? (भविष्यातील) |
तकाम / ताक टिआनगि म? | कुठे? |
इंग्कानिम? | कसे? |
मंगठा. | नीट झोप. ("गुड नाईट" च्या समतुल्य. ) |
इंग्कानिम की फे रंग मुआलसी? | मी मुआलसीला कसे जाऊ? |
Izaka'm एक माणूस Epu / Epi? | याची किंमत काय आहे? (Epu हे पुल्लिंगी लिंग आहे, Epi हे स्त्रीलिंगी लिंग आहे) |
Lôm takkan fe roh. | सुखाचा प्रवास |
संख्या
० | हुअल |
१ | खटका |
२ | निका |
३ | ठुमका |
४ | लिका |
५ | रिंगाका |
६ | रुक्का |
७ | सारिका |
८ | रयतका |
९ | कुअक्का |
१० | सोमका |
२० | सोमिनिका |
३० | सोमिथुमका |
४० | सोमिलिका |
५० | सोमरींगाका |
६० | सोमरुक्का |
७० | सोमसारिका |
८० | सोमरीतका |
९० | सोमकुअक्का |
१०० | रिझाका |
२०० | रिझानिका |
३०० | रिझाथुमका |
४०० | रिझालिका |
५०० | रिझरिंगकाका |
६०० | रिझारुक्का |
७०० | रिळासारिका |
८०० | रिझारियातका |
९०० | रिझाकुअक्का |
१००० | सांगका |
१०००० | सिंगका |
१००००० | नुईका |
१०००००० | डप्का |
१००००००० | मिट्-इन |
१०००००००० | थलिर |
१००००००००० | वन्नुऐदाप |
बियाता कॅलेंडर
महिन्यांची नावे
क्र. नाही. | इंग्रजी | बियाता | दिवस |
---|
१ | जानेवारी | ट्युलबुल | ३१ |
२ | फेब्रुवारी | वचंग | २८ / २९ |
३ | मार्च | इताई | ३१ |
४ | एप्रिल | रितुन | ३० |
५ | मे | थरलक | ३१ |
६ | जून | इडोई | ३० |
७ | जुलै | थलामुर | ३१ |
८ | ऑगस्ट | थलाझिंग | ३१ |
९ | सप्टेंबर | थलाराम | ३० |
१० | ऑक्टोबर | रितांग | ३१ |
११ | नोव्हेंबर | थलाफळ | ३० |
१२ | डिसेंबर | बिरीप | ३१ |
आठवड्याच्या वारांची नावे
संदर्भ
- ^ Lalsim, R. (2005). Tribes of N.C.Hills, Assam. Assam: Cultural and Publicity Officer. pp. 61–105.