ऑलिंपिक खेळ हॉकी

ऑलिंपिक खेळ हॉकी
स्पर्धा	२ (पुरुष: 1; महिला: 1)
	स्पर्धा

हॉकी हा खेळ उन्हाळी ऑलिंपिक स्पर्धेमधील पाच वगळता सर्व आवृत्त्यांमध्ये खेळवला गेला आहे. महिलांची हॉकी स्पर्धा १९८० पासून खेळवली जाऊ लागली. पुरूष हॉकी स्पर्धेच्या सुरुवातीपासून ते १९८४ सालापर्यंत भारत व पाकिस्तान ह्या दक्षिण आशियाई देशांचे वर्चस्व राहिले आहे. परंतु १९७६ च्या मॉंत्रियालामधील ऑलिंपिक स्पर्धेपासून हॉकीसाठी नैसर्गिक ऐवजी ॲस्ट्रोटर्फ हे कृत्रिम गवत लावून बनवलेली मैदाने वापरली जाऊ लागली. ह्यानंतर मात्र भारत व पाकिस्तान ह्या दोन्ही संघांच्या प्रदर्शनात मोठ्या प्रमाणावर घसरण झाली. ह्या देशांच्या खेळाडूंना कृत्रिम गवतावरील वेगवान खेळासोबत जुळवून घेणे जमले नाही. १९८० च्या सुवर्ण पदकानंतर भारताला हॉकीच्या पुरूष अथवा महिला गटांमध्ये एकही पदक मिळालेले नाही.

आजवरचे निकाल

पुरुष

वर्ष	यजमान	अंतिम सामना			तिसऱ्या स्थानासाठी सामना
वर्ष	यजमान	सुवर्ण पदक	गोल	रजत पदक	कांस्य पदक	गोल	चौथे स्थान
१९०८	लंडन	युनायटेड किंग्डम (इंग्लंड)	8–1	युनायटेड किंग्डम (आयर्लंड)	युनायटेड किंग्डम (स्कॉटलंड) युनायटेड किंग्डम (वेल्स)	^[१]
१९१२	स्टॉकहोम	हॉकी नाही			हॉकी नाही
१९२०	Antwerp	युनायटेड किंग्डम	^[२]	डेन्मार्क	बेल्जियम	^[२]	फ्रान्स
१९२४	पॅरिस	हॉकी नाही			हॉकी नाही
१९२८	ॲम्स्टरडॅम	भारत	3–0	नेदरलँड्स	जर्मनी	3–0	बेल्जियम
१९३२	लॉस एंजेल्स	भारत	24–1	अमेरिका	जपान	^[३]
१९३६	बर्लिन	भारत	8–1	जर्मनी	नेदरलँड्स	4–3	फ्रान्स
१९४८	लंडन	भारत	4–0	युनायटेड किंग्डम	नेदरलँड्स	1–1 अवे (4–1) पेनल्टी शूटआउट	पाकिस्तान
१९५२	हेलसिंकी	भारत	6–1	नेदरलँड्स	युनायटेड किंग्डम	2–1	पाकिस्तान
१९५६	मेलबर्न	भारत	1–0	पाकिस्तान	जर्मनी^[४]	3–1	युनायटेड किंग्डम
१९६०	रोम	पाकिस्तान	1–0	भारत	स्पेन	2–1	युनायटेड किंग्डम
१९६४	तोक्यो	भारत	1–0	पाकिस्तान	ऑस्ट्रेलिया	3–2 अवे	स्पेन
१९६८	मेक्सिको सिटी	पाकिस्तान	2–1	ऑस्ट्रेलिया	भारत	2–1	पश्चिम जर्मनी
१९७२	म्युनिक	पश्चिम जर्मनी	1–0	पाकिस्तान	भारत	2–1	नेदरलँड्स
१९७६	मॉंत्रियाल	न्यूझीलंड	1–0	ऑस्ट्रेलिया	पाकिस्तान	3–2	नेदरलँड्स
१९८०	मॉस्को	भारत	4–3	स्पेन	सोव्हियेत संघ	2–1	पोलंड
१९८४	लॉस एंजेल्स	पाकिस्तान	2–1 अवे	पश्चिम जर्मनी	युनायटेड किंग्डम	3–2	ऑस्ट्रेलिया
१९८८	सोल	युनायटेड किंग्डम	3–1	पश्चिम जर्मनी	नेदरलँड्स	2–1	ऑस्ट्रेलिया
१९९२	बार्सिलोना	जर्मनी	2–1	ऑस्ट्रेलिया	पाकिस्तान	4–3	नेदरलँड्स
१९९६	अटलांटा	नेदरलँड्स	3–1	स्पेन	ऑस्ट्रेलिया	3–2	जर्मनी
२०००	सिडनी	नेदरलँड्स	3–3 अवे (5–4) पेनल्टी शूटआउट	दक्षिण कोरिया	ऑस्ट्रेलिया	6–3	पाकिस्तान
२००४	अथेन्स	ऑस्ट्रेलिया	2–1 अवे	नेदरलँड्स	जर्मनी	4–3 अवे	स्पेन
२००८ माहिती	बीजिंग	जर्मनी	1–0	स्पेन	ऑस्ट्रेलिया	6–2	नेदरलँड्स
२०१२ माहिती	लंडन		–			–

महिला

वर्ष	यजमान	अंतिम सामना			तिसऱ्या स्थानासाठी सामना
वर्ष	यजमान	सुवर्ण पदक	गोल	रजत पदक	कांस्य पदक	गोल	चौथे स्थान
१९८०	मॉस्को	झिम्बाब्वे	^[५]	चेकोस्लोव्हाकिया	सोव्हियेत संघ	^[५]	भारत
१९८४	लॉस एंजेल्स	नेदरलँड्स	^[६]	पश्चिम जर्मनी	अमेरिका	(10–5) पेनल्टी शूटआउट ^[७]	ऑस्ट्रेलिया
१९८८	सोल	ऑस्ट्रेलिया	2–0	दक्षिण कोरिया	नेदरलँड्स	3–1	युनायटेड किंग्डम
१९९२	बार्सिलोना	स्पेन	2–1 अवे	जर्मनी	युनायटेड किंग्डम	4–3	दक्षिण कोरिया
१९९६	अटलांटा	ऑस्ट्रेलिया	3–1	दक्षिण कोरिया	नेदरलँड्स	0–0 अवे (4–3) पेनल्टी शूटआउट	युनायटेड किंग्डम
२०००	सिडनी	ऑस्ट्रेलिया	3–1	आर्जेन्टिना	नेदरलँड्स	2–0	स्पेन
२००४	अथेन्स	जर्मनी	2–1	नेदरलँड्स	आर्जेन्टिना	1–0	चीन
२००८ माहिती	बीजिंग	नेदरलँड्स	2–0	चीन	आर्जेन्टिना	3–1	जर्मनी
२०१२ माहिती	लंडन		–			–

पदक तक्ता

१९३६ बर्लिन ऑलिंपिकच्या हॉकी अंतिम सामन्यात जर्मनीला ८-१ अशी धूळ चाळणारा भारतीय संघ

एकूण		29	29	30	88
क्रम	संघ	सुवर्ण	रौप्य	कांस्य	एकूण
1	भारत	8	1	2	11
2	नेदरलँड्स	4	4	6	14
3	ऑस्ट्रेलिया	4	3	4	11
4	पाकिस्तान	3	3	2	8
5	युनायटेड किंग्डम	3	2	5	10
6	जर्मनी	3	2	2	7
7	स्पेन	1	3	1	5
8	पश्चिम जर्मनी	1	3	0	4
9	न्यूझीलंड	1	0	0	1
9	झिम्बाब्वे	1	0	0	1
11	दक्षिण कोरिया	0	3	0	3
12	आर्जेन्टिना	0	1	2	3
13	चीन	0	1	0	1
	चेकोस्लोव्हाकिया	0	1	0	1
	डेन्मार्क	0	1	0	1
	जपान	0	1	0	1
17	सोव्हियेत संघ	0	0	2	2
17	अमेरिका	0	1	1	2
19	बेल्जियम	0	0	1	1
19	जर्मनी	0	0	1	1

संदर्भ आणि नोंदी

^ कांस्य पदकासाठी सामना खेळवण्यात आला नाही.
^ ^a ^b The 1920 tournament was played in a round-robin format, so there were no gold medal or bronze medal matches. चुका उधृत करा: अवैध <ref> tag; नाव "round" वेगवेगळ्या मजकूराशी अनेकदा जोडलेले आहे
^ केवळ तीन संघांनी सहभाग घेतला.
^ १९५६ ते १९६४ दरम्यानच्या स्पर्धांमध्ये पूर्व जर्मनी व पश्चिम जर्मनी देशांनी एकत्रित संघ पाठवला होता.
^ ^a ^b साखळी फेरीचा वापर
^ साखळी फेरीचा वापर
^ The final standings show both the United States and Australia were tied in the points and also same margin in goal difference (both having scored 9 goals and conceded 7 goals), a penalty stroke competition was played to decide the bronze medal winner, with the United States winning.

[1] कांस्य पदकासाठी सामना खेळवण्यात आला नाही.

[round-2] The 1920 tournament was played in a round-robin format, so there were no gold medal or bronze medal matches. चुका उधृत करा: अवैध <ref> tag; नाव "round" वेगवेगळ्या मजकूराशी अनेकदा जोडलेले आहे

[year-3] केवळ तीन संघांनी सहभाग घेतला.

[EUA-4] १९५६ ते १९६४ दरम्यानच्या स्पर्धांमध्ये पूर्व जर्मनी व पश्चिम जर्मनी देशांनी एकत्रित संघ पाठवला होता.

[moscow-5] साखळी फेरीचा वापर

[6] साखळी फेरीचा वापर

[7] The final standings show both the United States and Australia were tied in the points and also same margin in goal difference (both having scored 9 goals and conceded 7 goals), a penalty stroke competition was played to decide the bronze medal winner, with the United States winning.

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]

आंतरराष्ट्रीय हॉकी
आफ्रिका	आफ्रिकन हॉकी महामंडळ – आफ्रिकन चषक
अमेरिका	अखिल अमेरिकन हॉकी महामंडळ – अखिल अमेरिकन चषक
आशिया	आशियाई हॉकी महामंडळ – आशिया चषक
युरोप	युरोपीय हॉकी महामंडळ – युरोहॉकी अजिंक्यपद
ओशनिया	ओशनिया हॉकी महामंडळ – ओशनिया चषक
प्रादेशिक स्पर्धा	आशियाई क्रीडा स्पर्धा • राष्ट्रकुल खेळ

ऑलिंपिक स्पर्धेतील खेळ
उन्हाळी ऑलिंपिक	तिरंदाजी • अ‍ॅथलेटिक्स • बॅडमिंटन • बेसबॉल • बास्केटबॉल • बीच व्हॉलीबॉल • बॉक्सिंग • कनूइंग • सायकलिंग • डायव्हिंग • इकेस्ट्रियन • हॉकी • तलवारबाजी • फुटबॉल • जिम्नॅस्टिक्स • हँडबॉल • ज्युदो • मॉडर्न पेंटॅथलॉन • रोइंग • सेलिंग • नेमबाजी • सॉफ्टबॉल • जलतरण • तालबद्ध जलतरण • टेबल टेनिस • ताईक्वांदो • टेनिस • ट्रायथलॉन • व्हॉलीबॉल • वॉटर पोलो • वेटलिफ्टिंग • कुस्ती
हिवाळी ऑलिंपिक	आल्पाइन स्कीइंग • बायॅथलॉन • बॉबस्ले • क्रॉस कंट्री स्कीइंग • कर्लिंग • फिगर स्केटिंग • फ्रीस्टाईल स्कीइंग • आइस हॉकी • लुज • नॉर्डिक सामायिक • शॉर्ट ट्रॅक स्पीड स्केटिंग • स्केलेटन • स्की जंपिंग • स्नोबोर्डिंग • स्पीड स्केटिंग
जुने खेळ	बास्क पेलोटा • क्रिकेट • क्रोके • गोल्फ • जु दे पौमे • लॅक्रॉस • पोलो • रॅकेट्स • रोक • रग्बी युनियन • रस्सीखेच • वॉटर मोटोस्पोर्ट्स