चंदनपुरी

चंदनपुरी हे नाशिक जिल्ह्याच्या मालेगाव या तालुक्यातील एक गाव आहे.

चंदनपुरी हे गाव नाशिक जिल्ह्याच्या मालेगाव या तालुक्यात मालेगाव या शहरापासून ७ किलोमीटर अंतरावर रस्त्यावर वसलेले आहे.

येथे मार्चच्या मध्यापासून जूनच्या पूर्वार्धापर्यंत उन्हाळा असतो. उन्हाळ्यात हवामान सामान्यतः उष्ण असून तापमान ३८ ते ४० सेल्सियसपर्यंत असते.जून महिन्याच्या मध्यापासून पावसास सुरुवात होऊन ऑक्टोबरच्या मध्यापर्यंत पावसाळा असतो. सर्वसाधारण नोव्हेंबर ते फेब्रुवारी या काळात थंडी असते.वार्षिक सर्वसाधारण हवामान उष्ण व विषम असते.वार्षिक पर्जन्यमान १,००० मि.मी.पर्यंत असते.

२०११ च्या जनगणनेनुसार गावात १२८९ घरे आहेत तर गावाची एकूण लोकसंख्या ६६२३ इतकी आहे. त्यापैकी ३३७६ पुरुष तर ३२४७ महिला. ० ते सहा वयोगटातील एकूण बालकांची संख्या १०४६ (५३३ मुले, ५१३ मुली) ईतकी आहे. गावातील लोकंसख्येचा लिंगाणुपात हा ९६२ आहे तो राज्याच्या तुलनेत जास्त आहे.

इथला कारभार हा ग्रामपंचायती मार्फत चालतो. गावाचा कारभार भारतीय राज्यघटना व पंचायती राज कायद्याप्रमाणे सरपंच पाहतात.चंदनपुरी हे गाव मालेगाव बाह्य विधानसभा तर धुळे लोकसभा क्षेत्रात येते.

या गावात प्राथमिक शिक्षणासाठी जिल्हापरिषदेची प्राथमिक शाळा आहे. तसेच लहान मुलांसाठी आंगणवाडी आहे. महाविद्यालयीन शिक्षण मालेगाव किंवा नाशिक यांपैकी कुठल्याही एका ठिकाणाहून पूर्ण केले जाते. २०११ च्या जनगणनेनुसार गावातील साक्षरता दर ७५.६३% हा (पुरुष ८३.१९% ; महिला ६७.७८%) इतका आहे. हा राज्याच्या साक्षरता दराच्या ८२.३४%च्या तुलनेत कमी आहे.

गावात महाराष्ट्र शासनाचे प्राथमिक आरोग्य केंद्र आहे. या आरोग्य केंद्रामार्फत सरकारी आरोग्य योजनांची अंमलबजावणी केली जाते. गावात खाजगी इस्पितळे ही आहेत.

शेती हा गावातील प्रमुख व्यवसाय आहे. पशुपालन व दुग्धव्यवसाय ही केला जातो.

चंदनपुरी हे येथे असलेल्या मल्हारी मार्तंड मंदिरासाठी प्रसिद्ध आहे. हे मंदिर खंडेरायाच्या बारा प्रसिद्ध् मंदिरांपैकी एक आहे. इथे संपुर्ण उत्तर महाराष्ट्रातील भाविक येथे येत असतात.

१. https://nashik.gov.in/mr/%e0%a4%97%e0%a4%be%e0%a4%82%e0%a4%b5%e0%a5%87/ २. https://www.census2011.co.in/data/village/550258-chandanpuri-maharashtra.html ३. http://jaimalharchandanpuri.in/chandanpuri.html