बा.भो. शास्त्री

बाभुळगावकर भोजराज शास्त्री उर्फ बा.भो. शास्त्री हे मराठी कवी, लेखक आणि महानुभाव पंथातील प्रवचनकार महंत आहेत.

शास्त्री यांचा जन्म सन १९५२ मध्ये मु.पो. मांजरगाव ता.बदनापुर जि.जालना येथे सौ भागुबाई व श्री रंगनाथ पांडुरंग डाके यांच्या पोटी एका वारकरी कुटुंबात झाला, त्यांचे नाव भिकाजी असे ठेवण्यात आले.^{[ संदर्भ हवा ]} वडीलांच गावातच छोटंसं हॉटेल,आई बद्दल बाबांना देखील आठवत नाही कारण जन्मानंतर काही महिन्यात त्यांचे निधन झाले.आईच्या प्रेमाला मुकलेल्या व वडिलांच्या व्यसनाधीनतेमुळे सरभर झालेले जीवन यशोदा माई बनुन सावरलं ते त्यांच्या आत्यांनी. आपली आई आणि वडील कोण आहेत हे बाबाला माहिती नव्हतं;बाबा आत्याला च जन्मदात्री समजुन आई म्ह्णून हाक मारत.^{[ संदर्भ हवा ]} बाबांचे बालपण डोंगरगाव ता.बदनापुर जि.जालना येथे आत्याच्या घरी गेले. बालपण गुर-ढोर सांभाळन्यात डोंगरदऱ्या मध्ये फिरण्यात एका सर्वसामान्य ग्रामीण भागातील मुलाप्रमाणे गेले. तेथे शिक्षणाचा गंध लागेल असं वातावरण देखील बाबांना लाभलं नाही म्हणुन  औपचारिक असं शालेय शिक्षण झालेले नाही.^{[ संदर्भ हवा ]}

शैक्षणिक वाटचाल -

१९६९ साली  वयाच्या १७ व्या वर्षी महानुभाव आश्रम बदनापुर येथे बाबाना अक्षरांची ओळख झाली.^{[ संदर्भ हवा ]}

१९७४ साली फैजपूर जि.जळगाव येथील श्री चक्रधर संस्कृत महाविद्यालयात येथे संस्कृत अध्ययनासाठी प्रवेश^{[ संदर्भ हवा ]}

१९७८ साली नागपूर विद्यापीठाची शास्त्री परीक्षा उत्तीर्ण झाले.^{[ संदर्भ हवा ]}

वारकरी ते पंथीय  -

वारकरी पाश्र्वभूमी असलेल्या कुटुंबात जन्म यामुळे साहजिकच वारकरी आणि महानुभाव या दोन्ही संप्रदायांचा प्रभाव त्यांच्यावर आहे.^{[ संदर्भ हवा ]} बाबा अनेक प्रागतिक विचार, काळाबरोबर बदल स्वीकारण्याची त्यांची वृत्ती बाबा जपताना दिसतात. आपल्या वाटचालीत महानुभाव व वारकरी संप्रदायांमध्ये झालेल्या विचारसंघर्षांची नोंदही येते. ‘माझं माहेर वारकरी व सासर महानुभाव आहे. माहेर व सासरच्या संघर्षांत सापडलेल्या मुलीसारखी माझी अवस्था झाली होती,’ अशी जाहीर कबुली बाबा देत असतात.^{[ संदर्भ हवा ]} वारकरी संतांविषयीची आदरभावना मनात असल्याने महानुभाव आणि वारकरी संप्रदाय यांची समन्वयाची भूमिका त्यांनी स्वीकारलेली दिसुन येते.  पंथात कीर्तनपरंपरा रुळवण्याचा प्रयत्न शास्त्रीजींनी केला. महाचिंतनी सारख्या सर्वसमावेशकयंत्रणेचे जनक म्हणुन बाबा सर्वश्रुत आहेत.^{[ संदर्भ हवा ]}

चिंतनीजनक बा. भो. शास्त्री -

चिंतनी च्या व्यासपीठावरून सर्वधर्म-पंथ-जात एकच आहेत ही शिकवण दिली जाते.या ३ दिवसीय महाराष्ट्रातील नामवंत सामाजिक, साहित्यिक शैक्षणिक राजकीय क्षेत्रातील मान्यवरांना पाचारण केले जाते. दरवर्षी जानेवारी मध्ये होणाऱ्या या कार्यक्रमाला हजारो च्या संख्येने लोक उपस्थित असतात^{[ संदर्भ हवा ]}

पुरस्कार -

• बाबांना अनेक राज्यस्तरीय पुरस्कार प्राप्त झाले आहे त्यात हरी नारायण आपटे हा वाङ्ममय पुरस्कार^{[ संदर्भ हवा ]}
• राज्य शासनाच्या वतीने संत साहित्यासाठी तसेच मानवतावादी कार्यासाठी दिला जाणारा २०२३ या वर्षासाठीचा ज्ञानोबा तुकोबा पुरस्कार सांस्कृतिक कार्यमंत्री सुधीर मुनगुंटीवार  यांच्या हस्ते आळंदी येथे देण्यात आला.^{[ संदर्भ हवा ]}

बाबांची ग्रंथसंपदा -

• बा. भो. शास्त्री यांची साहित्य संपदा बद्दल सांगायचे झाल्यास सुमारे ४० हुन अधिक पुस्तके प्रकाशित झालेली आहेत व काही प्रकाशनाच्या मार्गावर आहेत."झांजर" या कादंबरीला महाराष्ट्र शासनाचा हरी नारायण आपटे हा वाङ्ममय पुरस्कार प्राप्त झाला आहे.^{[ संदर्भ हवा ]}
• 'निश्चल डोंगरगाव प्रेमळ माणसं हा गद्यपाठ बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठाच्या अभ्यासक्रमात समाविष्ट आहे.^{[ संदर्भ हवा ]}
• ‘मार्गस्थ हे बाबांचे आत्मचरित्र आहे अतिशय नितळ, पारदर्शी; पण तितकेच परखड व खडतर प्रवास उलगडणारे हे लेखन आहे,एक महंत कसा घडतो हे या आत्मकथेतून कळतं.कुठलाही बडेजाव न करता अनेक गुपिते  बाबांनी उलगडलेली आहेत.^{[ संदर्भ हवा ]}

प्रमुख कार्यक्रम-

राष्ट्रधर्म युवा मंच अमरावती द्वारा आयोजित दुसरे राज्यस्तरीय राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज विचार साहित्य संमेलनाध्यक्ष

• मार्गस्थ भाग १ आणि भाग २ (आत्मकथा)
• झांजर (महाराष्ट्र शासन पुरस्कार प्राप्त कादंबरी)
• आम्हीबी घडलो तुम्हीबी घडाना
• झोळी (काव्यसंग्रह)
• प्रायश्चित्त (काव्य)
• लीळा वैभव भाग १ व भाग २ (लीळा चरित्र आधारित काव्य)
• महावाक्य
• ओथंबा
• गोत्रज
• एक सूर्य एक प्रभा
• देव माणूस
• श्री गोविंदप्रभू
• सभाशास्त्र
• भिका म्हणे
• अभंग चिंतनी
• कीर्तन सांगाती
• कीर्तन चंद्रिका
• कीर्तन गंगा
• प्रसाद सेवा
• नामाचे दहा ठाय
• मार्गरूढी

• झांजर (कादंबरी) : हरी नारायण आपटे पुरस्कार(महाराष्ट्र राज्य सरकार)^{[ संदर्भ हवा ]}
• ज्ञानोबा तुकोबा पुरस्कार (2023)सांस्कृतिक विभाग (महाराष्ट्र शासन)^[१][२]