नीलिमा क्षत्रिय
नीलिमा क्षत्रिय या मराठी लेखिका असून अहमदनगर जिल्ह्यातील संगमनेर येथे राहतात. त्यांना लहानपणापासूनच वाचनाची आवड होती. पुढे व्यावसायिक व प्रापंचिक जबाबदा-यांमुळे वाचन जरा मागे पडले. परंतु मराठी वाड़मयातील विविध साहित्यधारांच्या अभ्यासाची उर्मी स्वस्थ बसू देईना. मग प्रापंचिक जबाबदा-या कमी झाल्यावर पन्नाशीच्या आसपास मराठी साहित्यात एम. ए केले. त्याचवेळी स्वतःमधील लेखन कौशल्याचा शोध लागला आणि संवेदनशील मनाची स्पंदने व्यक्त करण्याचे साधन हाती आले. तिथूनच साहित्यिक प्रवासाची सुरुवात झाली.[१] दिवस आलापल्लीचे[२] हे त्यांचे पहिले पुस्तक, गडचिरोली जिल्ह्यातील छोटंसं टुमदार गाव आलापल्ली, तिथलं एका लहान मुलीचं बालपण, लहान मुलीच्या नजरेतूनच मांडण्याचा प्रयत्न ह्या पुस्तकातून केला आहे.या पुस्तकाला महाराष्ट्र राज्य शासनाचा ललितगद्य, प्रथम प्रकाशनाचा ताराबाई शिंदे पुरस्कार २०१८ मिळाला आहे.
त्यानंतर मुलीच्या अमेरिकेतील वास्तव्यामुळे दोनदा अमेरिकेस जाणे झाले. तिथले वेगळेपण, तिथली भारतीय मानसिकता, मुलीच्या प्रसूतीसाठी गेलेल्या आईची त्रेधा तिरपीट, सगळे शब्दरूप होऊन उमटले आणि "दिवस अमेरिकेचे" तयार झाले. दिवस अमेरिकेचे[३] हे त्यांचे दुसरे पुस्तक. ह्या पुस्तकालाही दत्तात्रेय कृष्ण सांडू प्रतिष्ठानचा साहित्य पुरस्कार मिळाला आहे.
तिसरा विनोदी कथासंग्रह हॉर्न प्लिज[४] ज्येष्ठ साहित्यिक विश्वास पाटील यांच्या शुभ हस्ते प्रकाशित झाला. ह्या पुस्तकाला महाराष्ट्र शासनाचा विनोदी लेखनाला दिला जाणारा कै. श्रीपाद कृष्ण कोल्हटकर पुरस्कार मिळाला आहे.
त्याबरोबरच पाक्षिक [५], ई-मासिक [६], वर्तमानपत्र तसेच ‘सरी वर सरी’ या फेसबुक पेज[७] वर लिखाण सुरू आहे.
प्रकाशित पुस्तके -
दिवस आलापल्लीचे (२०१८)
दिवस अमेरिकेचे (२०२०)
हॉर्न प्लिज (२०२२)
पुरस्कार -
"दिवस आलापल्लीचे" साठी,
महाराष्ट्र राज्य शासनाचा ललितगद्य, प्रथम प्रकाशनाचा ताराबाई शिंदे पुरस्कार, मुंबई.[८]
अनंत फंदी पुरस्कार, संगमनेर.[९]
मराठा मंदिर पुरस्कार, मुंबई.
पद्मश्री विखे पाटील साहित्य पुरस्कार, लोणी.[१०]
'गिरिजा कीर' पुरस्कार, साहित्यप्रेमी भगिनी मंडळ, पुणे
दत्तात्रेय कृष्ण सांडू प्रतिष्ठानचा साहित्य पुरस्कार २०१८
"दिवस अमेरिकेचे" साठी,
दत्तात्रय कृष्ण सांडू प्रतिष्ठानचा साहित्य पुरस्कार २०२०
"हॉर्न प्लिज" साठी,
महाराष्ट्र शासनाचा विनोदी लेखनाला दिला जाणारा कै. श्रीपाद कृष्ण कोल्हटकर पुरस्कार[११][१२]
संदर्भ -
- ^ मी हिरकणी (१४ जुलै २०२४). "Nilima Kshatriya | rajya sarkar puraskar vijetya lekhika |". Nilima Kshatriya | rajya sarkar puraskar vijetya lekhika |. १४ जुलै २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ क्षत्रिय, नीलिमा (२०१८). दिवस आलापल्लीचे. नाशिक: अल्टीमेट इम्प्रेशन्स, नाशिक. ISBN 9788193861363.
- ^ क्षत्रिय, नीलिमा (२०२०). दिवस अमेरिकेचे. नाशिक: अल्टीमेट इम्प्रेशन्स, नाशिक. pp. १९९ सर्व. ISBN 9788193861387.
- ^ क्षत्रिय, नीलिमा (२०२२). हॉर्न प्लीज. नाशिक: अल्टीमेट इम्प्रेशन्स, नाशिक. pp. २०४ सर्व. ISBN 9789391763053.
- ^ द, बीइंग उमेन (१४ जुलै 2024). "द बीइंग उमेन" (PDF). १४ जुलै 2024 रोजी पाहिले.
- ^ लोकप्रभा. "विश्वासाला शंकेची सुई". १४ जुलै २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "सरी वर सरी". १४ जुलै २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "राज्य वाङ्मय पुरस्कार कोणाकोणाला मिळाले पहा". १४ जुलै 2024 रोजी पाहिले.
- ^ महाराष्ट्र टाईम्स. "कवी अनंत फंदी पुरस्कार जाहीर". १७ जुलै २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "Zunjhar News - विखे पाटील साहित्य पुरस्काराची ३३ वर्षं, श्रमाचा आणि मातीचा गंध लाभलेल्या साहित्याचा गौरव : ना राधाकृष्ण विखे पाटील" (इंग्रजी भाषेत). 2023-08-30. 2024-07-14 रोजी पाहिले.
- ^ "स्व. यशवंतराव चव्हाण राज्य वाङ्मय पुरस्कार" (PDF). १४ जुलै २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "न्या. चपळगावकर, भापकर, दळवी यांना यशवंतराव चव्हाण राज्य वाङ्मय पुरस्कार". १४ जुलै 2024 रोजी पाहिले.