पंढरपूर तालुका
पंढरपूर हा सोलापूर जिल्ह्याचा एक तालुका आहे. पंढरपूर हे शहर सोलापूर जिल्ह्यातील चंद्रभागा नदीच्या काठी असलेले एक लोकप्रिय तीर्थक्षेत्र आहे. त्याचे प्रशासकीय क्षेत्र जिल्ह्यातील अकरा तालुक्यांपैकी एक आहे, आणि तो राज्य विधानसभेचा (विधानसभा) निवडणूक मतदारसंघ आहे.
श्री विठ्ठला-रुक्मिणीचे एक छोटे मंदिर पंढरपूर मध्ये स्थित आहे, जे मुख्य विठ्ठला-रुक्मिणी मंदिरासारखे जुने आहे, पंढरपूरच्या इसबावी भागात वाखरी वा कोर्टी देवालय म्हणून ओळखले जाते आणि विसावा मंदिर म्हणूनही ओळखले जाते. भक्ती संत, चैतन्य महाप्रभू यांनी विठोबा मंदिरात शहरात 7 दिवसांचा कालावधी घालवला असे म्हणतात. विठोबाची आराधना महाराष्ट्रातील अनेक संतांनी केल्याचे सांगितले जाते. संत ज्ञानेश्वर, संत तुकाराम, संत नामदेव, संत एकनाथ, संत निवृत्तीनाथ, संत मुक्ताबाई, संत चोखामेळा, संत सावता माळी, संत नरहरी सोनार, संत गोरा कुंभार, संत मीरांजन आणि संत मीरांजन बाई हे मोजके आहेत.
तालुक्यातील गावे
- आढीव
- आजणसोंड
- आजोटे
- आंबे (पंढरपूर)
- आंबेचिंचोळी
- अणावळी
- आव्हे
- बाभुळगाव (पंढरपूर)
- बादळकोट
- बारडी
- भाळवणी
- भांडीशेगाव
- भातुंबरे
- भोसे
- बितरगाव
- बोहाळी
- चाळे
- चिळाईवाडी
- चिंचोळीभोसे
- चिंचुंबे
- देगाव (पंढरपूर)
- देवडे (पंढरपूर)
- धोंडेवाडी
- एकळासपूर (पंढरपूर)
- फुलचिंचोली
- गाडेगाव (पंढरपूर)
- गारडी
- गोपाळपूर (पंढरपूर)
- गुरसाळे
- होळे
- इसबावी
- ईश्वरवाठार
- जाधववाडी (पंढरपूर)
- जैनवाडी
- जालोळी
- कान्हापुरी
- करकंब
- कारोळे
- कासेगाव
- कौठाळी (पंढरपूर)
- केसकरवाडी
- खरातवाडी
- खर्डी (पंढरपूर)
- खारसोळी
- खेडभाळवणी
- खेडभोसे
- कोंढरकी
- कोरटी
- लोणारवाडी
- मगरवाडी
- मेंधापूर
- मुंढेवाडी (पंढरपूर)
- नाळी
- नंडोरे (पंढरपूर)
- नारायणचिंचोळी
- नेमटवाडी
- नेपातगाव
- ओझेवाडी
- पळशी (पंढरपूर)
- पांढरेवाडी
- पटवर्धनकुरोळी
- पेहे
- पिराचीकुरोळी
- पोहरगाव
- पुळुज
- पुळुजवाडी
- रांझणी
- रोपाळे
- सांगवी (पंढरपूर)
- सरकोळी
- शंकरगाव
- शारद्रेनगर
- शेगावदुमळा
- शेळवे
- शेंडगेवाडी
- शेटफाळ
- शेवते (पंढरपूर)
- शिरगाव (पंढरपूर)
- शिरठोण
- सिद्धेवाडी
- सोनके (पंढरपूर)
- सुगावाभोसे
- सुगावाखुर्द
- सुपळी
- सुस्ते
- टाकळीगुरसाळा
- टाकळी (पंढरपूर)
- तानाळी
- तारापूर (पंढरपूर)
- तराटगाव
- तराटगाव कासेगाव
- तावशी
- तिसंगी (पंढरपूर)
- तुंगट
- उजनी
- उंबरे (पंढरपूर)
- उंबरगाव
- उपरी
- वेणुनगर
- विटे (पंढरपूर)
- वाडीकुरोळी
- वाखरी
- व्होळे
- वाखरी
- खेडभाळवणी
- रांझणी
- फुलचिंचोली
- चिंचोली भोसे
- रांझणी
- नांदोरे
- शेगाव दुमाला